Првото бебе во Велика Британија зачнато со ДНК на три лица е родено откако лекарите спроведоа револуционерна процедура за ИВФ чија цел беше да се спречат децата да наследат неизлечиви болести.Техниката, позната како митохондријална донација (MDT), користи ткиво од јајце клетки на здрави женски донатори за да се создадат ембриони со ИВФ кои немаат штетни мутации кои ги носат нивните мајки и веројатно ќе бидат пренесени на нивните деца, пишува Гардијан.
Бидејќи ембрионите ги комбинираат спермата и јајце клетката на биолошките родители со ситни батериски структури наречени митохондрии од донаторското јајце, добиеното бебе има ДНК на мајката и таткото како и обично, плус мала количина генетски материјал, околу 37 гени, од донаторот. .
Процесот го роди терминот „бебе од три родители“, иако повеќе од 99,8% од ДНК кај бебињата доаѓа и од мајка и од татко.Истражувањето за MDT, кое е познато и како митохондријална заместителна терапија (MRT), беше започнато во ОК од страна на лекарите во Центарот за плодност во Њукасл. Целта на работата беше да им се помогне на жените со мутирани митохондрии да имаат бебиња без ризик од пренесување на генетски нарушувања. Луѓето ги наследуваат сите свои митохондрии од своите мајки, така што штетните мутации во „батериите“ можат да ги погодат сите деца што ги има жената.
За засегнатите жени, природното зачнување често е коцкање. Некои деца можат да се родат здрави бидејќи наследуваат само мал дел од мутираните митохондрии. Но, други можат да наследат многу повеќе и да развијат тешки, прогресивни и често фатални болести. Околу едно од 6.000 бебиња има митохондријални нарушувања.
Повеќето од 20.000 човечки гени се спакувани во јадрото на речиси секоја клетка во телото. Но, околу секое јадро има илјадници митохондрии со свои гени. Кога функционираат правилно, митохондриите обезбедуваат витална енергија за клетките што ги сочинуваат нашите органи. Мутациите кои ги оштетуваат митохондриите најмногу влијаат на ткивата жедни за енергија: мозокот, срцето, мускулите и црниот дроб. Тие можат немилосрдно да се влошат како што детето расте.
Процесот има неколку чекори. Прво, спермата на таткото се користи за оплодување на јајце клетките на болната мајка и здрав донор. Нуклеарниот генетски материјал од донаторското јајце потоа се отстранува и се заменува со оној од оплодената јајце клетка на парот. Добиената јајце клетка има целосен сет на хромозоми од двата родители, но ги носи здравите митохондрии на донаторот наместо неисправните на мајката. Ова потоа се всадува во матката.
Постапката не е без ризик. Неодамнешните истражувања открија дека во некои случаи малиот број на абнормални митохондрии кои неизбежно се префрлаат од мајчиното јајце на донаторската јајце клетка може да се размножуваат додека бебето е во утробата. Таканаречената реверзија или пресврт може да доведе до болест на детето.
„Причината зошто пресвртот се гледа во клетките на некои деца родени по процедурите на МРТ, но не и кај други, не е целосно разбрана“, рече Даган Велс, професор по репродуктивна генетика на Универзитетот во Оксфорд, кој учествуваше во истражувањето.
Жените со митохондријални мутации можат да избегнат пренесување на нарушувањето преку посвојување или ИВФ со донаторска јајце клетка. Или, за да имаат генетски сродни деца, засегнатите жени може да ги прегледаат нивните ембриони со ИВФ за митохондријални мутации. Иако делува во многу случаи, го намалува ризикот наместо целосно да го елиминира и не може да помогне кога сите ембриони што ги произведува жената имаат високо мутирани митохондрии.
ОК не е првата земја што создава бебиња од MDT. Во 2016 година, американски лекар го објави првото раѓање на МДТ во светот, откако лекуваше жена од Јордан која носи митохондријални мутации кои предизвикуваат фатална состојба наречена Леј синдром. Пред третманот, спроведен во Мексико, жената имала четири спонтани абортуси и две деца. Едниот починал на шестгодишна возраст, другиот живеел само осум месеци.
