Повеќе од една третина од населението на Нагорно-Карабах побегнало во Ерменија откако Азербејџан започна напад врз отцепениот регион минатата недела, според ерменската влада.
Според Гардијан, приближно 42.500 луѓе, околу 35 отсто од населението во регионот, побрзале да побегнат веднаш штом Азербејџан ја укина 10-месечната блокада на единствената рута во регионот кон Ерменија. Оваа блокада предизвика сериозен недостиг од храна, лекови и гориво. Иако Азербејџан вети дека ќе ги почитува правата на Ерменците, многу жители стравуваат од репресалии.
Ажурираните податоци дојдоа откако бројот на жртвите од експлозијата во складиштето за гориво во Нагорно-Карабах се искачи на 68, со уште 105 исчезнати и речиси 300 повредени, соопшти канцеларијата на Народниот правобранител на Карабах.
Експлозијата се случи додека луѓето се ределе да ги наполнат своите автомобили на бензинска пумпа во близина на Степанакерт, регионалниот главен град, доцна во понеделникот. Причината за експлозијата се уште е нејасна, помошникот на претседателот на Нагорно Карабах, Дејвид Бабајан изјави дека според првите информации се работи за невнимание, и дека има мала веројатност да се случила саботажа.
Ерменските власти објавија и дека донеле 125 тела во Ерменија од Нагорно Карабах за идентификација. Од Министерството за здравство објаснија дека сите загинале во борбите минатата недела.
Азербејџан, исто така, во вторникот објави дека испраќа 30 метрички тони бензин и 34 метрички тони дизел гориво во регионот.
Американскиот државен секретар Антони Блинкен го повика претседателот на Азербејџан Илхам Алиев да се воздржи од понатамошни непријателски дејствија во регионот, да обезбеди гаранции за жителите на регионот и да дозволи пристап до меѓународната набљудувачка мисија.
Портпаролката на Советот за национална безбедност на САД, Адриен Вотсон, рече дека САД ќе обезбедат дополнителна помош за да им помогнат на локалните заедници „да обезбедат засолниште и основни потреби како што се хигиенски комплети, ќебиња и облека за да се задоволат потребите на засегнатите или раселените.“ поради насилството во Нагорно Карабах“.
Азербејџанската армија ги порази ерменските сили во 24-часовна офанзива минатата недела, принудувајќи ги сепаратистичките власти да се согласат да го положат оружјето и да започнат разговори за „реинтеграција“ на Нагорно-Карабах во Азербејџан.
Во Степанакерт имаше недостиг на гориво веќе неколку месеци, но експлозијата во складиштето дополнително го зголеми недостигот, што ја зголеми загриженоста на многу жители дали ќе можат да ги минат 35-те километри до границата.
Во вторникот, на улиците на Степанакерт се создаде голема толпа со автомобили со тешки товари на нивните палуби, но жителите стоеја или лежеа покрај тротоарот покрај купиштата багаж. Властите на Нагорно Карабах ги замолија жителите да се воздржат од заминување за патот да биде слободен за итните служби и изјавија дека ќе бидат обезбедени автобуси за оние кои сакаат да заминат.
„Мислам дека ќе видиме како огромното мнозинство луѓе во Карабах заминуваат во Ерменија“, рече Томас де Вал, виш соработник во Истражувачкиот центар Карнеги Европа.
„Им беше кажано да се интегрираат во Азербејџан, земја во која никогаш не биле, но повеќето од нив не го ни зборуваа јазикот и им беше кажано да ги распуштат нивните локални институции. Ова е понуда што повеќето луѓе во Карабах нема да ја прифатат“, објасни тој.
Нагорно-Карабах беше автономен регион во рамките на Азербејџан под Советскиот Сојуз. Регионот падна под контрола на етничките ерменски сили, поддржани од ерменската армија, по шестгодишната сепаратистичка војна која заврши во 1994 година.
Во втората војна во 2020 година, Азербејџан окупираше делови од Нагорно-Карабах и целосно ја врати околната територија што претходно ја изгуби. Според примирјето со кое завршија борбите во 2020 година, Русија распореди мировни сили од околу 2.000 луѓе во регионот. Влијанието на Русија во регионот ослабе поради нејзината војна во Украина, охрабрувајќи го Азербејџан и нејзиниот главен сојузник Турција.