Откако рускиот претседател Владимир Путин ја заостри реториката и упати серија нуклеарни закани во последните неколку недели, воените експерти истакнаа дека има и голем број други оружја, освен нуклеарните, кои рускиот лидер може да ги искористи за дополнително ескалирање на војната во Украина. .
Иако се зголемуваат обвинувањата за воени злосторства извршени од страна на руските војници во Украина, Путин досега се воздржуваше од употреба на оружје за масовно уништување. Ова се четирите видови оружје што лидерот на Русија сè уште ги има на располагање.
Биолошко оружје
Русија постојано ги обвинуваше САД за производство на биолошко оружје во Украина, но сè уште не обезбеди валидни докази за поддршка на таквите наводи. Соединетите Американски Држави одговорија на ваквите изјави дека Русија може да подготвува сопствен биолошки или хемиски напад.
„Тие исто така сугерираат дека Украина има биолошко и хемиско оружје во Украина. Ова е јасен знак дека тој размислува за употреба на двата типа на ова оружје“, рече американскиот претседател Џо Бајден во март.
Биолошкото оружје се микроорганизми како антракс, рицин и ботулин кои намерно се ослободуваат за да предизвикаат болест и смрт. Тие се забранети со различни меѓународни закони и договори.
Русија наследи делови од советската програма за биолошко оружје, а Стејт департментот годинава оцени дека се уште спроведува таква програма.
Роберт Петерсен, аналитичар во Центарот за биосигурност и биоподготвеност, напиша претходно овој месец дека иако „нема дефинитивен доказ за постоечка програма за биолошко оружје“, јавните информации силно сугерираат дека Русија ја задржала и ја модернизирала советската програма.
„Најверојатно, руската војска во моментов бара оружје што може да го сврти бранот на војната на бојното поле во Украина и кое исто така може да се покаже корисно во пошироката војна против НАТО“, напиша тој.
Хемиско оружје
Употребата на хемиско или биолошко оружје би било релативно лесно да се потврди, а експертите веруваат дека Русите би можеле да се обидат со „лажен напад“, обидувајќи се да направат да изгледа дека Украина го нападнала сопствениот народ во обид да ја дискредитира Русија.
Бен Конебл, дополнителен професор по безбедносни студии на Универзитетот Џорџтаун, напиша за Атлантскиот совет дека тие напори најверојатно ќе пропаднат.
„Напредниот западен надзор, откривање и форензика нема да им дозволи на руските вооружени сили тајно да распоредуваат биохемиско оружје“, тврди Коннебл.
Тој истакнува дека таков напад би бил ризичен и за руските војници. Главните форми на хемиско оружје се нервни агенси, асфиксанти и отрови на крвта, од кои сите се наменети за убивање или осакатување цели, пишува The Hill.
Путин е обвинет дека стои зад серијата хемиски напади врз дисиденти и поранешни руски шпиони со помош на „новичок“, нервен агенс. Нервните агенси на Новичок се релативно нов вид отров развиен од советските власти кон крајот на Студената војна. Германците тврдеа дека со него бил отруен рускиот опозициски политичар Алексеј Навални.
Како и во случајот со биолошкото оружје, Русија потпиша – и игнорираше – меѓународни конвенции кои ветуваат дека ќе се ослободи од својот хемиски арсенал.
Метју Бан, професор на Харвардската школа Кенеди и истражувач на проектот за атомско управување на Центарот Белфер, рече дека Русија може да го смета хемискиот напад како помалку ризичен чекор од нуклеарниот напад.
Конвенционално војување
Руските ракетни напади овој месец – врз цивилни цели, воени пунктови и енергетска инфраструктура – ја покажаа нивната способност да ескалираат војна и со конвенционални средства.
Дел од мобилизацијата ја покажува подготвеноста на Путин да ја зголеми работната сила под ризик од политички пуч дома. Воздушните напади имаа мал успех во запирање на унапредувањата и освојувањата на украинската војска, со што се изложени ограничувањата на руските воздухопловни сили.
Сепак, како што објави минатата недела Светската здравствена организација (СЗО), и проектилите го земаат данокот. Посочуваат дека уништувањето на куќите, немањето пристап до гориво или струја може да стане прашање на живот и смрт.
Путин би можел да прогласи и општа мобилизација што ќе и овозможи на војската да го прошири својот базен на потенцијални регрути, но тоа ќе бара од Путин да објави војна, што тој цврсто го избегнува и ги нарекува руските акции во Украина „специјална воена операција“.
Уништување на брани
Не станува збор за оружје, но тоа може да биде чекор со кој Русија сака да го спречи напредокот на украинските офанзивни операции. Бранислав Сланчев, професор по политички науки на Универзитетот во Калифорнија во Сан Диего, смета дека руските трупи би можеле да размислуваат за уништување на браните на реката Днепар на југот на земјата.
Планот би бил да се уништат двете брани возводно од браната Днепрострој, најголемата на големата река, што би предизвикало нејзино рушење во рок од еден ден.
Професорот Сланчев објасни дека тоа ќе резултира со потопување на целиот лев брег на Днепар низводно, што ќе ги принуди Украинците да евакуираат стотици илјади луѓе, наместо да напредуваат кон Херсон. Исто така, ваквиот потег би довел до голем број жртви.
Русија веќе ги гаѓаше браните за време на нападите на критичната инфраструктура низ Украина, па минатиот месец тие ја погодија и оштетија браната во Криви Рих, родното место на украинскиот претседател Володимир Зеленски. По тој напад, насипите се поплавија и луѓето од повеќе од сто домови мораа да бидат евакуирани.
„Сè што можат окупаторите да направат е да се обидат да посеат паника, да создадат несекојдневна ситуација, да ги остават луѓето без светлина, греење, вода и храна. Дали можат да не скршат? Воопшто не. Дали ќе се соочи со праведен одговор и одмазда? Дефинитивно да“, изјави тогаш Зеленски.
