Во 2022 година во Словенија фрливме нешто помалку од 151.000 тони храна или околу 72 килограми по жител. Речиси половина од отпадот од храна се создава во домаќинствата, а голема количина се создава и во угостителството. Како ќе одиме за решавање на проблемот?
Словенечкиот ден без залудно потрошена храна, кој годинава официјално се одбележува по втор пат, ги охрабрува поединците да го намалат и спречат создавањето на потрошена храна. Овде, акцентот е ставен на подигање на свеста за важноста на обмисленото планирање за купување.
Овогодинешната кампања на денот на Словенија без потрошена храна нè охрабрува да ја разбудиме свеста за храната и штедливо да ракуваме со храната“, напишаа тие на веб-страницата Наша супер храна. Планирањето на вашите оброци, купувањето локална, одржлива храна и користењето на остатоците за правење нови јадења се суштински чекори за намалување на отпадот од храна.
Со цел да се подигне свеста, партнерите во проектот подготвија и постери каде зборот свест за храната беше објаснет како информиран однос кон храната за помалку отпад и балансиран начин на живот.
Според податоците на Заводот за статистика, вкупната количина на отпад од храна во Словенија во 2013 година изнесувала околу 118.000 тони, а во 2022 година ќе биде нешто помалку од 151.000 тони. Две петтини од оваа количина беа за јадење, а остатокот се состоеше од делови што не се јадат, како што се коски и коски, лушпи и јајца и други лушпи, или лушпи. Најмногу отпад од храна се создава во домаќинствата, поточно 47 проценти. Потоа следат гостопримството и услугата за храна со 37 проценти.
Европскиот информативен совет за храна, во рамките на програмата EU4Health на Европската Унија, ги истражуваше културните разлики во ставовите на луѓето кон залудно потрошената храна во осум земји на ЕУ, вклучително и Словенија. Како што соопшти Здружението на потрошувачи на Словенија пред словенечкиот ден без потрошена храна, анкетата, меѓу другото, покажала дека 25,7 отсто од Словенците сметаат дека е тешко да се намали количината на отпад од храна, додека 93,6 отсто сметаат дека вреди да се направи .
На одговорно однесување кон храната на денешниот ден повика претседателката на собраниската Комисија за земјоделство Вида Чадонич Шпелич, нагласувајќи дека храната е стока. „Сите да бидеме одговорни за храната и да ја почитуваме. Но, ако веќе има премногу, да не го фрламе, туку да се потрудиме да го искористиме, бидејќи тоа ќе направи најмногу за зачувување на планетата“, рече таа во изјава за медиумите во вторникот.
Главниот настан денеска ќе се одржи во Домот на ЕУ во Љубљана, каде ќе се одржи консултација со наслов Да ја почитуваме храната, да ја почитуваме планетата, во чии рамки ќе се одржи и тркалезна маса со наслов Што, како, зошто да промена во работата и односот кон храната.
Минатата година Владата го прогласи 24 април за ден на Словенија без залудно потрошена храна, поточно на иницијатива на партнерите на проектот, со кој се подига јавната свест и се спроведуваат активности за намалување на количината на потрошена храна – Лидла Словенија, програмата Екошкол, Еколози без граници, Здружението на пријатели на младите на Словенија, компанијата ТАМ – ТАМ, министерствата за животна средина, клима и енергетика, министерствата за земјоделство, шумарство и храна и Групацијата Етри со мини фабрика. Првиот словенечки ден без потрошена храна беше во 2021 година.
