Илјадници случаи на пертусис (голема кашлица) и сипаници (морбили) се пријавени во Федерацијата Босна и Херцеговина. Регистрирани се и шест смртни случаи, најмногу кај невакцинирани деца.
Малите сипаници имаат разурнувачки ефект врз здравјето на децата, понекогаш со фатални последици. Тие предизвикуваат долгорочно слабеење на имунолошкиот систем на децата, што ги прави поподложни на други заразни болести. Онаму каде што колективниот имунитет е нарушен, сипаниците, поради неговата екстремна вирулентност, често се првата заразна болест што се шири.
Малите сипаници се една од најзаразните болести во светот, а се шират кога заразено лице дише, кашла или врне. Вирусот останува активен и заразен во воздухот или на заразените површини до два часа.
Од декември минатата година во Федерацијата Босна и Херцеговина морбилите се регистрирани во епидемиска форма. Вкупно, од 52-та недела од 2023 година до 28-та недела од годинава, пријавени се 6.491 заболени од морбили.
Од првата до 28-та недела годинава во Федерацијата Босна и Херцеговина се пријавени 594 случаи на пертусис (голема кашлица). Од декември минатата година во Федерацијата Босна и Херцеговина се регистрирани случаи на пертусис (голема кашлица) во епидемиска форма.
Еден смртен случај на 1.000 заразени
„Она што се обидовме да го истакнеме во изминатите седум дена е дека од крајот на минатата година имаме зголемен број заболени, а сега и епидемиска појава на голема кашлица и сипаници. Ова е навистина загрижувачки податок со оглед на тоа што сега минавме неколку илјади заразени, главно деца, а најмногу невакцинирани деца, поради ниското ниво на вакцинација“, изјави Синиша Скочибушиќ, директор на Институтот за јавно здравје на Федерацијата Босна и Херцеговина. Херцеговина (ZZJZ FBH).
На сериозноста на епидемиолошката состојба укажуваат и податоците за евидентирани смртни случаи, четворица починале од голема кашлица и двајца од морбили. Скочибушиќ заклучува дека ситуацијата е загрижувачка.
„Сакаме да ја предупредиме јавноста, но и сите други одговорни за проблемот што е меѓу нас. Во овие шест месеци има повеќе од 7.000 заболени, што ги немавме претходните години. Факт е дека имаме ситуација која бара зголемено внимание од здравствените власти како и од образовниот и репресивниот систем, за повторно да имаме повисоко ниво на вакцинација и да се надеваме дека ќе воспоставиме колективен имунитет“, нагласи Скочибушиќ.
Тој рече дека „сега има еден смртен случај на 1.000 заразени“.
„Затоа не загрижува. Ако продолжи вака, ќе мора да преземеме други мерки“, изјави Скочибушиќ.
Тој потсети дека за ваквата состојба прв реагираше кантонот Сараево, кој ги прогласи двете епидемии.
„Потоа беше активен Тузланскиот кантон, а минатата недела и Зеничко-добојскиот кантон кој прогласи епидемија на морбили. Овие факти најдобро покажуваат дека токму овие големи, урбани средини во моментов се најзаразени. Имавме епидемија на морбили во 2019 година, имаше помалку заболени, а во 2014. И тогаш имаше заболени, но не толку. Ова ни кажува дека акумулираниот пад на вакцинацијата се исплател. Она што повеќе не загрижува е што ќе се случува во иднина, особено наесен кога почнуваат градинките и училиштата. Доколку невакцинирани деца влезат во градинките и тоа почне да се шири, може да има појава на епидемии во градинките. Тогаш тоа е сериозен проблем“, објасни Скочибушиќ.
Тој рече дека изолацијата и имунизацијата се единствените мерки за спречување на заразни болести.
Загрижувачки ниска покриеност со вакцинација
„Многу е тешко да се изолираат сите деца, но родителите тоа го прават доста успешно бидејќи знаат кога нивното дете е болно да не ги носат никаде. Но, имаме период на инкубација, кога детето нема симптоми и е заразно. Оди во теретана и утре добива симптоми. Од утре родителите го затвораат, но тоа заразило и други деца во периодот пред самата болест. Овие болести сега повторно избувнуваат, затоа што малку ги заборавивме, затоа што порано ги решивме со успешна имунизација. Сега повторно ќе треба да ги примениме мерките за имунизација за кои мислевме дека конечно сме ги примениле на дофат на цивилизацијата и дека се е во ред“, рече Скочибушиќ.
Вакцините за спречување на мали сипаници не ги штитат само вакцинираните деца, туку и другите луѓе кои не можат да се вакцинираат, вклучително и доенчињата и луѓето со ослабен имунолошки систем предизвикан од болеста, како што се пациентите со рак кои примаат хемотерапија.
Најновите проценки за националната покриеност со имунизација (WUENIC), објавени минатата недела, покажуваат загрижувачки пад на вакцинацијата против морбили во БиХ со стапка на покриеност од само 55 отсто.
