Често сме слушнале за плацебо ефектот, односно чувството на подобрување на некои симптоми или болни состојби благодарение на обичната илузија дека сме земале лек или активна супстанција. Но, дали знаете што е плацебо?
Во пракса, добиваме супстанца за која мислиме дека е лек и почнуваме да се чувствуваме подобро, дури и без да земеме нешто што може благотворно да влијае на нашата здравствена состојба.
Плацебо ефектот беше откриен за време на Втората светска војна кога американските лекари од првата линија, на кои им снема морфиум, почнаа да им даваат вода и сол на ранетите војници, што ги натера да веруваат дека тоа е моќен лек за болка.
На големо изненадување, војниците кои земале солен раствор без активната состојка сепак се чувствувале подобро, само поради илузијата дека испиле морфиум.
Меѓутоа, овој „илузорен“ ефект врз нашиот мозок функционира и обратно, пренесува Novi list.
Ако плацебо ефектот нè натера да чувствуваме подобрување на симптомите без да земаме лекови, таканаречениот ноцебо ефект има спротивен ефект.
Луѓето кои ги знаат несаканите ефекти на одреден лек, само поради илузијата дека го земале, всушност почнуваат да ги доживуваат тие ефекти на повеќе или помалку тежок начин.
Ноцебо ефектот беше откриен во шеесетите години на минатиот век, но дури по масовната примена на вакцината против Ковид-19 стана предмет на длабински студии.
За време на клиничките испитувања на овие вакцини, истражувачите инјектираа одредени групи пациенти со плацебо вакцини (т.е. без активни состојки и, следствено, несакани ефекти).
И покрај безопасноста на инјектираниот раствор, пациентите почнаа да ги доживуваат истите несакани ефекти како и пациентите третирани со активната вакцина – едноставно затоа што биле информирани за можните несакани ефекти.