Кардиоваскуларните болести се една од водечките причини за смрт во светот, според Светската здравствена организација. Оваа категорија вклучува голем број на различни болести и варијации на нарушувања, од кои секоја вклучува нарушување на барем една витална функција на срцето, како и дистрибуција на крв и кислород до остатокот од телото.
Артериите кои носат крв низ телото со текот на времето се полнат со леплив материјал наречен плакета, кој може да се состои од холестерол, калциум и фибрин. Запушените артерии може да се олеснат до одреден степен, но може да биде вистински предизвик навреме да се открие состојбата.
„Комплексноста на затнувањето на артеријата и срцевите заболувања е што обично нема никакви симптоми, а тоа е нивната опасност. Вообичаено, кога ќе се појави некој симптом, тоа е драматичен и трауматичен настан, како што е срцев удар или мозочен удар. Тоа е постепен процес, не се случува одеднаш, а како што блокадата е бавна, така се и симптомите“, изјави д-р Иан Смит за Парад.
Запушените артерии најдобро се спречуваат ако луѓето јадат здрава исхрана и вежбаат многу, но бидејќи артериите почнуваат да се затнуваат уште во дваесеттите години, препознавањето на симптомите е клучно.
Симптоми на затнати артерии
Смит и кардиоваскуларниот хирург Џонатан Јанг разбија некои од најчестите предупредувачки знаци за затнати артерии во различни фази од процесот.
1. Притисок и болка во градите
Знак за срцев удар е силната болка во градите, но благата болка под притисок може да биде и знак за предупредување. „Класичниот знак на коронарна артериска болест е болка во градите како притисок во средината на градниот кош или малку налево, особено додека сте активни“, вели д-р Јанг.
Болката предизвикана од блокирани артерии може да се појави на неколку други места – надолу по раката (почесто левата рака) и во вратот каде што се наоѓа артеријата. Јанг објасни дека болката што се јавува додека некој е во мирување е позагрижувачка отколку кога некој ќе доживее болка во градите додека се труди.
2. Скратен здив, забрзано чукање на срцето и палпитации
Ако имате потешкотии со дишењето за време на вежбање или отежнато дишење додека одмарате, ова може да биде и знак за блокирани артерии.
„Поради намалениот проток на крв во срцевиот мускул поради оваа болест, срцето може да ослабне и да предизвика отежнато дишење бидејќи крвта се враќа во белите дробови, а крвта богата со кислород не може ефикасно да се движи напред“, вели д-р Јанг.
Абнормален срцев ритам може да се појави поради недоволно внесување на кислород, што може да доведе до побрзо чукање на срцето. Овие симптоми може да бидат и резултат на спазам на коронарната артерија, кој се јавува кога артеријата во срцето е компресирана и затворена. Запушените артерии може да ги предизвикаат овие состојби.
3. Вртоглавица, гадење и печење во нозете и рацете
Вртоглавица и гадење исто така може да бидат показатели за срцеви заболувања, иако жените ги доживуваат почесто од мажите. Вртоглавица може да се појави како резултат на намален проток на крв.
„Поради типот на нервните завршетоци во срцето, блокираните артерии можат да создадат нејасни, генерализирани сензации, а не само дискретни болки во градите. Пациентите често опишуваат притисок, печење или вкочанетост на левата страна на градниот кош, но и по должината на вратот или на која било рака“, објасни д-р Јанг, цитиран од Крстарица.
