Минатото лето пред граничните премини чекаа долги редици бидејќи покрај личните документи, полицајците проверуваа и потврди за оздравување, вакцинација или тестирање. Пред да се вратат дома, многу луѓе избезумено бараа место за тестирање на нивната дестинација за одмор. Годинава се е поинаку – на граница при влез во Словенија никој нема да ве праша за вашата здравствена состојба. Но, инфекцијата во странство сепак може да го комплицира патувањето дома. Доколку патувате во група преку туристичка агенција и во текот на патувањето дознаете дека сте заразени, ќе останете во странство и нема да можете да патувате дома со другите патници.
Нашиот читател го фати коронавирусот додека беше на одмор во Босна и Херцеговина. „Бидејќи се чувствував лошо, купив тест во аптека, на кој беа прикажани две линии, па бев заразен. Потоа направив уште еден тест во здравствениот дом, кој исто така беше позитивен, но не ми дадоа никакви упатства за изолација или ограничувања“, ни рече таа.
За ова го известила својот личен лекар во Словенија, а тој и одобрил боледување. Таа одговорно решила да ги промени плановите и да остане на дестинацијата уште една недела и да не се враќа во Словенија. „Се чувствував лошо, па не мислев дека е паметно да седнам зад воланот“, вели таа.
Нема ограничувања за влез во Словенија при преминување на границата. На тој начин никој нема да ви побара потврда на граница, а можете да се вратите дома од соседните земји, дури и ако сте заразени. Во секој случај, ова не е препорачливо и одговорно за оние кои ќе бидат во контакт со вас по пат.
Националниот институт за јавно здравје (NIJZ) препорачува дека лицето за кое е познато дека е заразено треба да остане во изолација и затоа да не патува. „Доколку се знае дека некој се заразил на пат, враќањето во Словенија зависи од превозните средства и од барањата за докажување на статусот на незаразено лице од страна на превозниците во одделни земји. Важи упатството: ако сте болни, останете дома, без оглед на можен негативен тест за САРС-КоВ-2“, напишаа тие.
Секој што патува мора да се однесува одговорно кон себе и кон другите“, велат од МНР. „Потребно е да се почитуваат националните правила (изолација, карантин, тестирање…) на земјите за транзит и дестинација, каде што прописите се разликуваат.
Иако нема ограничувања во земјите на Европската унија, тоа не е случај за некои други популарни дестинации, вклучувајќи ги Мароко, Тунис и Обединетите Арапски Емирати. На некои места, без разлика дали сте биле вакцинирани, потребен ви е негативен ПЦР тест, а исто така треба да пополните документација за вашето здравје и минатите патувања.
Од каде добивате информации за тоа што важи во која земја?
Можете да ги добиете на веб-страницата на Министерството за надворешни работи, каде што е објавена табела со линкови до информации за тоа какви мерки за Ковид важат во одделни земји.
Ограничувањата се применуваат и во земјите. „Ограничувањата се главно во делот на јавниот превоз и движењето на луѓето на јавни места. Некои земји строго ги спроведуваат правилата што ги усвоиле во случаи на заразени лица. Прекршувањата може да подлежат на парична или друга форма на казнување“, предупредуваат од МНР. Но, во последно време не евидентирале барања за помош од словенечки државјани кои поради инфекцијата останале во странство.
Маски во авиони
Без разлика на условите за влез по земји, мерките за спречување на ширење на коронавирусот важат на некои места на аеродромите и авионите. Фрапорт, кој управува со аеродромот во Брно, препорачува носење заштитни маски на патничкиот терминал од крајот на јули, во согласност со професионалните препораки.
„Авиокомпаниите преземаат свои превентивни мерки, па затоа треба да се распрашате за нив на нивните веб-страници пред да патувате“, препорачуваат тие. „Многу од нив во моментов се обврзани да носат заштитни маски во авионот“.
Исто така, може да се дознае кои мерки се применуваат по земја преку интерактивната карта на Меѓународната асоцијација за воздушен транспорт (IATA).
„Бидејќи условите може да се променат многу брзо, им препорачуваме на патниците да се распрашаат за мерките непосредно пред да патуваат“, советува Фрапорт.
Туристички агенции: Заразените остануваат во странство
Но, што се случува ако некој од патниците во групата на туристичката агенција се зарази или се разболи? „За жал, не можеме да прифатиме потврден позитивен патник за превоз до дома, бидејќи тоа би ги загрозило останатите во авионот или автобусот. Во таков случај нудиме помош за организирање алтернативен превоз за подоцнежно враќање“, објаснуваат од агенцијата Релакс.
„За време на карантинот на дестинацијата нудиме помош доколку на патникот му е потребна помош при организирање сместување или нешто слично. Истото го велат и во Компас – заразените остануваат до крајот на периодот на изолација дестинација.
Протоколите варираат во зависност од земјата. Додека минатата година на некои места се сметаше дека хотелите се обврзани да обезбедат сместување во случаи на инфекција, годинава продолжувањето на престојот или сместувањето во нов хотел мора да се реорганизира и да се плати.
Со оглед на тоа што продолжувањето на одморот повлекува трошоци, агенциите им препорачуваат на патниците да склучат здравствено осигурување со помош во странство, што го вклучува и случајот со заболување од Ковид.
Компас објаснува дека ова осигурување ги покрива трошоците за медицинска нега, кои се исти дури и ако им треба помош поради други здравствени проблеми (преглед на лекар, лекови, хоспитализација), како и трошоците за тестот што го нарачал лекарот, без оглед на резултатот.
„Превентивните тестови на аеродромот при враќањето дома не се опфатени, без разлика на резултатот, бидејќи патникот пред да патува во странство веќе знае дека ќе мора да го направи“, објаснуваат оттаму. „Сепак, сите дополнителни трошоци се покриени во случај на позитивен тест: трошоците за карантин/самоизолација (за осигуреникот кој е позитивен, како и за членовите на неговото семејство или сопатниците, доколку им е наредено да се самоизолираат -изолирајте и имајте го ова осигурување).“
Осигурувањето ги покрива трошоците за продолжено поставување, но најмногу до 150 евра за ноќевање за 2 лица, до денот наведен во одлуката за карантин или до денот кога осигуреникот ќе добие негативен тест – што и да се случи прво. Се покриваат и трошоците за подоцнежно враќање во матичната земја. Во последно време, пак, авионските билети често се флексибилни, во тој случај можно е бесплатно презакажување на летот, објаснуваат туристичките агенции.
„На дестинацијата му ја нудиме на гостинот сета потребна помош: управување со администрацијата, уредување сместување за периодот на карантин, координација со хотелите, носење храна во собата, уредување на враќањето дома“, објаснува Релакс.
Што ако се разболите пред да заминете во странство? „Во моментот на резервација, на нашите клиенти им нудиме осигурување од ризик од откажување на патувањето, кое се продава преку една од словенечките осигурителни компании“, вели Компас. „Ова ги покрива трошоците за откажување во случај клиентот да се договори со Ковид-19 пред да замине на патување или одмор“.
Со Relax, ризикот може да се бара до 24 часа пред поаѓање. „Со аранжманите во нашата организација, во овој случај на клиентот му се враќаат парите, ние задржуваме само 5 проценти од ризикот. Во случаи кога интервенираме во име на други организатори, нудиме отказно осигурување од осигурителни компании“, објаснуваат оттаму.
