Шолја темно, кадифено кафе е повеќе од брза доза на кофеин: италијанското еспресо е ценет социјален и културен ритуал кој се смета за национално наследство достојно за статусот на УНЕСКО во Италија.
Италијанците пијат приближно 30 милиони шолји еспресо дневно. Од Венеција до Сицилија, во порцелански чаши или во мали чаши, со или без капка млеко, секоја чаша претставува гест на пријателство со нив. „Еспресото е можност да му кажеш на пријател дека се грижиш“, рече сопственикот на кафулето во Неапол, Гамбринус Масимилијано Росати, кој помогна да се подготви предлогот за вклучување на еспресото на списокот на светско нематеријално наследство на ОН.
„Еспресо се пие секој ден во секое време. Тоа е момент на заедништво, момент на магија“, изјави тој за Франс прес.
Блескавата машина зад мермерниот шалтер шушка и штрака додека бариста го става меленото кафе во портафилтерот, го прилепува на своето место и притиска едно копче, по што речиси врела вода почнува да тече од машината преку меленото кафе. Цвеќиња, овошје, чоколадо
Според инструкциите на италијанскиот институт за еспресо, мора да има „заоблен, богат и кадифеен“ вкус и „лешничка-кафеава до темно кафеава пена со карактеристична жолтеникава нијанса“. Мора да има долготрајна арома која има „ноти на цвеќе, овошје, тост и чоколадо“; велат од институт основан за зачувување на еспресо.
Италија веќе вклучи многу традиции и обичаи на списокот на нематеријално наследство, вклучувајќи го ловот на тартуфи, уметноста на правење неаполска пица, медитеранската исхрана и традиционалното правење виолини од Кремона, родното место на Антонио Страдивари.
Пиењето еспресо е „речиси свет ритуал“, рече седумдесетгодишната пензионирана учителка Анамарија Конте кога влегуваше во Гамбринус од големиот неаполски Пјаца дел Плебисито во близина на морето.
Некои луѓе сакаат да јадат крофни за принцези, мали пици или пржени кнедли со еспресо и да разговараат меѓу закуски. „Кога сум во странство гледам луѓе како чекаат ред за кафе еден зад друг, некои со iPhone во рака, а некои во аголот читаат книга. Тука не е така“, вели сопственикот Росати. „Во некои делови на Неапол и денес е вообичаено да се носи некому не колачи и цвеќиња, туку кафе и шеќер.
Анџело Мориондо од Торино го патентирал првиот сад за еспресо во 1884 година, но Десидерио Павони од Милано, кој имал пари, бил одговорен за неговиот понатамошен развој и масовно производство.
Апаратите набрзо станаа широко распространети низ Италија, а секој од 20-те региони имаше малку поинаква варијанта на еспресо – пократко, издолжено, повеќе или помалку интензивно, понекогаш со минерална вода на страна.
„Имам многу спомени кога дојдов во ова кафуле и го испив ова многу добро кафе“, рече 28-годишната туристка Јаел Лесин-Дејвис додека го земаше своето еспресо „Морето“ со млечна пена и какао во прав.
Раимондо Ричи, сопственик на кафулето Sant’Eustachio во стариот центар на Рим, вели дека еспресото помага да се намали осаменоста, дури и кога се пие во осаменост, далеку од кафулето. „Понекогаш кога правиме кафе дома, општеството ни прави апарат кој ја исполнува просторијата, ја исполнува куќата“, рече тој. Аромата, вели тој, враќа „сеќавања на среќни времиња“.
