Епидемиолозите од Наставниот институт за јавно здравје на приморско-горската жупанија годинава забележаа два тешки случаи на зараза со вирусот на менингоенцефалитис кој се пренесува преку крлежи од Централна Европа, во кои како последица на болеста почина едно заболено лице.
Иако во Хрватска во просек има околу 25 инфекции со овој вирус пренесени со крлежи во одредени фокални области, главниот жупански епидемиолог др. Добрица Рончевиќ смета дека сегашните бројки, со оглед на тоа што овој вирус се шири во периодот од пролет до есен, се предупредувачки знак за сите што живеат во природа, особено во Горски котар, кој заедно со просторот над реката Сава се смета за природен фокус на оваа инфекција во областа на Хрватска.
„Областа на Горски котар во нашата област е природен фокус на овој вирус. Во изминатите 15 години имавме спорадични случаи на зараза со вирусот на менингоенцефалитис кој се пренесува преку крлежи од Централна Европа, но пред неколку години вакви случаи редовно се случуваа во сезоната на пренос на вирусот, која трае од пролет до есен. Во таа насока, 2019 година беше рекордна, кога на ПГЖ забележавме десет случаи на заразени со овој вирус“, посочува Рончевиќ.
Можна попреченост
За двајцата заразени годинава се претпоставува дека биле каснати од крлеж во управата на Горски котар, но како што предупредува Рончевиќ, бидејќи инкубацијата на овој вирус трае од една до две недели, често се случува заразените повеќе да не се сеќаваат тоа што биле на местото се смета за фокусна точка на ширење на централноевропскиот менингоенцефалитис што го пренесува крлежот, пишува Нови лист.
„Болеста првично е неспецифична и, според нејзините симптоми, може да имитира голем број други болести, вклучително и СОВИД-19. Токму поради оваа причина, заболените често ги игнорираат симптомите, а доколку не дојде до втората фаза на болеста, која се јавува четири до шест дена по појавата на првите симптоми, оваа болест е лесна и често непрепознатлива. Меѓутоа, втората фаза на болеста е специфично поврзана со симптомите на менингитис и воспаление на самото мозочно ткиво. Се карактеризира со различни невролошки дефицити или резидуална попреченост по закрепнувањето, но нејзиниот исход понекогаш е фатален. За заштита од оваа болест, за време на престојот на ливади и шумски предели се применуваат општи превентивни мерки, и тоа долга облека, примена на репеленти и задолжителен преглед на вашето тело по престојот во природа. Имено, колку порано се открие каснување од крлеж, толку е помала веројатноста дека вирусот ќе се пренесе преку плунка од крлеж“, објаснува Рончевиќ.
Подрачјата над реката Сава долги години важат за жариште за пренесување на овој вирус, додека Горски Котар стана таков неодамна. Како што објаснува Рончевиќ, крлежите кои го пренесуваат овој вирус се шират преку дивите животни, а се смета дека во областа Горан дошле преку Купа од Словенија, која одамна е позната како нивно жариште, но надвор од Хрватска има и Австрија и Унгарија. .
Нема лек
„Фактот дека Горски Котар стана жариште беше докажано и со серопревалентни студии кај животни, кои јасно покажаа дека тие биле изложени на овој вирус. Па, освен од диви животни, овој вирус се пренесува и трансоваријално, односно преминува од матичните крлежи на новите генерации на крлежи во некоја област. Тоа го фаворизира фактот што вирусот останува на одредена област и се пренесува и на новите генерации крлежи“, објаснува Рончевиќ.
Менингоенцефалитисот што го пренесува крлежот нема специфичен лек и се третира симптоматски. Рончевиќ проценува дека бројот на заразени со овој вирус во Хрватска е многу поголем од 25 случаи годишно.
„За среќа, засега нема индикации дека фокусот на оваа болест се проширил на крајбрежниот дел на нашата жупанија, но оваа болест мора да се разликува и од Лајмска борелиоза, која исто така се пренесува преку крлежи, но нејзиниот предизвикувачки агенс е бактериски и се карактеризира со изразена воспалителна реакција на местото на каснувањето. Може да се лекуваат и со антибиотска терапија. Кај менингоенцефалитисот што го пренесува крлежот, нема видливо ширење на воспаление на кожата, ниту пак има специфичен лек, но и во двата случаи, доколку забележите каснување од крлеж, дефинитивно треба да се консултирате со лекар“, вели Рончевиќ.
