Украинскиот претседател Володимир Зеленски повторно предупреди дека Русија можеби планира „симулиран напад“ на нуклеарната централа Запорожје, тврдејќи дека руските војници поставиле „предмети слични на експлозив“ на покривите на зградите на локацијата.
Повикувајќи се на украинското разузнавање, Зеленски рече дека предметите биле поставени на покривот на неколку енергетски блокови на електраната под контрола на Русија, пренесува Гардијан.
Претходно во вторникот, Зеленски го информираше францускиот претседател Емануел Макрон за „опасните провокации“ на Русија во фабрика во југоисточна Украина. Тој рече дека тој и Макрон „се договориле да ја држат ситуацијата под максимална контрола заедно со МААЕ“, агенцијата за нуклеарно набљудување на ОН.
Предупредувањата на Зеленски ги повторуваат коментарите што тој ги даде минатата недела на заедничката прес-конференција во Киев со шпанскиот премиер Педро Санчез. „Постои сериозна закана бидејќи Русија е технички подготвена да предизвика локална експлозија на станицата, што може да доведе до ослободување (на радијација)“, рече тогаш Зеленски.
Руските трупи ја окупираа станицата, најголемиот нуклеарен објект во Европа, во февруари 2022 година. Оттогаш Русија и Украина меѓусебно се обвинуваат за гранатирање на централата и предизвикување ризик од голема нуклеарна несреќа.
Своите тврдења ги даде и Русија, обвинувајќи ја украинската војска дека планира напад на централата.
„Под закрила на темнината во текот на ноќта на 5 јули, украинската војска ќе се обиде да ја нападне станицата Запорожје користејќи прецизна опрема со долг дострел и да нападне беспилотни летала“, Ренат Карчаа, советник на шефот на Rosenergoatom, кој раководи со руската нуклеарна мрежа. изјави за руската телевизија. Тој не презентираше никакви докази за да го поткрепи ова тврдење.
Во соопштението на украинските вооружени сили во вторникот се наведуваат „оперативни податоци“ во кои се вели дека „експлозивни направи“ биле поставени на покривот на третиот и четвртиот реактор на станицата и дека е можен напад „во блиска иднина“.
„Кога би ја детонирале, нема да ги оштетат реакторите, туку би создале слика на гранатирање од украинска страна“, се наведува во соопштението на Телеграм. Во него се наведува и дека украинската армија е „подготвена да дејствува под какви било околности“.
Во видео пораката што Зеленски ја објави во текот на ноќта, тој рече дека Русија планира да „симулира напад“ на фабриката.
„Но, во секој случај, светот гледа – и не може да не види – дека единствен извор на опасност за нуклеарната централа во Запорожје е Русија. И никој друг“, рече тој.
Зеленски и украинската војска не дадоа докази за нивните тврдења.
Украинската управа за воено разузнавање (ГУР) во петокот соопшти дека Москва го одобрила планот за разнесување на станицата и дека разнела четири од шесте енергетски единици.
Исто така, се вели дека руските војници го намалуваат своето присуство во централата и дека на украинските вработени кои останале во централата и потпишале договори со Росатом им било кажано да се евакуираат до понеделник, по можност на Крим.
Иако реакторите тешко би се оштетиле, според поранешните работници на фабриката кои зборувале за Гардијан, малото езерце за ладење е ранливо на експлозија, што може да предизвика делумно нуклеарно топење споредливо со несреќата на островот Три Мил во САД во 1979 година. Олексиј Ковиниев, поранешен виш инженер, рече дека во ова сценарио поголемиот дел од радијацијата ќе биде содржана, но дека зрачењето може да се ослободи доколку се отворат вентилационите канали.