Носител на проектот за замена на стари возила е Министерството за заштита на животната средина, а целта на акцијата која ќе се реализира во неколку фази е намалување на аерозагадувањето.
Речиси секој ден на улиците низ Србија излегуваат околу 560.000 автомобили со стари мотори. Сопствениците на стари возила со мотор со стандард Еуро 1, 2 или 3 можат да ги предадат своите возила на државата на рециклирање од 1 јануари, а за возврат ќе добијат субвенција за купување на друго возило од 2.100 до 2.900 во зависност од категорија на возила.
Како што објаснуваат надлежните, на тој начин ќе се намали загадувањето на воздухот и ќе им се олесни на возачите да влезат во помлади и технички поиздржани возила, пишува Euronews.
Носител на проектот за замена на стари возила е Министерството за заштита на животната средина, а целта на акцијата која ќе се реализира во неколку фази е намалување на аерозагадувањето.
Бидејќи се големи загадувачи, планот на српската Влада е во првата фаза да исфрли од сообраќај 140.000 возила, пренесува Пословни дневник.
Колку ќе бидат субвенциите?
Идејата е да се добие субвенција од 2.100 евра за секој рециклиран автомобил, 2.500 евра за лесен камион и 2.900 евра за автобус за да се купи возило не постаро од 2015 година со мотор Еуро 6.
„Со тие пари не може да се купи автомобил од еуро 6, но добро ни доаѓа да се наполни буџетот. Но, тоа реално не е возможно, бидејќи оние еуро 6 автомобили од 2015 или 2016 година, кои се стари дури и по европски стандарди, треба да одвоите 15.000 или 20.000 за нив, а тоа не значи многу“, вели Драган Симиќ, ан. автомобилски експерт за Euronews Србија.
Во зависност од годината и состојбата, некои модели со Euro 6 мотор може да се најдат по цени пониски од 10.000 евра.
Меѓутоа, кога станува збор за емисиите на штетни гасови, еколошките здруженија потсетуваат на Euronews Србија дека транспортот е само еден од проблематичните сегменти.
„Сообраќајот не е главниот извор на загадување на воздухот во Србија. Тоа е добра и паметна мерка која ќе помогне да се намали загадувањето, но има и други поитни работи што треба да се направат за ефектот од намаленото загадување да го достигне својот израз.
Ќе потсетам дека секоја година 12 илјади луѓе умираат од последиците од аерозагадувањето“, претседателот на Здружението на инженери за заштита на животната средина Игор Јездимировиќ.
Бидејќи просечната старост на автомобилите е околу 17 години и се уште е дозволено да се увезуваат возила со мотори Еуро 3 во Србија, Јездимировиќ заклучува дека планираната замена ќе биде сложен процес и дека големо прашање е дали Србија има капацитет да носи од рециклирање на еколошки начин.на правилен начин.
Колкав е капацитетот за рециклирање?
Рециклирањето на вакви автомобили во Србија ќе биде проблем, смета Лидија Пирошки од авто-мото магазинот „Вреле гуме“. Таа вели дека рециклирањето не е едноставна работа.
„Тоа е најголемиот проблем во целата оваа кампања, Србија нема доволно капацитет за рециклирање“, рече Пирошки.
Пирошки објасни дека прво мора да се одвојат течностите, кои се многу често опасни и големи загадувачи, односно маслата и течностите од батеријата, дека мора да се одвојат цврстите делови, пластиката, металите, каблите, стаклото.
Според неа, таму има скапоцени и скапи суровини и тоа е многу интересна деловна ниша и можност.
Се проценува дека во Србија има околу еден милион стари автомобили со мотори Еуро 3 и Еуро 4, а Пирошки наведува дека станува збор за сериозна количина на автомобили.
„Евро 3 испушта 500 милиграми азот моноксид на километар, ако има поминато 200.000 километри, замислете колку е тоа застрашувачко количество, а ги имаме околу милион, можеби и повеќе“, рече Пирошки.
Таа вели дека во светот годишно се продаваат повеќе од 70 милиони нови возила, од кои 10 отсто се хибридни и електрични автомобили, а 90 отсто се уште традиционални автомобили.
Сето тоа ќе дојде до рециклирање во еден момент“, додава Пирошки.
„Автомобил од 2005 година е многу стар автомобил“
Таа истакна дека секоја акција и субвенција насочена кон обновување на возниот парк е добредојдена, имајќи предвид дека возниот парк во Србија е меѓу најстарите.
„Со оглед на тоа што огромното мнозинство од нашиот возен парк е во зоната на трошоци под наведениот износ (субвенции), мислам дека е повеќе од во ред. Секој што има поскапо возило и може да го продаде на пазарот по повисока цена, може слободно да го стори тоа“, рече Пирошки.
Таа наведува дека целта на акцијата е да се намали емисијата на азот моноксид и јаглерод диоксид, честички кои најмногу ја загадуваат тропосферата.
„Автомобил од 2005 година е многу стар автомобил, технологијата се развива“, рече Пирошки.
Таа додаде дека ЕУ субвенционира современи технологии и дека треба да достигне 2035 година, кога емисијата на штетни честички и штетни гасови ќе се намали за 100 отсто.
„Европската комисија на крајот на минатата година достави предлог за стандардот Еуро 7, во таа смисла знам која е нашата платежна моќ, но целата идеја и оваа акција е ние да го намалиме загадувањето предизвикано од патниот сообраќај. Во 2019 година, ЕУ спроведе студија која покажа дека 39 отсто од азот моноксид доаѓа од патниот сообраќај. Да бев законодавец уште повеќе би го субвенционирал исфрлањето на старите автомобили од сообраќајот, би го гледал како превенција на нашето здравје“, рече Пирошки.
