Нов модел на вештачка интелигенција наречен Аурора ги надминува сегашните методи во предвидувањето на квалитетот на воздухот, временските обрасци и тропските бури предизвикани од климатските промени.
Новиот систем, наречен Аурора, кој сè уште не е во комерцијална употреба, генерираше 10-дневни временски прогнози и ги предвиде патеките на ураганите попрецизно и побрзо од традиционалните методи за прогнозирање, со значително пониски трошоци, објавија истражувачите во списанието „Нејчр“.
„За прв пат, еден единствен систем за вештачка интелигенција може да ги надмине сите оперативни центри во прогнозирањето на урагани“, рече водечкиот автор Парис Пердикарис, вонреден професор по машински инженеринг на Универзитетот во Пенсилванија, објави РТС.
Аурора, која е обучена исклучиво врз основа на историски податоци, успеа да ги предвиди сите урагани во 2023 година попрецизно од оперативните центри, како што е Националниот центар за урагани на САД.
Традиционалните модели за прогнозирање на времето се базираат на физички принципи – како што се зачувувањето на масата, импулсот и енергијата – и бараат огромна компјутерска моќ.
Сепак, според студијата, пресметковните трошоци за работењето на Аурора биле неколку стотици пати пониски.
Овие експериментални резултати доаѓаат по моделот Pangu-Weather, кинески систем за вештачка интелигенција развиен од технолошкиот гигант Huawei во 2023 година, и би можеле да најават промена на парадигмата во начинот на кој главните светски метеоролошки агенции го предвидуваат времето и потенцијално смртоносните екстремни настани влошени од глобалното затоплување.
Светиот Грал на предвидувањето
„Верувам дека сме на почетокот на ерата на трансформација во науката за атмосферските системи. Во следните пет до десет години, светиот грал ќе биде да се изградат системи што можат директно да обработуваат податоци од далечински сензори како што се сателити и метеоролошки станици за да генерираат прогнози со висока резолуција за кој било дел од светот“, рече Пердикарис во видео презентација објавена од Nature.
Според неговите креатори, Аурора е првиот модел кој постојано ги надминува седумте центри за прогнозирање во предвидувањето на патот на разорните циклони во период од пет дена.
На пример, симулацијата на Аурора точно предвиде четири дена однапред каде и кога тајфунот Доксури, кој се смета за најразорниот тајфун регистриран во Тихиот Океан, ќе ги погоди Филипините. Официјалните прогнози за 2023 година од тоа време покажуваа дека тајфунот ќе помине северно од Тајван.
Моделот на „Мајкрософт“ исто така го надмина моделот на Европскиот центар за среднорочни временски прогнози (ECMWF) во 92 проценти од времето за глобални 10-дневни прогнози, на скала од приближно 10 квадратни километри.
ECMWF, кој произведува прогнози за 35 европски земји, се смета за златен стандард во точноста на временската прогноза.
Во декември, моделот GenCast на Google ја надмина точноста на Европскиот центар во повеќе од 97 проценти од 1.320 климатски катастрофи регистрирани во 2019 година.
Ветувачките, но сепак експериментални изведби, базирани на вистински настани, внимателно ги следи научната и метеоролошката заедница.