Пилотите на украинските борбени авиони се борат ноќ по ноќ против непријател кој има пет пати повеќе авиони на располагање.
И покрај тоа што немаат многу време за потребните проверки пред полетување, тие ги туркаат своите борбени авиони до границите на своите можности, а шансите да преживеат во воздушните битки во украинскиот воздушен простор се многу мали.
За прв пат, на пилотите на украинските воздухопловни сили им беше дозволено да ја раскажат својата приказна за тоа како успеале да го одржат небото отворено откако Њујорк Тајмс доби одобрение да разговара со нив во воздухопловната база чија локација не беше откриена од разбирливи причини, пренесува The Телеграф.
Тие продолжуваат да летаат
Сепак, спротивно на изгледите, украинските воздухопловни сили продолжуваат да летаат еден месец од почетокот на руската инвазија. Никој не им дал на своите пилоти повеќе од неколку дена. Неуспехот на Москва да воспостави надмоќ во воздухот, што е клучно ако некогаш сакаше да извојува брза победа, го закочи напредувањето на руските сили во Украина. Без воздушна поддршка, армијата на Владимир Путин е заглавена, не може да се движи подалеку од воспоставените позиции без да биде изложена на непријателски оган.
Секоја вечер, пилотите се движат околу нивниот хангар додека тензијата конечно не се распадне нагло со извици „Воздух!
Андриј, 25-годишен украински борбен пилот, вели дека не бил информиран за неговата мисија додека не биде во воздух. Имено, пилотите имаат малку време за брифинзи пред летот, очигледно свесни дека не е добра идеја да се остане на едно место предолго.
Андриј, чие презиме и чин се чуваат во тајност, рече дека за време на конфликтот нема време за безбедносни проверки пред полетувањето на неговиот Сухој Су-27, двомоторен борбен авион од советско потекло. Од вкупната украинска флота со околу 100 борбени авиони на почетокот на војната, околу една третина беа Су-27. „Сега имаат помалку од 60. Не правам никакви проверки. Само полетувам“, вели тој.
– Секогаш кога летам, тоа е вистинска борба. Не сме рамноправни во ниту еден конфликт со руските авиони, тие секогаш имаат пет пати повеќе авиони во воздухот – додава тој.
За речиси четири недели борби, Андриј извел 10 летови. Воздушните битки како што е водата требало да бидат испратени во историјата, но во оваа војна украинските авиони биле вклучени во воздушна борба против руските ловци, а Андриј вели дека соборил руски авиони – иако, како што објави NYT, не му е дозволено да кажи кој авион соборил не толку од нив.
Блиско растојание
– Најмногу ми е дадена задача да пукам во цели во воздух, пресретнувајќи ги непријателските авиони. Чекам проектилот да ми се „залепи“ за целта. После тоа го притискам светлото. Среќен сум што овој авион повеќе нема да ги бомбардира моите мирни градови. И како што гледаме во пракса, токму тоа го прават руските авиони – рече тој.
Тој додава дека имал ситуација кога се приближувал кон руски авион на доволно блиска далечина за да го нишани и пука.
-Препознавам кога ќе дојдам во таа ситуација, но се уште чекам проектилот да ми се „залепи“ за целта, а во исто време од земја ме информираат дека веќе е испукан проектил кон мене – рече тој.
Тој вели дека го турнал својот Су-27 до нејзините граници по стрмните брегови, се искачувал и преку ненадејни падови за да избегне проектил што доаѓа.
– Времето што го имам на располагање да се спасам зависи од оддалеченоста од која е испукан проектилот кон мене и од типот на проектилот. Сè уште чувствувам голем наплив на адреналин секој пат бидејќи секој лет е борбен – рече тој.
Завршил воздухопловно училиште во Харков, а уште од детството сакал да биде пилот. Меѓутоа, вистинската природа на војната и насилството на тој конфликт го шокирале.
– Ниту јас, ниту моите пријатели никогаш не помисливме дека ќе треба да се соочиме со вистинска војна. Но, не испадна така – рече тој.
Ендру е оженет и ја преселил сопругата во друг дел на Украина, каде што моментално е безбеден. Тој и се јавува откако безбедно се врати од несреќата, но никогаш пред полетување.
Нерамнотежа на небото
– Само треба да ги искористам сите мои вештини за да победам. Моите вештини се подобри од оние на руските пилоти. Но, од друга страна, многу мои пријатели, дури и оние поискусните од мене, се веќе мртви – рече тој.
Нерамнотежата на небото требаше да му обезбеди брза победа на Путин – Русија има помодерни авиони. Додека Андреј лета со Су-27, неговите руски колеги летаат технолошки понапредни, понови генерации на авиони Су-30, Су-34 и Су-35.
Аналитичарите проценуваат дека Русија имала на располагање околу 300 борбени авиони за рации во Украина како подготовка за инвазијата, од вкупната флота за напад од 1.500. Но, Русија претрпе загуби – Украина тврди дека соборила 97 нивни авиони. Експертите сугерираат дека оваа проценка сè уште може да се претера, иако дури 10 или 11 биле изгубени за само еден викенд на почетокот на војната, принудувајќи ја Москва да ја промени тактиката и да го намали бројот на рации.
Украина моментално има 55 борбени авиони подготвени за летање по претходни загуби на небото или механички и други проблеми за одржување поврзани со интензивната употреба на авионите.
Џастин Бронк, научен соработник во воздухопловните сили и технологијата во Кралскиот институт за Обединети услуги, вели дека неспособноста на Русија да ги уништи системите за воздушна одбрана на Украина, а не херојството на пилотите на ловците, најмногу ги попречило плановите на Путин.
„Колку што разбрав, Украина не се впушта во толку многу брзи борбени мисии“, рече тој.
Откако претрпе големи загуби за време на викендот на 4 и 5 март, Русија ги зајакна сопствените системи за противвоздушна одбрана, ограничувајќи ги украинските авиони на пократки летови на ниско ниво. Целосно вооружен и наполнет со гориво, Су-27, кој украинската војска го лета на мала височина за да ги држи авионите под радар, не може да лета повеќе од 30 минути.
Сепак, според Бронкс, украинските системи за противвоздушна одбрана – вклучувајќи го и руското производство С300 – биле ефикасни во соборувањето на авионите и крстаречките ракети, додека беспилотните летала продолжуваат да гаѓаат руски цели, летаат против ветрот со мала брзина за да го избегнат рускиот радар. системи.
Русија го загуби моментумот
Тој смета дека Русија изгубила до 22 борбени авиони и очигледно руските сили сè уште имаат капацитет и можности, но се чини дека не се подготвени да ризикуваат дополнителни загуби.
„Она што Русите сè уште не успеваат да го направат е да ги уништат системите САМ (ракети земја-воздух), што значи дека треба да летаат на многу ниски или многу големи височини“, додаде тој.
Повеќето руски летови се ограничени на повеќе од 13.000 метри и можат да останат во украинскиот воздушен простор не повеќе од неколку минути пред да се вратат во базите на Крим или Белорусија.
– Русија го загуби моментумот – вели Бронк, додавајќи дека ако Украина успее да го задржи сегашното ниво на отпор, тогаш војната е неодржлива за Русија.
Во моментов, Русија оперира околу 200 летови дневно во споредба со пет до 10 украински летови дневно. Тие мисии на големи височини и фрлање на т.н. „глупавите“ бомби, би можеле да имаат разурнувачки ефект врз цивилното население кое е безмилосно бомбардирано во градовите како Мариупол. Сепак, тоа не мора да и помогне на Русија да ја добие војната, и секако не брзо.
Оперативен и успешен
„Сосема е јасно дека системите за воздушна одбрана на Украина остануваат оперативни и успешни, а нивните авиони продолжуваат да летаат, иако со ограничувања“, изјави Филип Инграм, поранешен британски воен полковник во воената разузнавачка служба.
Тој додаде дека со оглед на предноста на Русија во воздухот, бил изненаден што не видел повеќе од нивните воздушни сили во играта.
„Но, без воздушна супериорност, не можам правилно да планирам или маневрирам операции“, рече тој.
Украинското воено воздухопловство сè уште има писти што може да ги користи на западот на земјата, а постои дури и можност за полетување од главните патишта. Локациите, пак, строго се чуваат во тајност.
Портпаролот на украинските воздухопловни сили изјави дека руски авиони биле намамени во стапици во воздушниот простор на Украина.
– Украина беше ефикасна на небото затоа што работиме во нашата сопствена земја. Непријателот што го напаѓа нашиот воздушен простор лета во зоната на нашите системи за воздушна одбрана – вели тој.
И додека системите за противвоздушна одбрана можат да ги избегнат руските ракети, руските авиони не можат да го преземат прецизното бомбардирање потребно за победа во војната на земјата. Сонот на Путин за брза победа е уништен. Веројатна е долга војна на исцрпеност, пренесува британски Телеграф.
