Американскиот претседател Доналд Трамп во четвртокот рече дека не е сигурен дека САД воопшто треба да трошат нешто за НАТО, велејќи им на новинарите дека САД ги штитат членките на НАТО, но тие „не не штитат нас“.
Трамп ги повтори своите претходни барања другите членки на трансатлантската алијанса да трошат 5 отсто од својот бруто домашен производ (БДП) за одбрана, што е огромен пораст од сегашната цел од 2 отсто и ниво на кое ниту една земја на НАТО, вклучително и САД, во моментов ги исполнува
„Не сум сигурен дека треба да потрошиме нешто, но дефинитивно треба да им помогнеме. Ние ги штитиме. Не штитат нас. Тие треба да ги зголемат своите трошоци од 2 на 5 проценти“, им рече Трамп на новинарите по потпишувањето на извршната наредба во Овалната соба.
Вашингтон финансира 15,8 отсто од годишните расходи на 32-члената воена алијанса од околу 3,5 милијарди долари. Ова е најголем удел, веднаш до германскиот, според анализата на НАТО за 2024 година. Индиректниот финансиски придонес на САД во алијансата, во кој се вклучени САД, Канада и повеќе од 20 европски земји, вклучува воени сили, но не е дел од годишниот буџет на организацијата.
Вкупниот буџет за одбрана на САД го надминува буџетот на другите членки на НАТО и изнесува 816,7 милијарди долари во 2023 година.
Рубио ја изрази посветеноста на САД кон НАТО
Новиот државен секретар на Трамп, Марко Рубио, разговараше со генералниот секретар на НАТО, Марк Руте, во средата и ја зајакна посветеноста на САД кон алијансата, а двајцата, исто така, „разговараа за важноста да се има способни одбранбени сојузници и реална поделба на товарот“, соопшти Стејт департментот четврток.
Претставници на НАТО и аналитичари веруваат дека НАТО нема да го послуша предлогот на Трамп за толку големо зголемување на трошоците за одбрана, но најверојатно ќе се согласи да ја надмине сегашната цел.
Аналитичарите велат дека бројката од 5 проценти би била политички и економски невозможна за речиси сите членки. Сепак, новата цел најверојатно ќе биде договорена на самитот на НАТО во Хаг во јуни, поттикната од стравувањата дека Русија може да нападне земја на НАТО по Украина, но и поради инсистирањето на Трамп, рекоа официјални лица.
Некои очекуваат договор за целта на воените трошоци од околу 3 отсто од БДП. Но, дури и тоа би било тешко за многу членови, кои едвај ја исполнуваат, или воопшто, целта за трошење од 2 отсто во овој момент, една деценија по поставената цел. Осум членки на НАТО не ја исполнуваат сегашната цел.
