Податоците на Светската здравствена организација покажуваат дека дебелината во ЕУ во последните четири децении е тројно зголемена, а Хрватите се една од најдебелите европски нации според Евростат, предупредува специјалистот за ендокринологија Маја Баретиќ по повод Светскиот ден на дебелината.
Како дојде до тоа? Големината на порциите за слатки, грицки и засладени пијалоци денес се за 20 до 100 проценти поголеми отколку во 1960-тите, а просечниот Европеец поминува повеќе од пет часа дневно седејќи, вели Баретиќ, раководител на Центарот за упатување на дебелината при Министерството за здравство.
За време на пандемијата на Ковид-19, луѓето седат безбедно повеќе од пет часа и јадат поголеми порции храна, така што лесно е можно да се предвиди дека до 2030 година повеќе од половина од европското население ќе биде дебели, истакнува Баретиќ.
Светскиот ден на дебелината оваа година се одбележува под мотото „Сите треба да се вклучиме“ бидејќи нема да се работи многу поединечно, а дебелината е еден од најголемите медицински предизвици на модерното време.
Годинава, Референтниот центар за третман на дебелина, кој работи во Универзитетскиот болнички центар Загреб, започна акција за подигање на свеста за проблемот со дебелината во Загреб, Осиек, Риека, Солин и Сињ. Напладне КБЦ Загреб ќе ја мери телесната тежина на граѓаните и ќе дава совети и брошури.
Во Хрватска дури 65 отсто од возрасните со прекумерна тежина
Според Хрватскиот институт за јавно здравје, според индексот на телесна маса (БМИ), 34 отсто од возрасните во Хрватска имале нормална телесна тежина во 2019 година, еден отсто биле неухранети, а дури 65 отсто биле со прекумерна тежина или дебели.
Колку е поголема возрасната група, толку е поголем уделот на лицата со прекумерна тежина, најнизок е на возраст од 18 до 24 години – 27 отсто, додека кај оние на возраст од 65 до 74 години тој е дури 79 отсто.
Посебно загрижува фактот што секое трето дете на возраст од 8 до 9 години има прекумерна тежина за својата возраст, што ја става Хрватска меѓу петте најлоши европски земји, истакнува Баретиќ.
Дебелината треба да се лекува бидејќи 44 отсто од дијабетес тип 2 може да се припише на прекумерната тежина, како и 23 отсто од исхемичните срцеви заболувања, а меѓу седум и 41 отсто од одредени видови на рак се предизвикани од дебелината.
Секоја година до седум отсто од буџетите за здравство во земјите-членки на ЕУ се трошат на болести поврзани со дебелината.
Третманот вклучува промена на животните навики – правилна исхрана и редовна физичка активност. Доколку ова не се покаже ефикасно, можно е воведување фармакотерапија и хируршки третман на дебелината, а на многумина им е потребна психолошка поддршка.
