Софрологијата, како метод за динамична релаксација, беше развиена од колумбискиот невропсихијатар д-р Алфонсо Каиседо во шеесеттите години и вклучува физички и ментални вежби за подобрување на здравјето и општата благосостојба.
Тоа во основа е техника на усогласување на духот и телото преку лесни вежби на активирање на телото и синхронизација со дишењето. Она што го издвојува од другите техники е тоа што дишењето е специфично.
„Прво се вдишува воздухот, потоа се задржува и во тој момент кога не дишеме, во моментот на апнеја, телото се активира. Ова се прави со контракција на одредени делови од телото, контракција на мускулите. Во моментот кога воздухот се издишува, тогаш сиот кислород, кој се задржал по првиот здив, се ‘лепи’ за мускулите и тие дополнително се надувуваат, д-р Ана Отовиќ, првиот и единствен софролог во Србија, која предавала оваа техника, објаснува за порталот N1 во Франција каде софрологијата е препознаена и се користи заедно со класичната медицина.
Одличен пример се спортистите кои по напорниот натпревар не лежат во кревет да се одморат, туку одат на прошетка, користат лента за трчање или велосипед, се движат наоколу за да се одморат.
Д-р Кајседо е креаторот на оваа техника и ја нарече динамична релаксација, бидејќи опуштањето се постигнува со движење.
„Тука многу внимание се посветува на паузата. Секоја вежба се прави три пати, по што следуваат мали паузи кои не смеат да се прескокнат. Телото не сака постојано вежбање без пауза. Сака да биде активен, а потоа да престане. Во моментот на таа пауза треба да внимаваме што се случува внатре во телото. Кога не се прават паузи, резултатот е повреди, бидејќи е претерана. Колку е телото поактивно, толку повеќе треба да најде сила за следното движење“, вели д-р Отовиќ и додава дека тоа е основата на софрологијата.
Дополнително, сè што правиме се прави на софролиминално ниво на свест, забележува докторот и објаснува дека токму нивото на свест е помеѓу будењето и спиењето.
„Тоа ниво е важно бидејќи многу полесно ќе се почувствуваат сите сензации во телото, а ќе се намалат и ефектите од надворешната средина. Повеќе ќе почувствувате што се случува во вас. Кога вежбата се изведува на овој начин се воспоставува комуникација помеѓу телото и свеста“, нагласува д-р Отовиќ.
Таа исто така додава дека ако овие вежби се прават еднаш дневно, а не одземаат многу време и можат да се направат насекаде и во секое време, во одреден момент ќе го достигнете нивото кога вашето тело ви испраќа сигнали за тоа што му треба, од исхрана до начинот и видот на вежбање.
Како што објаснува соговорникот на порталот N1, некои навики ќе се променат без воопшто да сте свесни за тоа, па промените ќе се случат на несвесно ниво, додека работата на софролиминално ниво е сè уште свесна.
„Во софрологијата се трудиме да не анализираме премногу, да не судиме, туку телото и човекот да се пронајдат себеси, на некој начин повторно да се запознаат. Тоа е како ситуациите кога сте го направиле првиот чекор како дете. Стануваш свесен за секое движење на телото, но и за разни функции кои се активираат за да се направи едно движење“, вели докторката.
Важноста на сетилата
Следното нешто што е многу важно се сетилата, забележува софрологот, на кои исто така заборавивме.
„Прекумерна бучава, премногу гледање во екранот, премногу активирање на сетилото за вид, внесуваме различни вкусови во ист момент и не обрнуваме внимание да издвоиме една сензација, на пример да слушнеме еден звук или да почувствуваме само еден вкус. . Кога ќе научиме да издвојуваме една сензација, ќе дојдеме да го активираме сегашниот момент, затоа се враќаме на основите“, истакнува докторката.
Стресот е важен за нашето тело да се активира
Д-р Отовиќ исто така се осврна на стресот како неизбежен во денешно време. Самиот стрес може да биде корисен, но кога ќе се помине границата треба да знаеме како да го надминеме.
„Кога човечкото тело ќе се најде во релативно опасна ситуација, лачи хормони на стрес за да има енергија и сила да го надмине. Сепак, повеќето луѓе не знаат како да се справат со тоа. Стресот сега е штетен, а порано не беше поради самата реакција. Она што треба да го знаеме е да го извадиме од нас. Има техники кои го канализираат, а после кои можеме да се смириме и да продолжиме понатаму. Еден од нив е брзо, кратко вдишување воздух низ носот и брзо, кратко издишување низ носот. Оваа техника е корисна и за фокусирање“, објаснува таа.
Повеќето луѓе дишат „наопаку“
Дишењето е многу важно во софрологијата. Она на што не обрнуваме внимание е многу важен мускул, а тоа е дијафрагмата, таканаречениот стрес мускул. Има важно влијание врз дишењето, бидејќи со неговото спуштање при вдишување, желудникот се движи нанадвор, а при издишувањето се движи навнатре, што всушност е правилно дишење.
„Ако не знаеме како да ја опуштиме дијафрагмата, не можеме да дишеме правилно. За нејзино опуштање се користат различни техники. Повеќето луѓе дишат „наопаку“, при вдишување го внесуваат стомакот, при издишување го исфрлаат. Кога свесно дишеме правилно, а доволно е да дишеме така по една минута на секои три часа, многу брзо се испраќа сигнал до мозокот, „овој човек се смирил“, вели д-р Отовиќ.
Таа смета дека дишењето, како несвесно дејство, треба да биде свесно, особено кога не се чувствуваме добро, пред спиење или кога сакаме да се опуштиме.
За кого е наменета софрологијата?
Софрологијата е наменета речиси за сите, и за деца и за возрасни, бидејќи може да се прилагоди.
Лекарот напоменува дека кога се работи за лица со сериозни психички проблеми, тоа се прави во координација со психијатар.
Деца и софрологија
„Децата се одлични за соработка, особено кога сите техники кои се користат во софрологијата се имплементирани на креативен начин, преку игра“, вели д-р Отовиќ.
Познато е дека концентрацијата кај децата често може да биде проблем.
„Можеме да ја следиме нивната концентрација со тоа што ќе им кажеме да се концентрираат на неутрален предмет, да ги затворат очите и детално да опишат што замислиле, растение или животно. За минута или две, детето е целосно надвор од концентрација. Кога ќе ги отвори очите, се враќа на она што го правел и нема проблем“, објаснува докторот.
Визуелизацијата одлично оди и кај децата, вели д-р Отовиќ и додава дека е добра за концентрација.
За децата се важни и техниките за полесно учење, а во исто време се интересни и ефективни и што е најважно децата многу брзо ги усвојуваат.
Таа посочува дека е важно да ги научиме децата да се ослободат од стресот, да се справуваат со нервозата, со сите свои емоции и да знаат да ги препознаат и додава дека тоа е „многу поважно од секое знаење што ќе го стекнат подоцна“. Тој исто така смета дека на децата им недостасува разговор и физички контакт.
Д-р Отовиќ вели дека планира да отвори продолжен престој од септември со подготовка за испит, дополнителна настава и психолошка подготовка.
