Полимиалгија реуматика е автоимуна, воспалителна ревматска болест, чија основа е воспаление на обвивките на зглобовите и крвните садови кои потекнуваат од аортата. Најчесто се зафатени рамената и колковите, како и одредени големи крвни садови кои потекнуваат од аортата, објаснува за порталот N1 проф. д-р Душан Стефановиќ, интернист ревматолог.
„Тоа е второ најчеста воспалителна ревматска болест. „Воспалителната ревматска болест е најчеста кај постарите лица“, објаснува д-р Стефановиќ.
Проф. Стефановиќ вели дека причините за оваа болест засега се непознати, но најголемо значење се придава на наследноста и влијанијата од надворешното опкружување, како што се инфективните агенси.
Болест која почесто ги погодува жените
Епидемиолошките испитувања покажуваат дека болеста се јавува кај 60 лица на 100.000 луѓе постари од 50 години, а почесто кај жени“, вели нашата соговорничка.
По правило, болеста се јавува кај луѓе во шестата и седмата деценија од животот и е најчеста воспалителна ревматска болест во оваа возраст од животот.
Тоа може да биде поврзано со воспаление на крвните садови познат како гигантски клеточен артеритис.
Симптоми и знаци на болеста
„Првенствено, зафатени се големите зглобови и околните структури како што се бурзите – вреќички со течност што служат за заштита на зглобот. Пациентите постепено развиваат болки во рамото и карличниот појас, поизразени наутро и придружени со чувство на вкочанетост. Тие се намалуваат во силата во текот на денот. Кај некои пациенти може да има и болка и отекување на меките ткива на рацете и стапалата“, истакнува професорот.
Тој додава дека често се присутни општи симптоми на воспалителна болест како малаксаност, ниска температура и слабеење. Споменатите тегоби траат подолго од еден месец и не се ублажуваат со употреба на нестероидни антиревматски лекови како диклофенак, ибупрофен, нимесулид и други.
Како се поставува дијагнозата?
Проф. Стефановиќ посочува дека по правило пациентот чувствува болка во рамото и карличниот појас која трае над еден месец, а е присутна и навечер. Со тешкотија ги крева рацете над главата, а рамената му се чувствителни на притисок.
„Може да има и палпаторна чувствителност на лактите, зглобовите и малите зглобови на прстите на рацете. При анализата на крвта е констатирана концентрација на CRP и забрзана седиментација (на неспецифични показатели за воспаление) како и анемија. Ваквите појави кај постари лица (над 55-60 години) со огромна веројатност укажуваат дека се работи за полимијалгија реуматика“, нагласува соговорникот на порталот Н1.
Третман
„Најмоќните антиинфламаторни лекови – глукокортикоидите се лекови на избор, а ефектот од нивната примена е исклучително брз, што предизвикува големо задоволство и кај пациентите и кај лекарите. „Глукокортикоидите мора да се администрираат долго, а најчесто доживотно, а исклучително е важно да се одреди најмалата доза која ефикасно ја одржува болеста мирна“, смета докторот.
Според него, за да се достигне таа доза често е потребно истовремено да се даваат антиинфламаторни лекови како што се антималарици или метотрексат. Имајќи ја предвид можноста за долготрајна употреба на глукокортикоиди, неопходно е да се спречи појава на остеопороза со користење на активната форма на витамин Д – алфакалцидол и периодично да се следи минералната густина на коските. Поради склоноста на болеста да се активира, неопходни се лекарски прегледи на секои 3-4 месеци со тестови на крвта.
Што може да го комплицира третманот?
„Истовремено присуство на воспаление на крвните садови, кое го означуваме како џиновски клеточен артеритис, кој се карактеризира со силни нови главоболки, трнење во главата и болки во мускулите на вилиците при џвакање“, објаснува нашиот соговорник.
Тој додава дека поради воспаление на крвните садови кои го хранат оптичкиот нерв, џиновскоклеточниот артеритис носи потенцијален ризик од слепило, па затоа е неопходно брзо препознавање и примена на терапијата – значително повисоки дози на глукокортикоиди. Исто така, долготрајната употреба на глукокортикоиди носи ризик од развој на дијабетес, остеопороза и катаракта.
Каква е прогнозата?
„Лекувањето најчесто е доживотно, а целта е долгорочно да се одржува болеста во мирна состојба со употреба на помали дози на лекови“, вели проф. д-р Душан Стефановиќ.
