Германците утре ќе изберат 630 пратеници за новиот состав на Бундестагот, а најновите предизборни истражувања покажуваат дека опозициските демохристијани и екстремната десница, исто така опозициска Алтернатива за Германија (АфД) сѐ уште имаат најголема поддршка, но дека ниту една партија нема да има доволно пратеници за сама да формира влада.
За функцијата нов лидер на Германија се борат четворица кандидати: актуелниот канцелар Олаф Шолц од Социјалдемократската партија (СПД), Фридрих Мерц, кандидатот на главната конзервативна Христијанско-демократска унија (ЦДУ), актуелниот вицеканцелар Роберт Хабек од еколошката Зелена партија и Алис Вајдел од крајната десничарска, антиимигрантска Алтернатива за Германија (АфД).
Според анкетата на институтот за истражување на јавното мислење „Југов“ (YouGov), конзервативната Христијанско-демократска унија (ЦДУ) и нејзиниот лидер и кандидат за канцелар Фридрих Мерц може да сметаат на 29% од гласовите, што е 2 процентни поени повеќе од почетокот на оваа недела.
Германските аналитичари проценуваат дека идната владејачка коалиција најверојатно ќе се формира околу ЦДУ и нејзината баварска сестринска партија ЦСУ и дека во неа ќе мора да учествуваат најмалку две партии, што укажува на неизвесни коалициски преговори.
Според анкетата на Југов, рејтингот на АфД остана непроменет на 20%, поддржувајќи ги нејзините амбиции да биде втора на изборите според бројот на освоени гласови.
Моментално владејачката Социјалдемократска СПД на канцеларот Олаф Шолц загуби еден процентен поен од почетокот на неделата и сега е на 16%, додека нејзиниот партнер во трипартиската коалиција до неодамна, Зелените, имаат поддршка од 13% од гласачите.
Во последните недели, порасна популарноста на партијата Левица, која е наследник на поранешната источногерманска Единствена социјалистичка партија на Германија (СЕД). Според анкетата, таа партија е поддржана од 8% од гласачите и речиси сигурно може да смета на влез во парламентот.
Осум најголеми партии на изборите
- Социјалдемократска партија на Германија (SPD) – кандидат: Олаф Шолц (66)
- Христијанско-демократска унија на Германија (CDU) и Христијанско-социјална унија на Баварија (CSU) – кандидат: Фридрих Мерк (69)
- Алијанса 90 / Зелените – кандидат: Роберт Хабек (55)
- Слободна демократска партија (FDP) – кандидат: Кристијан Линднер (46)
- Алтернатива за Германија (AfD) – кандидат: Алиса Вајдел (46)
- Левица – кандидати: Хајди Рајхинек (36) и Јан ван Акен (63)
- Алијанса Сахра Вајгенкнехт (BSV) – кандидат: Сахра Вајгенкнехт (55)
- Слободни гласачи – кандидат: Хуберт Ајвангер (53)
Според проекциите на „Југов“, ваквите резултати би значеле дека демохристијаните ќе имаат 220 пратеници во парламентот, АфД 145 пратеници, СПД 115, Зелените 94, Левицата 55, а „другите“ еден пратеник.
Анкетите покажуваат и дека само три дена пред изборите, голем број гласачи, меѓу 20 и 27%, се неопределени.
Избирачките места ќе бидат отворени од 8 до 18 часот, а Германците можат да гласаат и по пошта.
Излезните анкети ќе бидат објавени веднаш по затворањето на гласачките места, а пребројувањето на гласовите ќе почне веднаш. Целокупната слика за резултатите ќе биде позната многу брзо, додека конечниот официјален резултат се очекува рано в понеделник.
Право на глас во самата Германија имаат 59,2 милиони гласачи, како и повеќе од три милиони германски државјани во странство, за кои овогодишното гласање ќе биде попроблематично од вообичаеното поради кратките рокови.
На гласачкото ливче има 29 партии, но се очекува меѓу пет и осум од нив да успеат да го поминат изборниот праг од 5%.
Изборите се карактеризираат со изразени демографски промени. На изборите во 2021 година, право на глас само во Германија имаа 61,2 милиони луѓе.
Во сегашното гласачко тело повеќе од 40% од граѓаните се на возраст над 60 години, а една четвртина се над 70 години.
Помладите од 30 години сочинуваат само 13,3% од гласачкото тело. Вкупно 2,3 милиони млади луѓе можат да гласаат за прв пат или околу 4%.
Изборите во Германија се одржуваат седум месеци порано од планираното, бидејќи трипартиската коалиција на Шолц се распадна во ноември поради несогласувањата околу начините за заживување на економијата, која веќе две години е во пад.
Кој е идниот канцелар?
Олаф Шолц – Социјалдемократска партија на Германија (SPD)
На партиската конференција, SPD повторно го избра Олаф Шолц како кандидат за канцелар. Во изборниот програм, партијата нагласува „оптимистична визија за иднината“.
Со воведување на „Германски фонд“ и намалување на долговите, SPD се залага за инвестирање во земјоделството, образованието и во инфраструктурата.
На дневниот ред исто така се наоѓа продолжување на родителскиот додаток, солидарно осигурување за граѓаните и ограничување на правилата за закуп.
Фридрих Мерк – Христијанско-демократска унија (CDU/CSU)
Партијата ја избра Фридрих Мерк како кандидат за канцелар. Со лидерството на CSU, претставниците на унијата ја поставуваат миграцијата како главен приоритет.
Ако CDU/CSU има свој пат, тој е да ја застане против нелегалната миграција, да ја поостри политиката за апликантите за азил и да го зајачат системот на депортации.
Под паролата „Промена на германската политика“, партијата на Мерк сака да се дистанцира од претходната коалиција.
Роберт Хабек – Зелените / Алијанса 90
Во ноември 2024 година, Роберт Хабек беше скоро единогласно избран со 96,5% од гласовите како кандидат на Зелените за канцелар.
Основата на нивниот „владин програм“ е заштитата на животната средина и климата. Потребните средства за заштита на климатските услови и животната средина треба да бидат изведени што порано, а, како и SPD, и парлиментарната група под Хабек се потпира на германски фонд за модернизација на инфраструктурата.
Во странската политика, фокусот е на силна Европска Унија.
Алиса Вајдел – Алтернатива за Германија (AfD)
Лидерот на партијата и парламентарната група, Алиса Вајдел, заедно со копретседателот Тино Чрупала (49), се договориле дека Вајдел ќе биде главен кандидат на изборите 2025 година.
Нивниот дневен ред се фокусира на големи промени и укинувања, меѓу кои вклучуваат укинување на еколошките прописи, данокот на CO₂ и надоместокот за неговото емитување.
Дополнително, тие се строго по прашањата на миграцијата и семејните прашања, залагајќи се за поостри гранични контроли и строги закони за абортус, како и за „Дегзит“ – излез од Европската Унија.
Кристијан Линднер – Слободна демократска партија (FDP)
FDP, во водечката фигура на Кристијан Линднер, се залага за повраток во Бундестаг и формирање на идната влада.
Тие сакаат да ја модернизираат посебно административната бюрократија и да воведат нови модели на работа, предлагајќи работна недела наместо дневна максимална работна временска рамка.
Понатаму, групата поддржува намалување на трошоците за самостојни родители и семејства преку обезбедување законски доплатени средства за издржување и грижа за децата.
Хајди Рајхинек и Јан ван Акен – Левица
Со двајцата кандидати Хајди Рајхинек и Јан ван Акен, Левицата се залага за двојна лидерска кампања. Заедно, тие се стремат да ѝ помогнат на својата партија да премине 5% потребни за влез во Бундестаг.
Левицата се посветува на мирен соживот базиран на солидарност и, долгорочно, на воведување на четиридневна работна недела.
Нивниот дневен ред вклучува и родова еднаквост, како и фокус на обновливи извори на енергија, бесплатна едукација и превенција на конфликти во странската политика.
Сахра Вајгенкнехт – Алијанса Сахра Вајгенкнехт (BSV)
На партиската конференција во јануари 2025 година, лидерката на парлиментарната група, Сахра Вајгенкнехт, беше именувана за кандидат за канцелар.
Иако соодветните социолошки анкети покажуваат дека шансите за победа се мали, генералниот секретар Кристијан Леје (43) го оправда именувањето, изјавувајќи дека партијата е под притисок.
Изборниот манифест на BSV истакнува дека Германија се променила, барајќи нов почеток, минимална плата од 15 евра по час, лимити за закуп, подобро здравствено осигурување за граѓаните и спречување на дополнително трошење од даночните приходи за воена поддршка на Украина, според германскиот Bild.
