Малиот инструмент „Moxie“ (MOXIE – Mars Oxygen Resource Utilization Experiment), малку поголем од актовка, според научниците ќе произведува кислород на Марс за астронаутите.
Атмосферата на Марс, во нејзината сегашна состојба, не е погодна за човечки живот. Тој е многу „тенок“, има 100 пати помала густина од Земјата и главно се состои од јаглерод диоксид.Секој човек кој би се обидел да дише на „Црвената планета“ набрзо би сфатил дека – тој воопшто не дише.
Но, малиот инструмент, само малку поголем од актовката, сигурно испумпува кислород, кој може да се вдишува.
Тоа е прва демонстрација на ресурси за обработка за човечка употреба на друга планета, односно одредување како може да се произведе воздух за дишење за човечка мисија на Марс.
Moxy е инсталиран во внатрешноста на роверот на НАСА Perseverance и користи процес на електролиза за да го подели јаглеродниот диоксид од Марс на јаглерод моноксид и кислород.
Помеѓу февруари 2021 година, кога истрајноста слета на Марс, и крајот на 2021 година, Мокси произведе кислород седум пати и ќе продолжи да го прави тоа, според НАСА.
Ова е прва демонстрација за всушност користење на ресурсите на површината на друго планетарно тело и нивно хемиско трансформирање во нешто корисно за човечка мисија.
Во таа смисла, тоа е историско достигнување, објаснува Џефри Хофман од Универзитетот МИТ, поранешен астронаут и заменик главен научник кој го води проектот Мокси.
Производството на кислород преку електролиза не е нова работа. Меѓународната вселенска станица користи електролиза за да ја подели водата на водород и кислород, а со тоа да го надополни снабдувањето со воздух за дишење.
Сепак, на Марс, водата може да биде премногу скапоцена за да се користи на овој начин, доколку постои друг метод на располагање.
Еден час операција „Мокси“ моментално обезбедува 20 минути кислород за едно лице – астронаут.
Производството на кислород со таков инструмент е процес во повеќе чекори.
„Мокси“ најпрво го црпи воздухот од Марс низ филтер што го чисти. Потоа тој воздух се компресира, се загрева и се испраќа преку електролизер со „цврст оксид“.
Електролизаторот го дели јаглеродниот диоксид на јаглерод моноксид (кој се ослободува назад во атмосферата на Марс) и јони на кислород.
Кислородните јони потоа се рекомбинираат во О2, или молекуларен кислород, кој потоа се мери за количина и чистота пред повторно да се ослободи.
Научниците утврдиле дека овој процес сигурно резултирал со производство на кислород што може да се дише.
По неколку часа загревање, „Мокси“ работи по еден час по експеримент, по што следи период на исклучување.
За еден час работа „Мокси“ е дизајниран да произведува до 10 грама кислород – пренесуваат научните портали.
