Хималајската сол или белото злато од Азија често се предлага како добра замена за обичната кујнска сол која ја користиме речиси секој ден. Бројни извори наведуваат различни здравствени придобивки од хималајската сол, но само некои од нив навистина може да ги искористи нашето тело.
Хималајската сол е најпосебна по тоа што доаѓа од Пакистан, односно од подножјето на планинскиот венец Хималаите. Станува збор за рудник кој е стар повеќе од 800 милиони години и настанал како резултат на тектонски пореметувања. Овие промени во земјината кора заробија плиток дел од морето кој со текот на времето испаруваше, создавајќи големи наоѓалишта на хималајска сол богата со минерали.
Покрај тоа што е богата со минерали, оваа сол се смета за најчиста во светот и затоа е подобра од рафинираната сол што ја користиме секој ден.
Што е хималајска сол и која е разликата?
Розовата хималајска сол се смета за многу чиста, но не само затоа што се собира во недопрен рудник за морска сол. Причината за тоа е што се собира рачно и не се обработува со додавање на адитиви или други додатоци. Како и обичната сол, и овој вид е главно натриум хлорид, а има и други минерали. Натриум хлоридот е околу 98 проценти од составот, додека остатокот го сочинуваат магнезиум, калциум, железо и други. Железото е тоа што му дава нежна розова боја. Се смета дека хималајската сол содржи 84 различни минерали.
Сепак, фактот што содржи толку многу минерали не значи дека сите тие се употребливи во нашето тело. Згора на тоа, тие се наоѓаат во толку мала количина, практично во траги, што не можат да бидат значајни за организмот. Особено ако размислите колку малку сол користите, а тоа е само околу два проценти во таа мала количина. Кога се споредува количината на натриум во хималајската сол во однос на количината, таа содржи помалку од кујнска сол, додека има повеќе калциум, калиум и магнезиум.
Една од разликите е во начинот на кој се подготвува за употреба. Вообичаената кујнска сол може да има додатоци како што се вештачки адитиви, додека оригиналната хималајска сол се верува дека е најчиста во светот. Причина за тоа е фактот што е заштитен со снег и мраз од какви било надворешни влијанија, а потекнува од „главното море“.
Исто така, хималајската сол се произведува со традиционални методи и не се користи индустриска преработка. Со обичната сол може да се користат разни штетни процеси за намалување на грутките, додека кај хималајската сол се користи само просејување и не се додаваат адитиви.
Придобивките од хималајската сол за телото
Хималајската сол може да се користи за подготовка на храна, а особено е погодна за луѓе кои сакаат што повеќе да избегнуваат адитиви. Сепак, и покрај големиот број минерали, се смета дека кујнската сол и хималајската сол имаат речиси ист ефект врз нашето тело.
Солта е исклучително неопходна за нашето тело, а ова се некои од причините зошто ни е потребен натриум:
– ја подобрува мускулната релаксација
– одржува правилен баланс на течности и спречува дехидрација на телото
– помага за здравјето на нервите
– го зголемува притисокот
– го намалува ризикот од бактериско воспаление
– терапијата со сол ги намалува респираторните заболувања
Сите овие придобивки телото може да ги прифати само доколку хималајската сол се зема во нормални количини.
Зголемениот внес на сол, каква и да е, може да му наштети на телото, особено на срцето, крвните садови и мозокот.
Ова се препораките за дневен внес на сол:
– еден грам за новороденчиња до 1 година
– два грама за деца од 1-3 години
– три грама за деца од 4-6 години
– пет грама за деца на возраст од 7-10 години
– шест грама за други возрасни групи (горната граница е 9 g)
Препораките за дневен внес на сол зависат од физичката состојба, возраста и активностите. Се смета дека внесуваме само дел од солта преку храна која природно содржи сол, како риба, месо и јајца. Повеќе од 70 отсто од дневниот внес на сол доаѓа од преработената храна. Во многу намирници кои се преработени, не ја ни чувствуваме таа сол, но сепак се користи за зачувување и одржување на бојата на храната. Солта има во различни количини во пекарските производи каде што се користи за регулирање на ферментацијата и запирање на растот на квасецот, бактериите и мувлата.
Дневниот внес на возрасен човек не треба да надминува 6 грама сол на ден, но се покажа дека внесот на сол кај Хрватите е три пати поголем од препорачаното, дури и околу 11,6 грама дневно.
Недостатоци на хималајската сол за здравјето
Недостаток на хималајската сол, иако делумно предност, е чистотата на производот. Имено, обичната кујнска сол што ја користиме секојдневно е јодирана. Според сегашните закони на нашата земја, солта што се користи за човечка исхрана мора да се јодизира. Тука не се вклучени сите соли бидејќи има исклучоци, но и оние кои имаат само технолошка намена.
Солта се јодизира со нанесување раствор кој содржи јод соединение или со додавање и мешање на концентриран раствор се јодни соли на носачот. Јодот реагира на пакувањето, топлината и ракувањето и има одреден рок на траење. Законски е задолжително за јодирана сол да е наведен рокот на употреба, додека за нејодирана сол не е задолжително.
Хималајската сол, поради својата чистота, не подлежи на јодизација и затоа е потенцијално штетно да се користи само овој вид сол доколку не консумирате јод истовремено преку друга храна. Јодот е микроелемент важен за здравјето, а најмногу го има во тироидната жлезда.
Недостатокот на јод може да доведе до проблеми со тироидната жлезда, што значи проблеми со рамнотежата на хормоните кои влијаат на сите процеси во телото. Кога има недостаток на јод, производството на хормони во тироидната жлезда се намалува, што предизвикува органот да работи понапорно. Ова предизвикува тироидните клетки да се размножуваат и да се зголемат, што може да доведе до гушавост и трајно оштетување на тироидната жлезда. Се проценува дека недостатокот на јод го загрозува здравјето на околу две милијарди луѓе во светот, а токму тоа е една од главните причини за ментална ретардација. Се смета дека недостатокот на јод ја намалува интелигенцијата и до 15 проценти.
Како и со обичната сол, хималајската сол мора да се зема во соодветни количини. Премногу натриум во телото влијае на здравјето на долг рок. Доколку се користи во количина поголема од пет грама дневно, кога се додаваат сите намирници, а не само додадената сол, ова се можни недостатоци:
– го зголемува ризикот од васкуларни заболувања
– го зголемува крвниот притисок, што е опасно за развој на проблеми со срцето
– го зголемува ризикот од мозочен удар
– го зголемува ризикот од бубрежна болест и формирање на бубрежни камења
– го зголемува ризикот од остеопороза
