Сјогренов синдром е автоимуна хронична и воспалителна болест која може да се препознае по симптомите на суви очи или уста.
Често се појавува кај луѓе кои имаат друга автоимуна болест, а се лекува со ублажување на симптомите на болеста.
Што предизвикува Сјогренов синдром?
Сјогренов синдром е именуван по офталмологот Хенрик Сјогрен, кој прв ги опиша симптомите на болеста. Кај овој синдром, имунолошкиот систем на личноста ги напаѓа сопствените клетки и ткива бидејќи ги препознава како туѓо тело. Поточно, овде белите крвни зрнца, кои не штитат од разни микроорганизми, ги напаѓаат жлездите кои создаваат влага, а резултатот е сувост на некои делови од телото.
Позната е точната причина зошто некои луѓе го развиваат, додека други не. Се покажа дека е под влијание на гените на човекот, одредени вирусни или бактериски инфекции и многу надворешни фактори. Почесто се појавува кај лица над 40 години и кај жени. Почеста е и кај луѓе кои веќе имаат автоимуна болест како лупус или ревматоиден артритис, а ова е секундарен Сјогренов синдром, односно кога состојбата се развила поради друга болест.
Примарниот Сјогренов синдром значи дека состојбата се развила без влијание на друга болест.
Како да го препознаете Сјогренов синдром?
Првите знаци на оваа состојба ќе укажуваат на сувост на очите или устата, а може да се појават и проблеми со други делови од телото. Симптомите може значително да влијаат на секојдневните активности, но може и да се лекуваат.
Главните знаци на Сјогренов синдром се:
– сувост или црвенило на очите
– сувост на устата и грлото
– сувост во носот
– сувост на кожата
– сувост на вагината
– проблеми со говорот или голтањето
Покрај горенаведеното, може да има болка и слаба подвижност на зглобовите, болки во мускулите, замор, сува кашлица, промени во вкусот или мирисот, отечени плунковни жлезди и осип, особено оние предизвикани од сонцето. Кај некои оваа болест ќе предизвика благи симптоми, додека за други ќе оневозможи нормално извршување на одредени задачи, а може да доведе и до пневмонија, да влијае на црниот дроб, панкреасот, бубрезите и лимфните јазли.
За среќа, симптомите се намалуваат со текот на времето со лекови.
Кога е неопходно да се оди на лекар?
Кога ќе се појави некој од симптомите, кои не престануваат по една недела, неопходно е да се посети лекар. Со цел да се потврди дијагнозата, лекарот ќе побара дополнителни тестови како што се: крвна слика која го покажува нивото на бели крвни зрнца и нивото на имуноглобулинските антитела, тестови на очите и тестови кои одредуваат сувост (како што е Ширмер тестот кој мери количината на произведени солзи) или тестови кои покажуваат колку плунка се произведува во устата, а понекогаш ќе биде неопходна биопсија на плунковните жлезди.
Како се лекува Сјогренов синдром?
Не постои специфичен лек за оваа болест бидејќи е доживотна состојба. Наместо тоа, постојат голем број начини за лекување и ублажување на симптомите. Капките за очи кои ги навлажнуваат очите, како што се вештачки солзи, спрејови или гелови кои ја навлажнуваат устата, гуми за џвакање без шеќер, плакнења со вештачка плунка и лекови кои му помагаат на телото да произведе повеќе плунка или повеќе солзи, може да помогнат. Во некои случаи, операцијата ќе биде неопходна, додека топлите облоги или аналгетиците можат да помогнат во отечените плунковни жлезди.
Исто така, лицето со овој синдром треба да избегнува зачадени места, ветер и сув воздух. Неопходно е да се избегнуваат лекови кои можат дополнително да го намалат лачењето на плунка, како што се антихистаминици и деконгестиви.
Исто така, човек не треба предолго да гледа во компјутер, мобилен телефон или телевизиски екран, а исто така е важно да се одржува добра орална хигиена, поконкретно редовно четкање и чести посети на стоматолог.
Заклучок
Сјогренов синдром е автоимуна болест која може да биде примарна или секундарна, а првите симптоми се суво грло и очи. Покрај тоа, може да се појават и низа други проблеми, кои ќе се манифестираат различно кај секој човек. Ова е доживотна состојба и се лекува со ублажување на симптомите за да може секојдневните активности да се извршуваат што е можно полесно.