Европската унија во средата го проби долгогодишниот политички ќорсокак со договор кој значително ќе го промени начинот на кој блокот ги обработува мигрантите, ќе ги премести низ земјите на ЕУ и ефективно ќе го олесни отстранувањето на неуспешните баратели на азил.
Претседателката на Европскиот парламент Роберта Мецола го поздрави договорот како историски. Преговарачите од Парламентот, Советот и Комисијата цела ноќ работеа на договор за ревизија на процедурите за азил на ЕУ. Доаѓа по долгогодишни неуспешни обиди, со регулативи насочени кон балансирање на загриженоста на пограничните земји кои сакаат помош во справувањето со барателите на азил и земјите од внатрешноста кои тврдат дека премногу мигранти доаѓаат во една земја на ЕУ, а потоа продолжуваат во други, пишува Politico.
Според договорот, кој е прелиминарен и сè уште треба формално да биде ратификуван од Европскиот парламент и Советот, земјите од фронтот на јужна Европа ќе воведат построги процедури за азил на своите граници кои не се членки на ЕУ и ќе имаат повеќе овластувања да ги отстранат одбиените баратели на азил. Земјите понатаму во внатрешноста ќе имаат избор да прифатат одреден број мигранти или да уплатат во заедничкиот фонд на ЕУ.
„Центарот не го копира правото“
Говорејќи пред новинарите во Брисел подоцна во средата наутро, Мецола призна дека пактот „не е совршен пакет“ и негираше дека ги одразува предлозите на екстремната десница, тврдејќи дека тоа е политички компромис постигнат меѓу центристичките партии. Тоа е центар кој не го копира правото, оди на прагматизам“, рече Мецола.
Граничната агенција на ЕУ Фронтекс овој месец соопшти дека оваа година имало повеќе недокументирани пристигнувања во ЕУ од која било година од 2015 година, со повеќе од еден милион мигранти и бегалци кои пристигнале на границите на ЕУ, а многумина бегаат од војните во Сирија, Ирак и Авганистан. Во 2022 година, речиси еден милион луѓе побараа азил во Европа.
„Миграцијата беше грижа број еден што граѓаните низ Унијата ја истакнаа на изборите во 2019 година“, рече Мецола. „Испораката на овој пакет пред крајот на годината е голем успех за конструктивниот проевропски центар пред почетокот на изборната година во Европа.
Додека претставниците на ЕУ го прославуваа договорот за миграцискиот пакт што Комисијата за првпат го објави во 2020 година, организациите за човекови права и групите за застапување мигранти предупредија на импликациите на договорот за мигрантите и барателите на азил кои пристигнуваат на границите на Европа.
„Конечниот договор подразбира крајно разочарувачки исходи во сите сегменти. Нејзиниот главен ефект ќе биде да го зголеми страдањето на границите и да го отежне барањето безбедност“, рече Оливија Сундберг Диез, застапник за миграција и азил во ЕУ на Амнести интернешнал, по објавувањето на веста за договорот.
Предупредување од непрофитни организации
Повеќе од 50 непрофитни организации во отворено писмо предупредија дека миграцискиот пакт ќе им овозможи на земјите произволно да приведуваат деца, да ги преместуваат мигрантите во она што договорот го нарекува „безбедни трети земји“ и да го зголеми „расното профилирање“.
Договорот доаѓа само шест месеци пред изборите во ЕУ, при што анкетите покажуваат пораст на поддршката за екстремно десничарските, антиимиграциски партии во земји како Германија и Холандија.
Мецола со месеци вели дека постигнувањето договор за миграцијата е клучно за да се одбрани десничарскиот популизам. „Договорот за овој пакет пред крајот на годината ќе значи одлучувачка победа за конструктивниот проевропски центар пред почетокот на европската изборна година“, им рече таа на водачите на ЕУ минатата недела.
„Одлична вест! Го направивме тоа, имаме договор за целиот пакт за миграција и азил“, напиша комесарката за внатрешни работи Илва Јохансон на социјалните мрежи. Пактот за миграција, наведе таа, овозможува „подобра заштита на нашите надворешни граници, поголема солидарност, поголема заштита на ранливите и барателите на азил“.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, рече дека договорот е „ефективен европски одговор на овој европски предизвик“. „Ова значи дека Европејците ќе одлучат кој ќе дојде во ЕУ и кој ќе остане, а не шверцерите. Ова значи заштита на оние на кои им е потребно“, се вели во соопштението на Фон дер Лајен.
Холандскиот премиер Марк Руте на сличен начин го поздрави договорот како „голем чекор напред“, велејќи: „Овој договор ќе ни даде поголема контрола врз миграцијата, на пример преку подобри и побрзи процедури за азил на надворешните граници на ЕУ“.
Шведскиот пратеник од десниот центар Томас Тобе, главен преговарач на парламентот за едно од досиејата за миграција, рече: „Новите правила ќе ни овозможат да ја вратиме контролата врз нашите надворешни граници и да го намалиме миграцискиот притисок кон ЕУ“, додавајќи: „Ние бевме конструктивна и обединувачка сила за време на преговорите“.
