Финска се подготвува да стане првата земја која трајно ќе ги закопа своите цевки за потрошено нуклеарно гориво длабоко под земја во Онкало, лоциран на островот Олкилуото.
Оваа иницијатива, вредна една милијарда евра, планира да започне со работа за приближно две години. Тоа ќе биде првото постојано складиште за потрошено нуклеарно гориво во светот.
Онкало, 450 метри длабоко во карпата, е дизајниран за складирање на високо радиоактивен нуклеарен отпад кој останува опасен илјадници години.
Финска го направи овој чекор напред во справувањето со нуклеарниот отпад, а многу други земји, вклучувајќи ги Велика Британија, САД, Шведска, Франција и Канада, веќе бараат слично решение.
„Финска е најмалку една деценија пред сите други“, вели Герет Лоу, професор по радиохемија на Универзитетот во Хелсинки, кој не е вклучен во финскиот проект, пишува Би-би-си.
Сепак, закопувањето на нуклеарниот отпад длабоко под земја покренува дебати за долгорочна безбедност и комуникација со идните генерации за опасноста што се крие длабоко во земјата. Имено, потрошеното гориво е еден од најтешките видови отпад за управување бидејќи е многу опасен. Тој произведува ниво на радијација што може да убие човек во близина.
Сепак, според Лоу, научниот консензус е дека геолошкото отстранување стотици илјади години во специјално дизајнирани складишта како Онкало, со стабилна формација на карпи, е „најостварливиот пристап“ за потрошеното нуклеарно гориво.
„Имаме инженерски решенија за копање и тунелирање, фрлање отпад и градење бариери околу него.