Редовното „разговор“ на родителите со нивното бебе би можело значително да придонесе за обликување на структурата на мозокот на детето додека тој орган се развива, покажува новото истражување на британските научници.
Студијата спроведена од истражувачи од британскиот универзитет во Источна Англија покажа дека невроните кај многу мали деца за кои редовно се зборува се чини дека се поефикасни, пренесува Science Alert.
Имено, скенирањето открило дека областите на мозокот одговорни за обработка на говорот и јазикот, сложени функции кои зафаќаат неколку делови од церебралниот кортекс, содржат поголема концентрација на миелин.
Тоа е мека бела повеќеслојна обвивка составена од липиди и протеини што ги обвива невроните и им овозможува да испраќаат пораки побрзо и поефикасно.
Не е познато дали дополнителниот миелин е одговорен за јазичните способности на двеиполгодишното дете, но научниците веруваат дека тоа би можело да биде од големо значење.
Се вели дека миелинот обвиткан околу неврон личи на леплива лента поставена на цевка со дупки. Тоа му помага на невронот да прима повеќе сигнали на патот од точката А до точката Б, а со тоа ја зајакнува врската со другите неврони.
Зборувајте со децата
Иако научниците треба дополнително да ги проучуваат споменатите процеси, пораката до родителите и другите старатели на деца е јасна – разговарајте со вашето бебе, вашето многу мало или малку постаро дете, разговарајте“, вели Џон Спенсер, когнитивен психолог од Универзитетот на Исток. Англија.
„Покрај тоа што детето ве слуша и ве слуша, тоа што го кажувате влијае на неговиот мозок и на тој начин го обликува“.
Пораката е едноставна, но како дел од студијата се покажа дека повеќе говор и разговор со детето не секогаш стимулираат поголема ефикасност на невроните во неговиот мозок.
Затоа, научниците одлучија да постават мини уреди за снимање на 140 многу мали деца и доенчиња во текот на три дена, со цел да слушаат преку илјадници часови аудио снимки што слушаат децата секој ден.
Потоа, нешто повеќе од половина од децата биле подложени на магнетна резонанца додека спиеле. Покажа дека кај шестмесечните доенчиња, поголема количина на говорен јазик на дневна основа е поврзана со помала миелинизација, што е спротивен резултат од оној кај двегодишните деца.
Развојот на детскиот мозок поминува низ различни фази
Иако резултатот беше неочекуван за научниците, проф. Спенсер објасни дека развојот на мозокот на бебето природно поминува низ неколку фази.
Понекогаш нивниот мозок е зафатен со изградба на нови клетки, додека друг пат е зафатен со прочистување на клетките што веќе ги изградил.
Се чини дека во првите неколку години од животот на детето, растот на овој важен орган е најзначаен, па до втората година од животот, мозокот на детето достигнува 80 проценти од волуменот на мозокот на возрасен.
„Податоците покажуваат дека разговорот со дете на шест месеци е исто толку важно како и на постаро дете на 30 месеци. Но, тој говор има поинаков ефект врз мозокот на детето, бидејќи тој е во друга „состојба““, пишува Спенсер во една статија неодамна објавена во магазинот The Conversation.
Иако за тоа во моментов може само да се шпекулира, експертите велат дека е можно ако шестмесечното бебе многу често е изложено на адресата и говорот на родителите, тоа може да ја одложи миелинизацијата, но во исто време да стимулира раст на мозокот.
Изложеноста на говорот на детето е важна за обработка на вокабуларот и јазикот
Салони Кришнан, научник специјализиран за развојна когнитивна невронаука, кој не бил вклучен во студијата, изјави за Гардијан дека треба да се направат повеќе истражувања за подобро да се разбере улогата на миелинот во учењето.
„Сè уште не е целосно јасно дали поголема миелинизација во овие области на мозокот е важна за идниот јазичен или когнитивен развој или дали ова е стабилен модел во текот на детството“, вели таа. Сепак, многу студии покажаа дека изложеноста на детето на говор и јазик е важна за неговата идна јазична обработка, за вокабуларот, граматиката и вербалното расудување.
Само неколку часа по раѓањето, мозокот на бебето покажува знаци дека веќе ги учи јазичните звуци, а таканаречениот „бебешки разговор“ е поврзан со подобрување на јазичните вештини на долг рок.
Уште повеќе, претходните студии покажаа дека децата на возраст меѓу четири и шест години кои повеќе разговараат со возрасни, исто така покажуваат поголема миелинизација во областите на мозокот поврзани со јазикот.
Истражувачите истакнуваат дека треба да се направат повеќе истражувања за подобро да се разбере како таквите структурни промени во еден момент во времето влијаат на учењето јазик.
Во секој случај, сите велат едно: децата апсорбираат многу повеќе од она што го кажувате отколку што мислите.
Студијата е објавена во стручното списание The JouRnal of Neuroscience.
