Аневризмата на абдоминалната аорта (ААА) претставува проширување на абдоминалната аорта за повеќе од 50 проценти од нормалниот дијаметар (15 до 20 mm), објаснува д-р Момир Шарац за порталот N1.
„Според тоа дали ѕидот на аневризмата се состои од сите слоеви на ѕидот или не, аневризмите се делат на вистинити и лажни. Ако ѕидот на аневризмата се состои само од поединечни слоеви на ѕидот на артеријата, тогаш зборуваме за расчленување на аневризмите“, вели д-р Шарац.
Најчесто се јавува при дегенеративниот процес на ѕидот на аортата – атеросклероза, а може да настане и како последица на инфекција или повреда.
Според него, ААА е болест која најчесто се јавува кон крајот на седмата и почетокот на осмата деценија.
„Аневризмата може да биде вродена (10 до 20 проценти). Почесто се јавува кај мажите, а соодносот е: една жена – четири до шест мажи. Значи, можеме да кажеме дека наследноста, возраста, машкиот пол, пушењето и зголемениот артериски притисок се фактори на ризик за појава на ААА“, посочува тој.
Класичните симптоми на ААА се пулсирачка маса во стомакот која се забележува кај слаби луѓе во лежечка положба, а пациентот ни кажува дека чувствува пулсирање во стомакот, вели д-р Шарац.
„Понекогаш, кога ААА е енормно голем, може да предизвика и симптоми поврзани со околните органи бидејќи врши притисок врз нив (варење, чувство на надуеност…) кога има заканувачки руптура, се јавува силна болка во абдоменот, и ако се појави најтешката компликација на ААА, т.е. се јавува руптура, потоа покрај силната болка се појавуваат и симптоми на хеморагичен шок/низок притисок, забрзан пулс, растегнат стомак…“, објаснува тој.
Според него, ААА може да се почувствува со клинички преглед, особено кај слабите луѓе, а постоењето на ААА може да се потврди со дополнителни дијагностички процедури – ултразвук на абдомен, а сето тоа може да се потврди на скенерот (МСКТ) кога положбата , големината и другите морфолошки параметри може точно да се одредат.ААА.
„Дијагнозата на асимптоматска ААА најчесто се поставува случајно при рутински абдоминален преглед, најчесто со ултразвук, кога се потврдува постоењето, локацијата и големината на ААА. Симптоматската ААА се дијагностицира врз основа на појавата на симптоми како што се пулсирачка болна маса во стомакот, знаци на хеморагичен шок, а дијагнозата се потврдува со ултразвук или уште подобро со МСКТ“, вели докторот.
Ако ААА не се третира, може да пукне, т.е. пукање, кога стапката на смртност кај нелекуваните пациенти е близу 100 проценти, нагласува д-р Шарац и додава дека оперираните пациенти се сметаат за излечени и водат нормален живот со редовни прегледи.
„Појавата на ААА не може да се спречи со 100% сигурност, но може да се преземат превентивни мерки како регулација на притисок, телесна тежина, забрана за пушење, т.е. промени во животниот стил кои би ја забавиле прогресијата на дегенеративните промени во абдоминалната аорта и со тоа би спречиле појава на ААА. Имаше обиди и се уште се работи на пронаоѓање лекови кои би го забавиле процесот на формирање на ААА, но досега со ограничени резултати“, вели тој.
Тој посочува дека единствениот вистински третман за ААА е хируршки третман.
„Хируршкиот третман може да биде класичен – отворен метод, кога се заменува проширен крвен сад со вештачки материјал (Дакрон, тефлонски…) со помош на класична хируршка техника или ендоваскуларен (EVAR), кога внатрешната протеза се поставува ендоваскуларно преку две мали засеци во препоните под контрола на рендген апарат.проширен крвен сад и на тој начин ја исклучува ААА од циркулацијата, а крвта продолжува да тече низ графтот на стентот. Двата методи се комплементарни, т.е. тие имаат свое место во третманот на ААА и не можат сите пациенти да се лекуваат ендоваскуларно, додека мнозинството може да се лекуваат со класична хирургија“, вели д-р Момир Шарац за N1.
