Редовното, квалитетно спиење им помага на децата подобро да учат и побрзо да запомнат. Од друга страна, недостатокот на сон придонесува за детска депресија, анксиозност, па дури и ризик од самоубиство, како и цела низа физички здравствени проблеми.
Квалитетниот сон за децата се состои од три основни компоненти. Прво, времетраењето на спиењето. Второ, квалитетот на сонот – децата мора да спијат без да се разбудат или да бидат вознемирени. И трето, пред спиење, односно конзистентна рутина во која децата одат на спиење и се будат во приближно исто време секој ден.
Колку и да сме свесни за важноста на спиењето, лесно е да се изгуби од вид оваа компонента. Ова може да се случува периодично, како на пример за време на хаосот на празниците, или промените може да бидат потрајни, како што видовме за време на пандемијата. Тешко е да се одржат квалитетни навики за спиење во секојдневниот живот, но постојат начини да се вратите во правилна рутина.
Ерика Бокнек, професорка по образовна психологија на Државниот универзитет Вејн, го проучува родителството и семејното однесување кое создава здрава средина за спиење на децата. Овие рутини се создаваат рано во детството, а родителите играат важна улога во развојот на однесувањето на нивните деца.
Како да спиете?
Бокнек на порталот The Conversation донесува неколку совети што ги споделува со семејствата со кои работи:
1. Одредете ги семејните вредности поврзани со спиењето
Децата учат со имитација. Тие многу внимателно ги почитуваат и пишаните и непишаните правила во нивната околина.
Ако сакате сите во домаќинството да имаат добар сон, тоа не може да биде нешто што им наметнувате правила само на децата, додека возрасните имаат слобода и моќ да живеат нездрав живот. Ако спиењето изгледа како казна, децата нема да развијат здрави навики за спиење.
Возрасните мора да ги почитуваат и вредностите и правилата што важат за децата. Бидете нивен пример. Ако сте направиле навика да гледате телевизија до раните ноќни часови, внимавајте кога одите на спиење. Не дозволувајте вашите деца да ве слушаат како се шегувате за вашите сопствени нездрави навики и не зборувајте за пред спиење како време кога возрасните конечно можат да се одморат од своите деца.
2. Запознајте го вашето дете
Секое дете е уникатно: не очекувајте униформни совети кои секогаш функционираат. Ако вашето дете е живо, нема брзо да се прилагоди на новиот распоред. И темпераментот е прилично стабилен аспект на личноста на вашето дете.
Работата на родителот е да поставува граници и да воведува рутини, но со доза на топлина и чувствителност во приближувањето кон детето.
3. Целете кон конзистентност, но бидете флексибилни
Родителите често прават две грешки во нивниот пристап кон создавање рутина пред спиење.
Првата е целосно да се напуштат правилата и ограничувањата. Ова често се случува како резултат на темпераментот или возраста на детето. Бесот на двегодишно дете или промените во адолесценцијата ќе натера некои родители да се откажат од целата приказна.
Од друга страна, некои родители стануваат премногу ригидни. Тие го гледаат конфликтот околу спиењето како борба за моќ во која родителите мора да победат.
Балансот е клучот, пишува Бокнек. Родителите треба да усвојат конзистентен пристап кој одговара на вредностите што тие јасно ги соопштуваат. Но, тие исто така мора да останат флексибилни и да им помогнат на децата да ги приспособат рутините на нивните уникатни потреби.
На пример, децата од сите возрасти треба да одат во кревет и да се будат во исто време. Сепак, родителите треба да бидат отворени за работа со своите постари деца за тоа кога треба да биде тоа време и да постигнат разумен компромис кој ќе ги земе предвид потребите на поединечно дете.
4. Управувајте со домашните прашања кои влијаат на спиењето
Истражувањата покажуваат дека одредени проблеми во домаќинството создаваат непосреден и долгорочен ризик за квалитетот на сонот на детето. Тие вклучуваат изложеност на чад од цигари, прекумерна изложеност на сина светлина од екраните или конфликти во домот. Исправувањето на овие проблеми многу веројатно ќе резултира со подобар сон за вашите деца.
Правилната хигиена на спиењето е работа за целото семејство. Никогаш не е доцна да ги натерате работите да се движат во вистинската насока и да се заложите да се погрижите сите во вашето домаќинство да го добијат потребниот сон.