Загриженоста на претседателот Пирк Мусар во врска со кандидатите за нови амбасадори
Министерката за надворешни работи Тања Фајон ја информираше претседателката на Републиката Наташа Пирц Мусар за предлогот за нови амбасадори кој наскоро треба да го разгледа Владата. Според нашите извори, претседателот на државата, кој на крајот ја потпишува наредбата за именување на амбасадорот, се согласува со повеќето имиња, но има загриженост за некои кандидати.
На маргините на состанокот на словенечките дипломати во Брдо при Крање, министерката за надворешни работи Тања Фајон најави дека Владата наскоро ќе одлучи за предлогот за нови амбасадори. Според нашите информации, Фајон веќе се координирала со премиерот Роберт Голоб за кандидатите, а минатата недела разговарала и со претседателката на Републиката Наташа Пирц Мусар. Се вели дека таа се согласува со повеќето од имињата, но има загриженост за некои кандидати. Меѓу нив се вели дека е и кандидат за амбасадор во Јапонија.
Според нашите извори, шефот на дипломатијата на оваа позиција ја гледа Дарја Бавдаж Курет. Пирц Мусар исто така немаше коментар за нејзината претходна долгогодишна работа како амбасадор, но беше кажано дека е вознемирена бидејќи Бавдаж Курет не можела да го заврши својот четиригодишен амбасадорски мандат до крај. Законот за надворешни работи предвидува шефот на дипломатско претставништво или конзулат да работи во странство до 68-годишна возраст, а Бавдаж Курет таа возраст ќе ја достигне за помалку од две години.
Во минатото нашата земја веќе испрати некои амбасадори или генерални конзули во странство, кои мораа да се вратат во татковината пред истекот на нивниот мандат поради гореспоменатата старосна граница, на пример Воислав Шуц како амбасадор во Загреб, Димитрије Рупел како генерален конзул. во Трст, Милано Доделен на функцијата амбасадор во Македонија. Меѓутоа, во круговите блиски до претседателот Пирц Мусар, тие посочуваат дека испраќањето нов амбасадор во Јапонија на само две години би било „незгодно“, главно затоа што последните двајца амбасадори – Симона Лесковар и Ана Полак Петрич – веќе заминале таму порано. . Според овие изјави, во одлуката за уште еден скратен амбасадорски мандат, Јапонија би можела да ја препознае пораката дека Словенија во неа не гледа кредибилен и угледен партнер, што нема да придонесе за добри односи меѓу двете земји. Во тамошните дипломатски кругови веќе може да се забележат навестувања дека овојпат очекуваат амбасадор кој ќе издржи четири години во Јапонија.
Словенечки амбасадори Словенечки амбасадори. (Фото: Борут Живуловиќ/БОБО).
Предвременото заминување на Симона Лесковар и Ана Полак Петрич од амбасадата во Токио инаку беше попречено од нивните лични амбиции. Лесковар беше назначена за државен секретар на тогашниот министер за надворешни работи Миро Церар на основачката седница на владата на Марјан Шарц во 2018 година, а само една година подоцна владата ја потврди за амбасадор во Лондон. Во Јапонија, тие во никој случај не беа задоволни од нејзината работа како амбасадор; јапонскиот амбасадор во Љубљана, според пишувањата на медиумите, го предупредил словенечкото МНР за неговото недипломатско однесување. Се вели дека главната причина за ова предупредување е непочитувањето на специјалниот систем за регистрација што го имаат во Јапонија од страна на амбасадорката, поради што таа дури имала проблеми со минување на јапонската граница.
Нејзината наследничка Ана Полак Петрич решила предвреме да ја напушти Јапонија бидејќи сакала да ја заземе функцијата амбасадор во Германија. Од средината на минатата година таа е амбасадор во Берлин.
Дали би можеле да го смените законот?
Сакавме да ја прашаме министерката за надворешни работи Тања Фајон дали се согласува со претседателот на земјата дека Словенија не може да си дозволи уште еден скратен амбасадорски мандат во Јапонија. Не интересираше и дали најавениот предлог за измени на Законот за надворешни работи може да опфати и зголемување на старосната граница за извршување на функцијата амбасадор. Сепак, шефицата на дипломатијата не информира дека не го коментира внатрешниот процес на избор на амбасадори се додека трае.
Дарја Бавдаж Курет неодамна беше назначена од министерката Фајон за главен дипломатски надзорник во Министерството за надворешни работи, а во минатото беше амбасадор во Израел, Индија, Унгарија и Шведска. Таа ја водеше и словенечката мисија во ОН во Њујорк, а минатата година беше специјален советник на тогашниот претседател на Генералното собрание на Обединетите нации, Абдул Шахид.
Бавдаж Курет пред повеќе од дваесет години веќе конкурираше за амбасадорска функција во Јапонија, но назначувањето го спречи тогашниот претседател на собраниската комисија за надворешна политика од редовите на ЛДС, Јелко Кацин. Според тогашната законска регулатива, поддршката на споменатото работно тело беше неопходна и за именување на функцијата амбасадор, при гласањето за Бавдаж Ку.
Кацин повторно го притисна копчето „не“, додека сите други членови на комисијата беа воздржани. Своето противење на кандидатот Кацин го придружуваше велејќи дека функцијата амбасадор во Јапонија е повеќе машка работа.
Несоодветноста да се испрати амбасадор со скратен мандат во Јапонија не е единствената загриженост што се јавува кај претседателката на Републиката Наташа Пирц Мусар со оваа актуелна листа на кандидати за шефови на дипломатски претставништва. Според дел од нашите соговорници, таа сè уште не го поздравила кандидатот за амбасадор во САД, Изток Мирошич, а како причина ги наведуваат обвинувањата на некои дипломати за неговиот конфликт. Мирошиќ има и богата дипломатска кариера: тој беше шеф на амбасадите во Велика Британија и Италија, моментално е специјален пратеник за иднината на Европа и еден од централните писатели на новата стратегија за надворешна политика.
Дали Ватикан му се смешка на Франко Буто?
Во втората половина од минатата година, Министерството за надворешни работи објави интерни тендери за 18 позиции шефови на дипломатско-конзуларни претставништва: покрај веќе споменатите позиции во Вашингтон и Токио, и за амбасадорски позиции во Анкара, Бразилија, Буенос Аирес. , Букурешт, Киев, Москва, Подгорица, Скопје, Техеран, Ватикан и функцијата амбасадор во Португалија, со седиште во Љубљана. На списокот се најдоа и позициите шеф на постојаното претставништво во НАТО во Брисел и шеф на постојаното претставништво во Советот на Европа во Стразбур, како и позициите на генерален конзул во Клагенфурт, Моностр и Милано.
Како што објавија некои медиуми, функцијата постојан претставник во НАТО во Брисел, наводно, ќе ја добие актуелниот советник за национална безбедност на премиерот Роберт Голоб, Андреј Бенедејчич, кој оваа функција ја извршуваше пред една деценија. Тогаш беше критикуван и за неговата проруска ориентација, поради што тогашниот министер за надворешни работи Карл Ерјавец го повика на консултација во Љубљана, но утврди дека тоа се неосновани гласини. Враќањето на истата дипломатска позиција до неодамна беше невообичаено, бидејќи, како што истакнуваат експертите, се создава впечаток дека земјава нема други дипломати за одредена функција. Но, вратата за враќање беше отворена пред две години, кога Александар Гержина повторно беше назначен за амбасадор во Виена.
Франк Бут според нашите информации е меѓу кандидатите попознати на пошироката јавност кои се очекува кон крајот на летово да заминат на амбасадорски позиции во странство. Тој требаше да стане амбасадор во Ватикан. Во минатото, Но беше амбасадор во Прага, Белград и Берлин, а во септември стана специјален пратеник на министерот за надворешни работи во Советот за безбедност на ОН. Тој се обидува да обезбеди Словенија да успее во кандидатурата за непостојана членка на Советот за безбедност на ОН за периодот 2024-2025 година, за која Генералното собрание на Обединетите нации ќе гласа во јуни.
