Витаминските додатоци често се рекламираат како средство за зајакнување на имунолошкиот систем или коските, а понекогаш дури и како заштита од ковид-19 или за лекување на рак, но експертите предупредуваат дека нивната употреба генерално не е само губење пари, туку и потенцијално опасна , пишува германската новинска агенција dpa .
Студиите на пазарот покажуваат дека нивната продажба се зголемила за време на пандемијата на коронавирус.
Колку често се користат? Една третина од германската популација, на пример, зема витамини како додатоци во исхраната најмалку еднаш неделно, според репрезентативна студија на Германскиот федерален институт за проценка на ризик (BfR). Секој шести Германец зема витамински таблети или прашок дневно.
Неодамнешните податоци од Националното истражување за здравје и исхрана на САД покажуваат дека кај возрасните во САД постари од 20 години, 57,6 отсто користеле додаток во исхраната во изминатите 30 дена, а таа употреба се зголемува со текот на годините. Најчести додатоци во исхраната што ги користат сите возрасни групи се мултивитаминско-минералните препарати.
Претседателот на BfR, Андреас Хенсел, се обидува да ги отрезни љубителите на витамини: „Урамнотежената и разновидна исхрана му обезбедува на вашето тело доволни количини на речиси сите витамини“.
„На повеќето луѓе не им се потребни витамински додатоци. Ако земате високи дози на витамини непотребно, ризикувате предозирање со несакани ефекти.
Предозирањето во најдобар случај ќе резултира во вашето тело да произведува „скапа урина“, вели Вибке Франц, нутриционист во советувалиште за потрошувачи во германската покраина Хесен, а во најлош случај ќе му наштети на вашето здравје.
Додатоците во исхраната, вклучително и витамините, не подлежат на тестирање на квалитетот и безбедноста како лекови, забележува таа. Следствено, не е невообичаено витаминските таблети и прашоци да содржат нечистотии.
Тој вели дека е важно да се биде свесен за можните интеракции. Бета каротенот, претходник на витаминот А, може да го зголеми ризикот од рак на белите дробови кај пушачите, предупредува Франц, а предозирањето со витамин А „не е безбедно“. Премногу витамин Д може да предизвика главоболки, гадење и калцификација на бубрезите, а земањето премногу високи дози на витамин Ц предолго може да доведе до камења во мочниот меур и бубрезите.
Предозирањето со витамини понекогаш останува незабележано, вели тој, бидејќи луѓето кои земаат апчиња и прашоци природно внесуваат витамини преку храната, од кои некои се збогатени со витамини.
Не постојат одредени безбедни граници за внес на витамини, што е нешто што застапниците на потрошувачите го критикуваат со години.
„Недостатоците на витамини не се проблем во Германија. На огромното мнозинство луѓе во оваа земја не им недостасуваат витамини“, тврди Германското друштво за исхрана (DGE). Витаминските суплементи се препорачуваат само за неколку сегменти од населението, на пример бремени жени, хемотерапевти, стари лица и строги вегани.
Продажбата на витамински додатоци сепак расте.
Само германските аптеки продадоа додатоци во исхраната во вредност од речиси 2,3 милијарди евра во 2020 година, од кои повеќе од половина беа витамини и минерали, според германската филијала на IQVIA, американската консултантска фирма за истражување на пазарот и фармацевтски услуги.
Продажбата на витамини и минерали е зголемена за 11 проценти во однос на 2019 година Имуностимулансите забележале најголем раст – дури 12 проценти, а двоцифрен раст забележале комбинациите на витамините А и Д, како и комбинациите кои вклучуваат витамин Ц.
„Бумот во продажбата на додатоци во исхраната во 2020 година, како што се комбинации на витамини А и Д, како и витамин Ц, најверојатно се должи на пандемијата на Ковид-19“, вели Томас Хејл, потпретседател за здравје на потрошувачите во IQVIA Германија. . „Потрошувачите очекуваа дека нивното преземање ќе обезбеди одредена заштита од инфекција“.
Експертите велат дека згрешиле. „Нема студии кои покажуваат дека земањето витамин Д штити од нова инфекција со коронавирус или појава на симптоми“, објави BfR.
И Институтот Роберт Кох (РКИ), одговорен за контрола и превенција на болести во Германија, пишува: „До денес, нема докази дека луѓето кои имаат недостаток на витамин Д имаат корист во овој поглед од земање додатоци на витамин Д“.
Советникот за потрошувачи Франц предупредува дека не треба да се верува на здравствените тврдења на производителите и дистрибутерите на витамински додатоци. Производите се рекламираат како еден вид чудотворен лек, вели таа, особено на интернет и преку директен маркетинг.
„Тие ги мамат потрошувачите со ветување здравствени придобивки или дури и лек“, забележува таа.
Маркетингот на социјалните мрежи е особено голем проблем, вели Кристијане Зајдел, советник за храна во Здружението на германски потрошувачки организации (VZBV).
Иако е забрането да се изнесуваат лажни тврдења за вашите производи, на социјалните мрежи често се изнесуваат недозволиви здравствени тврдења, понекогаш дури одат дотаму што велат дека производите „помагаат против ракот“.
„Витамините можат да му помогнат на телото да функционира нормално“, вели Зајдел. „Додатоците во исхраната не помагаат да се излечи болеста.
Витаминските додатоци се „супер профитабилен бизнис“, забележува таа, додавајќи дека директниот интернет маркетинг е тешко да се контролира.
Нелегалното рекламирање често се промовира од инфлуенсери кои добиваат провизија за презентирање или препродажба на производи. Многу компании се лоцирани во други земји, а нивните веб-локации честопати не даваат информации за компанијата и се појавуваат само попатно, што е „голем проблем за спроведување на законот“.
Бизнисот со витамински додатоци енормно порасна од почетокот на пандемијата на Ковид-19, според ВЗБВ.
Дали ќе се намали кога пандемијата ќе се повлече, останува да видиме. Најновите податоци на IQVIA покажуваат дека продажбата на додатоци на витамин А + Д во аптеките во Германија продолжи да расте во 2021 година – за речиси 17 проценти, а продажбата само на витамин Ц падна.
