Иако биопсијата може да звучи страшно, повеќето процедури се целосно безболни и со низок ризик.
Биопсијата е дијагностичка процедура за земање примерок, или парче ткиво од орган, со цел да се испита поблиску и да се постави дијагноза. Биопсијата обично се зема од парче ткиво за кое постои сомневање дека е зафатено од рак. Лекарите обично ја нарекуваат областа на абнормално ткиво лезија, тумор или маса.
Може да се забележи сомнителна област за време на физички преглед или внатрешен преглед. Иако КТ скеновите и рендгенските снимки можат да помогнат да се идентификуваат проблематичните области, тие не можат да разликуваат канцерогени и неканцерозни клетки.
На пример, ако жената има грутка во градите, тестот за снимање би ја потврдил грутката, но биопсијата е единствениот начин да се утврди дали се работи за рак на дојка или друга неканцерозна состојба, како што е полицистичната фиброза. Во зависност од вашата ситуација, парче сомнителна кожа, ткиво, орган или тумор ќе биде хируршки отстрането и испратено во лабораторија за тестирање.
Видови биопсија
Постојат два основни типа на биопсија – ексцизионална и инцизионална или пробна биопсија.
Ексцизионата биопсија е отстранување на целиот тумор, а во случај на инцизионална или пробна биопсија, се зема за анализа мало парче сомнително ткиво или тумор. По дијагнозата, лекарот може да препише дополнителен хируршки или конзервативен третман. По земањето на примерокот, мора да поминат три до пет дена за да се постави конечна дијагноза, но временската рамка зависи и од големината на примерокот и потребата од дополнителни дијагностички процедури.
Постои и итна биопсија која се изведува за време на операцијата. Примерок од ткиво веднаш се испраќа до патологија за да се утврдат информациите важни за понатамошна операција.
Видови биопсија
Постојат неколку различни типови на биопсии, а вашиот лекар ќе го избере типот врз основа на вашата состојба и областа на телото што треба подетално да се испита. Без оглед на видот на биопсијата, на пациентот му се дава локален анестетик кој ја отепува областа каде што се зема примерокот од ткивото.
1. Биопсија на коскена срцевина
Ако вашиот лекар се посомнева дека имате проблеми со крвта, тој ќе направи биопсија на коскената срцевина. Тоа е сунѓереста супстанца во која се произведуваат крвни зрнца и се наоѓа во некои поголеми коски, како што се колкот или бедрената коска. Биопсијата на коскената срцевина може да направи разлика помеѓу канцерогени и неканцерозни состојби како што се леукемија, анемија, инфекција или лимфом. Тестот се користи и за да се провери дали клетките на ракот од друг дел од телото се прошириле на коските.
Постапката се изведува со вметнување на долга игла во бедрената коска. Внатрешноста на коските не може да се вкочани, па некои луѓе чувствуваат досадна болка за време на оваа процедура. Други, пак, чувствуваат почетна остра болка само откако ќе се инјектира локалниот анестетик.
2. Ендоскопска биопсија
Овој тип на биопсија се користи за да се достигне ткивото на внатрешните органи како што се мочниот меур, дебелото црево или белите дробови.
Се изведува со вметнување на ендоскопска цевка во ткивото, која има мала камера и светло на крајот. Камерата пренесува слика внатре во телото на надворешен монитор, а преку ендоскопот може да се вметнат мали хируршки алатки потребни за земање примерок од ткиво.
Ендоскопот може да се вметне преку мал засек на вашето тело или преку кој било отвор на вашето тело, вклучувајќи ја устата, носот, ректумот или уретрата. Ендоскопијата обично трае од пет до 20 минути. Некои луѓе ќе развијат блага надуеност, гасови или болки во грлото по ендоскопија.
3. Иглена биопсија
Иглена биопсија се користи за собирање примероци од кожа или ткиво кое е лесно достапно под кожата. Во постапката се користат различни големини и дебелини на игли, во зависност од тоа од каде е земен примерокот. Овој метод се користи при земање примероци од ткиво од градите, тестисите, тироидната жлезда или лимфните јазли.
Пред да ја вметне иглата, лекарот го вкочанува местото на инјектирање и се користи ултразвук, КТ или рендген за да се види внатрешноста на телото.
4. Биопсија на кожата
Ако имате осип или сомнителна лезија на кожата, вашиот лекар ќе направи биопсија на ткивото на кожата. За биопсија на површинскиот дел од кожата потребно е тој дел да се бричи со скалпел или специјален брич, додека за подлабоките слоеви на кожата се користи методот на биопсија со удар.
Постапката се користи за утврдување на рак на кожата, инфекција и воспаление на кожните структури и крвните садови.
5. Хируршка биопсија
Понекогаш пациентот може да има проблематична област до која не може безбедно или ефикасно да се достигне со методите опишани погоре, или резултатите од другите примероци од биопсија биле негативни. Пример е тумор во абдоменот во близина на аортата.
Во овој случај, лекарот зема примерок со помош на лапароскоп (цевка со камера) или традиционален рез.
Како да се подготвите за биопсија?
За одредени видови биопсии, како што се биопсии на дебелото црево или желудникот, можеби нема да ви биде дозволено да јадете или пиете неколку часа пред постапката. Можеби ќе треба да престанете да земате одредени лекови како што се аспирин или НСАИЛ.
Што после биопсијата?
Доколку сте примиле целосна анестезија за биопсијата, не одете сами во болница бидејќи може да бидете дезориентирани и ќе ви треба помош од блиско лице за безбедно да се вратите дома. По пристигнувањето на резултатите, лекарот ќе ве информира за нив по телефон или ќе ве покани во ординација на дополнителен преглед.
Доколку резултатите покажале знаци на рак, лекарот ќе ве информира за видот на ракот и неговото ниво на агресивност. Ако резултатите се негативни, но лекарот се уште се сомнева во рак или други состојби, можеби ќе ви треба друга биопсија или различен тип на биопсија.
