В. Вонг, бизнисмен од Хонг Конг, сè уште се сеќава на денот во 1972 година кога првпат ги слушнал децата од соседството како восхитено зборуваат за личност која изгледала поголема од животот: Брус Ли.Ли, мајстор во боречки вештини чии филмови предизвикаа кунг фу лудило ширум светот, беше еден од првите Азијци што ја постигна холивудската ѕвезда пред неговата смрт, на 32-годишна возраст.
Неговото влијание сè уште се чувствува во Хонг Конг, каде што ги поминал детството и подоцнежните години, а неговите обожаватели оваа недела организираат изложби и работилници за боречки вештини за да ја одбележат 50-годишнината од неговата смрт.
„На секое дете му треба пример и го избрав Брус Ли“, рече 54-годишниот Вонг, кој го води најголемиот фан-клуб на Ли во градот речиси три децении.
„Се надевав дека мојот живот ќе личи на Брус Ли како што го видов: убав, силен, боречки уметник и херој“, додаде Вонг.
Во студиото Винг Чун, стилот на боречки вештини што Ли го практикуваше пред да развие сопствен метод на Џит Кун До, мајсторот на боречките вештини е почитуван како светец-заштитник.
Сопственикот на студиото, 69-годишниот Ченг Чи-пинг, изјави за АФП дека неговата генерација почнала да тренира во сенката на културното влијание на Ли, но „никогаш не можевме да ја достигнеме неговата брзина, сила или фигура“.
Привлечноста на Ли не е избледена за следната генерација, вели Мик Леунг (45), кој тренирал во истото студио и, како тинејџер, ги барал своите филмови на стари видео ленти.
„Кога зборуваме за „богот на боречките вештини“, можеме да зборуваме само за Брус Ли. Нема никој друг“, рече Леунг.
Уривање на бариерите
Роден во Сан Франциско во 1940 година, Ли пораснал во Хонг Конг и дошол во контакт со славата како дете актер. Имал голема поддршка од неговиот татко, кој бил познат кантонски оперски пејач.
На 18-годишна возраст, тој го продолжи своето образование во САД и во текот на следната деценија работеше како инструктор по боречки вештини, а играше и помали улоги во Холивуд, пред да ја добие улогата на Като во телевизиската серија „Green Rim“.
Ли сепак успеа да ја добие својата прва насловна улога во филмот за боречки вештини „Големиот шеф“ дури откако се врати во Хонг Конг. По објавувањето на филмот, тој стана познато име во Азија.
Во следните две години, тој се прослави со два големи хита: „Змејска тупаница“ и „По патот на змејот“, кои го зацементираа како неуморен борец брз како молња.
Ли го заврши својот четврти филм со ѕвезда, „Во змејското гнездо“ и беше на половина пат до завршувањето на петтиот, кога почина на 20 јули 1973 година од оток во мозокот, реакција на лекови против болки.
Филмскиот професор Арон Хан Џун Мањан-Парк, кој предаваше курс за филмовите на Брус Ли на Универзитетот во Хонг Конг, рече дека тој изразува еден вид кинески идентитет што ги надминува националните граници.
„Јас би го нарекол пример за успехот на кинеската мека моќ со карактеристики на Хонг Конг“, рече Магнан-Парк.
Во Холивуд, Ли им пркоси на стереотипите, покажувајќи дека азиските мажи се повеќе од слуги и негативци.
Сцените каде што го покажува голото торзо и ги свиткува мускулите, што Магнан-Парк го нарекува „кунг фу стриптиз“, беа клучни затоа што покажуваат колку градените, мускулести тела можат да им припаѓаат и на азиските херои.
„Тој ги направи азиските мажи секси и тоа е нешто за што не зборуваме доволно“, додаде тој.
Зачувување на наследството
И покрај несмалената слава на Ли, зачувувањето на неговото наследство во Хонг Конг не беше лесна задача, изјави претседателот на фан клубот Вонг.
Поддршката од владата во најдобар случај беше спорадична, додава Вонг.
Во 2004 година, обожавателите покренаа петиција да се подигне бронзена статуа на познатиот брег, и успеаја. Но, кампањата за обнова на неговата куќа не вроди со плод и куќата беше урната во 2019 година.
На изложбата во државниот музеј посветена на животот на големиот Брус Ли, посетителката Јип рече дека сака да сподели „симбол на стариот Хонг Конг“ со своите деца.
Вонг, кој организираше помала изложба во областа Шам Шуи По, признава дека интересот кај младите луѓе е намален, но дека филозофијата на Ли има потенцијал повторно да стане актуелна.
Тој потсети како продемократските демонстранти во 2019 година ја избраа мантрата на најголемиот мајстор на боречките вештини за свој слоган – „Биди вода, пријателе“, како потсетник дека треба да се усвојат флексибилни тактики на отпор.
Во тоа време, додаде Вонг, јавноста се прашуваше зошто младите продуценти беа толку прифатени со Ли.
„Додека сите се сеќаваат на тоа, откако ќе се заинтересирате, ќе имате шанса повторно да го откриете“, истакна Вонг.
