Безалкохолниот пијалок Prime е сè попопуларен меѓу помладата популација, а една од неговите варијанти сега е забранета во некои земји од регионот. И додека нутриционистите предупредуваат на неговата штетност, Здружението на потрошувачи на Ефектива посочува дека доколку е забрането во ЕУ, мора да биде забрането и кај нас. Овој пијалок предизвика бунило кај младите во Србија, а на нашиот пазар засега е присутна само верзијата која не содржи кофеин и не е предмет на забрани во ЕУ.
„Prime Energy“ и „Prime Hydration“ се две варијанти на овој пијалок, а децата обично го консумираат вториот, за кој преку рекламни пораки се тврди дека ќе се користи за рехидратација. Додека Prime Energy содржи високо ниво на кофеин, Prime Hydration, од друга страна, е полна со вештачки засладувачи.
Словенија и Хрватска ја забранија кофеинската верзија на овој енергетски пијалок поради состојката Л-теанин, која не е дозволена во безалкохолните пијалоци во ЕУ.
Инспекцијата на Управата за безбедност на храна, ветеринарна медицина и заштита на растенијата на Р. верзијата на хидратантниот пијалок останува на полиците.
По Словенија, Хрватска најави усвојување на закон со кој ќе се ограничи и стопира продажбата на енергетскиот пијалок Prime, особено со цел да се спречи продажбата на интернет.
„Во случај да се открие постоење на такви пијалоци на нашата територија, да се забрани нивната употреба, да се отстранат од пазарот и да се нареди де факто повлекување од истите“, изјави во вторникот хрватскиот министер за здравство Вили Берош, нагласувајќи дека натамошната цел е да се оневозможи онлајн тргувањето со такви производи.
Дури и во Црна Гора, продажбата на овие пијалоци беше забранета на крајот на септември, додека, како што тогаш изјави за РТЦГ Владимир Ѓаковиќ, директор на Дирекцијата за безбедност на храна, ветеринарство и фитосанитарни работи, не била спроведена истрага.
Ефикасно: Ако е забрането во ЕУ, мора да биде и овде
Дејан Гавриловиќ од Здружението на потрошувачи Ефтекрифа за N1 вели дека овој пијалок мора да се забрани и кај нас, доколку е забранет во ЕУ.
„Доколку овде на пазарот се продава идентичен пијалок, Ефтекира ќе бара забрана. Зачудувачки е што некој од надлежните не реагирал порано со оглед на тоа дека пијалокот е увозен, па морал да помине низ одредени контроли. Но, нашата храна очигледно не поминува соодветна контрола ниту кога се извезува, а се произведува во Србија, а очигледно не поминува ниту храната што се увезува во Србија. Значи тоа е голем проблем. На тоа укажавме порано, на некои други примери“, рече тој.
Министерството за здравство на Србија за N1 наведува дека освежителните безалкохолни пијалоци, вклучително и енергетските пијалоци, не се под контрола на санитарната инспекција и дека според Законот за безбедност на храна, инспекторот на Министерството за земјоделство, шумарство и вода Менаџментот е одговорен за контрола.
Во одговор на прашањата на Н1 упатени до ова министерство, оттаму кусо велат дека според евиденцијата на граничната фитосанитарна инспекција, пијалокот „Прајм енерџи“ кој содржи кофеин не бил увезен во нашата земја.
Од друга страна, достапна е верзија која се рекламира дека се користи за рехидратација – „Prime Hydration“. Овој глобално популарен пијалок компанијата НИС го лансираше на српскиот пазар на крајот на септември на бензинските пумпи НИС Петрол и Газпром, а сега може да се најде и на други продажни места.
Компанијата НИС до објавувањето на текстот не одговори на прашањата на N1 во врска со продажбата на овој безалкохолен пијалок на српскиот пазар.
Нутриционисти: Prime Energy е забранета со причина
Нутриционистката Дубравка Тишма за N1 вели дека Prime Energy е забранета со причина бидејќи ја содржи состојката Л-теанин, која сама по себе не е штетна, бидејќи ја има и во зелениот чај, кој се препорачува и има ефективни карактеристики, но во комбинација со кофеинот создава проблем.
„Многу пати го подобрува ефектот на кофеинот. „Стресот што самиот кофеин го произведува во комбинација со овој зајакнат агенс го води телото до состојба на голем стрес“, вели таа.
Докторот по медицина и клинички нутриционист Олга Личина за N1 истакнува дека овој напиток содржи голема количина на кофеин, дури 200 mg во една конзерва.
„Дозволената дневна доза на кофеин за возрасен е 200-300 mg. Бидејќи кофеинот е природен стимуланс, тој е забранет за деца под 13 години. Американската асоцијација за педијатрија дозволи децата на возраст меѓу 13 и 18 години да можат да консумираат до 100 мг кофеин дневно, како што се наоѓа и во чоколадото“, вели таа, нагласувајќи дека самиот производител го забранил овој пијалок за деца под 18 години.
Тој додава дека прекумерното внесување на кофеин може да доведе до негативни здравствени ефекти како што се забрзан пулс, палпитации, висок крвен притисок и потенцијално нарушување на режимот на спиење.
Кога станува збор за Prime Hydration, кој беше увезен на територијата на Србија, според д-р Личин, тој главно се состои од вода и кокосова вода, со додавање на електролити, витамин Б, витамин А, витамин Е и вештачки засладувачи, и производителот го декларирал овој производ за постари од 15 години.
Тој објаснува дека ваквиот пијалок не е погоден за деца од неколку причини.
„Вештачкиот засладувач сукралоза, иако не содржи шеќер и е нискокалоричен, односно има само 25 kcal, вештачките засладувачи имаат понегативно влијание врз здравјето. Ако децата консумираат премногу вештачки засладени производи, тие ризикуваат да заменат повеќе хранливи материи и храна богата со енергија што им се потребни за правилен раст и развој. Дополнително, за жал, има малку или нема достапни студии за долгорочните ефекти на вештачките засладувачи кај педијатриската популација. Второ, сукралозата е поврзана со различни здравствени проблеми, вклучително и нарушување на цревните бактерии, зголемен апетит заедно со зголемување на телесната тежина и има потенцијално негативни ефекти врз регулацијата на шеќерот во крвта“, објаснува докторот.
Таа исто така наведува дека овој пијалок содржи витамини А и Е во максимална препорачана дневна доза за возрасен и дека прекумерното внесување може да има токсичен ефект, како и адитиви кои се поврзани со потенцијални здравствени ризици, вклучувајќи алергиски реакции и нарушувања на функцијата на бубрезите.