На повеќето светски берзи цените на акциите драстично паднаа минатата недела бидејќи инвеститорите бараа засолниште во побезбедни инвестиции поради рускиот напад врз Украина, но на Волстрит берзанските индекси пораснаа.
Лондонскиот FTSE индекс падна за 0,3 отсто минатата недела, на 7.489 поени, додека франкфуртски DAX потона за 3,1 отсто, на 14.567 поени, а париски CAC 2,6 отсто, на 6.752 поени.
Нагло паднаа и азиските берзи, а јапонскиот индекс Никеи се лизна за 2,4 отсто на 26.476 поени.
Од почетокот на неделата берзите се под притисок поради зголемените тензии меѓу Западот и Русија околу Украина, а вистинскиот шок дојде во четвртокот наутро по веста дека рускиот претседател Владимир Путин одобрил напад врз Украина.
Шокантен четврток
На сите берзи од Азија до Европа, цените на акциите драстично паднаа, додека цените на златото, нафтата и суровините драстично пораснаа, како и курсевите кои се сметаат за побезбедно засолниште за капиталот во неизвесни времиња.
„Пазарите го вградуваат во цените ризикот да се случи нешто страшно. И тоа, во комбинација со неизвесноста, е ужасна средина каде што никој не сака да биде премногу изложен на поризични инвестиции“, рече Роб Карнел, извршен директор на ING.
По веста за нападот на Украина, цената на барел нафта на лондонскиот пазар скокна за повеќе од 5 отсто, па за прв пат од септември 2014 година се проби над психолошки важното ниво од 100 долари.
„Инвеститорите стравуваат дека Европа ќе биде отсечена од рускиот гас, дека ЕУ не може да се справи со таков шок во понудата и дека ќе мора да ја ограничи побарувачката, што би било економски исцрпувачко. Повисоките цени на енергијата би можеле да го загрозат растот на глобалната економија, што е лошо за поризични инвестиции“, вели Реј Атрил, стратег во Националната австралиска банка.
Поради сето ова, во четвртокот индексот MSCI на светските берзи, кој ги следи случувањата на најголемите светски берзи, се лизна на најниското ниво од април минатата година.
Сепак, во петокот светските берзи надополнија дел од загубите од претходниот ден бидејќи инвеститорите беа охрабрени од закрепнувањето на Волстрит.
Пресврт на Вол Стрит
И порастот на цените на акциите на најголемата светска берза делумно се должи на корекција, по остриот пад на почетокот на неделата кога индексот S&P 500 падна длабоко во областа на корекција, повеќе од 10 отсто под неговото претходно рекордно ниво, додека индексот Nasdaq загуби за повеќе од 16 отсто.
Пресвртот во Волстрит дојде откако американскиот претседател Џо Бајден најави остри санкции кон Русија кои ќе бидат насочени кон рускиот финансиски систем и технолошки сектор.
Американската влада воведе санкции за руските државни компании и најголемите руски банки Сбербанк и ВТБ, а сега 80 отсто од имотот на руските банки се предмет на санкции.
Американските институции мора да ги затворат своите сметки со Сбербанк, која е мнозинска државна сопственост и најголем доверител на руската економија, во рок од 30 дена.
Остри санкции кон Русија воведе и Европската унија.
„Со цврст став, САД и Европа испратија гласна порака до финансиските пазари дека ќе се обидат да и зададат што поголем удар на руската економија. Од една перспектива, тоа е позитивно. Но, од друга страна, веројатно очекуваме повисоки цени на нафтата и веројатно суровините“, рече Питер Кардило, економист во Spartan Capital Securities.
Благодарение на силниот скок во последните два дена од неделата, на Волстрит индексот Dow Jones минатата недела ослабна за благи 0,1 отсто, на 34.058 поени. S&P 500 порасна за 0,8 отсто, на 4.384 поени, а индексот Nasdaq за 1,1 отсто, на 13.694 поени.
Но, аналитичарите очекуваат неизвесност околу украинската криза во наредните недели.
Инвеститорите се загрижени и за евентуалниот натамошен раст на инфлацијата поради растот на цените на енергенсите, па останува да се види дали сето тоа ќе ја доведе американската централна банка кон поагресивно или помалку агресивно зголемување на каматните стапки.
