Во следните пет години, 50% се чини дека ќе надмине 1,5 степени Целзиусови
Светот се соочува со 50 отсто шанси во една од следните пет години глобалните температури да ја надминат референтната вредност од 1,5 степени Целзиусови над прединдустриските нивоа, предупредија во вторникот Обединетите нации и Светската метеоролошка организација (СМО).
Со Парискиот договор за климатски промени од 2015 година, земјите од светот се согласија да го ограничат процесот на глобално затоплување на многу под 2 Целзиусови степени во споредба со прединдустрискиот период (мерење помеѓу 1850 и 1900 година), по можност до 1,5 Целзиусови степени. „Глобалните температури се очекува да надминат 1,5 Целзиусови степени над прединдустриските нивоа за најмалку една година помеѓу 2022 и 2026 година за околу 50 отсто“, објави Светската метеоролошка организација на ОН во својот годишен билтен за климата.
Иако светските лидери ветија дека во Парискиот договор ќе спречат долгорочно надминување на прагот од 1,5 Целзиусови степени, тие досега не успеаја да ги намалат емисиите што доведуваат до глобално затоплување.
Поради актуелните светски активности и актуелните политики, светот би можел да се загрее за околу 3,2 степени Целзиусови до крајот на векот, предупредуваат научниците од WMO, кои веруваат дека оваа веројатност се зголемува со текот на времето.
Прекршување на Парискиот договор
Просечна температура од 1,5 Целзиусови степени над прединдустриските нивоа во повеќегодишен период би значело кршење на целта во Париз. СМО, исто така, предупредува дека има 93 отсто шанси барем една година помеѓу 2022 и 2026 година да биде најтоплата досега, со што ќе се надмине неславниот рекорд поставен во 2016 година.
И петгодишната просечна температура за периодот од 2022 до 2026 година е повисока од измерената во последните пет години (од 2017 до 2021 година) исто така за 93 проценти. Но, во исто време, тоа не значи дека светот ќе го надмине долгорочниот праг на затоплување од 1,5 Целзиусови, кој научниците го поставија како горна граница што ќе овозможи да се избегнат катастрофалните климатски промени.
„Една година надминување на температурата над 1,5 Целзиусови степени не значи дека сме го надминале култниот праг од Парискиот договор, но укажува дека се доближуваме до ситуација кога температурата од 1,5 Целзиусови може да биде надмината на подолг период. Леон Хермансон од Британската метеоролошка служба, кој го предводеше извештајот.
„Но, во исто време, студијата покажува дека сме поблиску до привремено постигнување на целите за пониски температури поставени со Парискиот договор“, рече главниот секретар на СМО, Петери Таалас. „1,5 степени Целзиусови не е само случајна статистика. Тоа е показател за точката во која климатските влијанија ќе станат сè поштетни за луѓето, но и за целата планета“, рече тој.
Веројатноста за краткорочно надминување од 1,5 Целзиусови расте од 2015 година.
Веројатноста за краткорочни температури кои ќе надминат 1,5 Целзиусови постепено се зголемува од 2015 година. Научниците процениле такви изгледи на 20 проценти во 2020 година и ги ревидирале на 40 проценти минатата година.
Научниците се согласуваат дека дури и една година во која температурите ќе се зголемат за 1,5 C може да има страшни последици, како што се уништување на коралните гребени или намалување на ледената покривка на Арктикот. „Се додека продолжиме да испуштаме стакленички гасови, температурите ќе продолжат да растат. Покрај тоа, океаните ќе продолжат да стануваат потопли и покисели, морскиот мраз и глечерите ќе продолжат да се топат, нивото на морето ќе продолжи да расте, а временските услови ќе стануваат се поекстремни. Затоплувањето на Арктикот е непропорционално високо и она што се случува таму влијае на сите нас“, рече Таалас.
Кога станува збор за долгорочниот просек, просечната глобална температура сега е околу 1,1 Целзиусови степени повисока од прединдустрискиот просек. Годишната просечна глобална температура за секоја година помеѓу 2022 и 2026 година се предвидува да биде помеѓу 1,1 C и 1,7 C повисока од прединдустриските нивоа. „Загубите и штетите од климатските промени, вклучително и влошувањето, се веќе присутни, а некои од нив веројатно ќе бидат неповратни во догледна иднина“, рече Макс Дили, заменик директор за климатски промени на WMO.
„Важно е да се запамети дека штом ќе достигнеме просечна глобална температура од 1,5 Целзиусови, ќе претрпиме влошување на климатските влијанија како што се приближуваме до 1,6 Целзиусови и 1,7 Целзиусови степени, како и секое наредно зголемување“, рече Ким. Коб, научник од Институт за технологија Џорџија.
