Жив примерок од благороден перископ е пронајден во близина на Валун на островот Крес.
Периска се наоѓа на длабочина од 6,4 метри и е висока околу 30 сантиметри. Со оглед на тоа што таа живее во зоната на прицврстување, таа ќе биде заштитена со посебен кафез, според протоколот на Проектот за зачувување на благородниот Периски во Јадранот.
Периска го доби името ДИЗ по нејзините пронаоѓачи – Драгутин Шиматовиќ и Зоран Делибашиќ, технички нуркачи на истражувачкиот тим на Хрватскиот ветеринарен институт кои го пребаруваа морското дно под подводни скутери. Заедно со нив, во тој истражувачки тим се и др. sc. Жељко Михаљевиќ, доц. д-р. sc. Мирослав Бениќ и техничкиот соработник Ангела Брадариќ. Тие веќе две години учествуваат во проектот за зачувување на благородни праски во Јадранот, координиран од Министерството за заштита на животната средина и одржлив развој и кофинансиран од Фондот за енергетска ефикасност.
Минатата година во водите на Валун две живи единки со благороден перископ биле пронајдени сопружниците Дениса Алди Водариќ и Иван Водариќ од нуркачкиот центар Дивинг Крес од Ковачине.
Овој брачен пар е одговорен и за ново вредно откритие. Во водите на Валун на длабочина од 24 метри во мала пештера чиј отвор е широк околу еден метар, а внатрешноста е длабока четири-пет метри, во калта се сокриле два живи перископи. Експерти од доц. проф. д-р. sc. Татјана Бакран-Петричиоли од Катедрата за биологија, Природно-математички факултет, Универзитетот во Загреб, биолози од Аквариумот во Пула и Јавната установа за море и карст кои се согласија дека пронајдените единки припаѓаат на видот Atrina fragilis.
Извор: Хрватскиот ветеринарен институт
Оваа школка од семејството Pinnidae го населува и Северното Море, не само Средоземното Море и се наоѓа главно на длабочина од 25 до 50 метри закопана во калта. Овој наод ќе биде евидентиран, како и наодите на други школки од фамилијата Pinnidae, со цел да се подобрат знаењата поврзани со зачувувањето на бериќетот по нивната масовна смрт во Медитеранот.
Откритијата на живи индивидуи од благородниот перископ и собраните ларви за кои се грижат експерти во аквариумот во Пула, им даваат на сите вклучени во Проектот за зачувување на благородниот перископ во Јадранот ветер во грб.
Како и лани, и оваа пролет се поставуваат колектори за да ги примат ларвите на благородната бериќет, која се размножува во текот на летните месеци. Кон крајот на есента, кога температурата на морето паѓа, колекторите се вадат од морето и се проверуваат, а пронајдените ларви од благороден перископ мора многу внимателно и брзо да се транспортираат во Аквариумот Пула каде што продолжуваат да растат во безбедни и контролирани услови.
Минатата недела, истражувачкиот тим на Хрватскиот ветеринарен институт постави колектори на пет локации – две во Мали Лошињ и три на Црес.
Експертите и нуркачите добро соработуваат на проектот за зачувување на Noble Perisco во Јадранот, со поддршка на институции чии активности се тесно поврзани со морето, благодарение на што опстанокот на Noble Periscope, ендемичен за Медитеранот и најголемиот природен морски филтер , е на добар пат.
На истражувачкиот тим на терен му помага и нуркачкиот центар МУП во касарната Ковчање во Мали Лошињ. Покрај обезбедувањето поддршка на истражувачите во сместувањето, полнењето шишиња и складирањето на опремата, нуркачите на MUP учествуваат и во пребарувањето на морското дно и известување за наодите од живи перископи.
