Најмалку две децении, научниците претпоставуваа дека универзумот е стар 13,7 милијарди години. Сега изгледа дека би можело повторно да е старо.
Научниците ја пресметале староста на универзумот со набљудување на светлината што стигнува до нас од ѕвездите формирани „набрзо“ по големата експлозија. Како што се шири универзумот, исконската светлина од овие ѕвезди (всушност нејзината бранова должина) се протега покрај вселената, што астрономите го нарекуваат „црвено поместување“. А пресметките врз основа на растојанието до овие ѕвезди, брзината на ширење на универзумот и брзината на светлината покажуваат дека универзумот е стар 13,7 милијарди години.
Меѓутоа, извесно време, оваа прилично елегантна теорија беше помешана со податоци од други набљудувања кои сугерираат дека универзумот можеби е постар. Постојат ѕвезди, па дури и галаксии кои не би требало ни да постојат во нашиот универзум ако е навистина толку стар.
Научниците открија ѕвезда чии податоци покажуваат дека е постара од самиот универзум, а податоците од вселенскиот телескоп Џејмс Веб им открија на астрономите најмалку шест галаксии кои се премногу масивни за да се формираат во раниот универзум. Овие аномалии секако може да укажуваат на грешки во пресметките на масата, растојанието или староста на овие објекти, но од друга страна, тие може да значат дека универзумот е всушност постар отколку што мислиме денес.
Дали универзумот е постар поради „уморните фотони“?
Новото истражување на научниците од Универзитетот во Отава сугерира дека вселената е всушност речиси двојно постара отколку што се мислеше претходно, околу 26,7 милијарди години.
Теоријата беше изнесена од Раџендра Гупта, вонреден професор по физика на Универзитетот во Отава, кој во неа ја вгради теоријата на швајцарскиот астроном Фриц Цвики од 1929 година (ова е астрофизичарот кој прв го предложи постоењето на темната материја, што е сега се смета за општо прифатен факт). Неговата теорија вели дека фотоните (субатомски честички, носители на светлина и електромагнетно зрачење) „се уморуваат“ додека патуваат долги растојанија и губат енергија во текот на милијарди години.
Иако ова е во спротивност со постоечките набљудувања, Гупта верува дека можеби црвеното поместување треба да се смета „како хибриден феномен кој не е само резултат на проширувањето на универзумот“. Неговите резултати беа објавени претходно овој месец во списанието Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. Ако неговата теорија се одржи и биде прифатена од научната заедница, староста на универзумот ќе треба да се коригира, но удвојувањето на таа возраст би било „значителен скок“, се вели на веб-страницата. Објаснувања на астрономи и астрофизичари веќе се појавуваат на интернет, објаснувајќи зошто теоријата на Гупта не е точна.
За еден век, од две до 13,7 милијарди години
Ако теоријата на Гупта опстои и биде прифатена, тоа нема да биде првпат научниците да ја коригираат староста на универзумот, пишува popularmechanics.com.
До неодамна, луѓето, вклучително и научниците, во западниот свет веруваа дека Земјата и универзумот не се постари од 5.600 години, што го покажаа пресметките врз основа на податоците од Библијата за човечките генерации од создавањето на светот до распнувањето на крстот. Исус Христос.
Потоа, во 18 и 19 век, геолозите откриле дека има карпи кои се многу постари, а во 1920-тите, астрономот Едвин Хабл открил дека универзумот се шири и пресметал дека е стар 2 милијарди години. Но, пресметките на крајот дополнително се подобрија, што доведе до старост од 13,7 милијарди години.
Дури и ако универзумот е стар „само“ 13,7 милијарди години, неизмерноста на ова време е тешко да се сфати, бидејќи луѓето едноставно немаат поим за толку долги временски периоди. Споредбата може да помогне: ако целата историја на универзумот би била компресирана за една година, при што Големата експлозија се случила на 1-ви јануари и моментот кога го читате ова е полноќ на 31-ви декември, Земјата би била создадена во средината на септември. т.е пред три и пол месеци. Целата запишана човечка историја на човештвото до денес (добри 5.000 години) би се одвивала само во последните 10 секунди.
