Унгарскиот премиер Виктор Орбан вчера го поддржа договорот за огромен пакет помош за Украина. Иако се шпекулираше дека Орбан повторно ќе го блокира договорот на вчерашната средба на ЕУ, неочекувано дојде до пресврт. Состанокот траеше само еден час, по што беше соопштено дека договорот е поддржан од сите земји членки.
Политико сега пишува дека за убедувањето на Орбан најзаслужни се италијанската премиерка Џорџа Мелони и францускиот претседател Емануел Макрон.
– Мелони разговараше со Орбан поради нивната долгогодишна врска – потврдиле двајца дипломати за Политико.
Одлуката донесена вчера на самитот во Брисел, беше клучна за лидерите на ЕУ кои сакаа да и покажат поддршка на Украина, а во исто време покажаа и дека се способни да го задржат унгарскиот бунт. Орбан постојано се закануваше дека ќе користи тактичко вето за низа европски прашања за да извлече пари од ЕУ.
Влегувајќи на состанокот вчера, лидерите истакнаа дека, иако е можен договор без Унгарија, тоа ќе и сигнализира на Русија недостаток на европско единство.
Луѓе блиски до Мелони рекоа дека таа ја започнала својата таканаречена „дипломатска работа“ пред неколку месеци, одржувајќи разговори и состаноци со различни министри и официјални претставници, дури и пред декемвриската средба на која 27-те лидери не успеаја да постигнат договор за помош за Украина, бидејќи немаше поддршка од Орбан.
И во средата вечерта, делегациите работеа до доцна во ноќта за да се погрижат Орбан да не го поткопа договорот.
Мелони ги засили своите напори оваа недела, пишува Политико, разговарајќи со Орбан по телефон и состанувајќи се со него во луксузниот бриселски хотел Амиго на еден час и повторно во четврток наутро пред почетокот на состанокот.
Во средата вечерта, францускиот претседател Емануел Макрон исто така се сретна со Орбан, по неколкунеделни обиди да воспостави врска со него. На почетокот на овој месец, тој се обиде да го придобие унгарскиот лидер за време на ручекот во Елисејската палата. За време на тој ручек, Макрон побарал од Орбан да ја сподели својата визија за тоа како подобро да се интегрираат источните земји на ЕУ.
Макрон одигра клучна улога во овие преговори, нагласија дипломатите.
– Тој никогаш не сакаше да го антагонизира Орбан, туку сакаше да го придобие. Тоа е пристап кој денес се исплати – изјави извор близок до францускиот претседател.
– Овие офанзиви му овозможија на претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, веднаш да го започне самитот со објавување на долгоочекуваниот договор – рече еден функционер запознаен со дискусијата во просторијата.
Мишел ги прескокна формалностите, брзо изложувајќи ги деталите од договорот со Орбан, на што ниту еден од лидерите не се спротивстави, со мали отстапки за Унгарија.
-Годишна дебата за пакетот помош и „ако е потребно“ ревизија за две години, ќе му овозможи на Орбан да го спаси образот дома – рече еден дипломат на ЕУ.
Развојот на ситуацијата во Будимпешта е претставен како победа. Политичкиот директор на Орбан, Балаш Орбан, тврдеше дека Будимпешта го добила тоа што го сакала од самитот.
– На крајот на првата година, ќе мора повторно да се преговара за помошта за Украина, а на крајот на втората година, целото прашање ќе се преиспита во контекст на буџетот на ЕУ за следниот период – напиша Балаш Орбан на Твитер.
Претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, нагласи дека на Орбан не му се дадени дополнителни отстапки, а истото го направи и германскиот канцелар Олаф Шолц на прес-конференцијата по самитот.
Уште поважно од придобивањето на Будимпешта беше додадената реченица во текстот што се однесува на претходните заклучоци од самитот, кои гарантираат дека начинот на кој Европската комисија го оценува владеењето на правото во Унгарија е фер и објективен. Тоа е направено за да надмине длабоката недоверба што Будимпешта ја има кон Комисијата во однос на исплата на пари на Унгарија.
Дипломатите и официјалните лица рекоа дека Орбан едноставно морал да попушти за да избегне голема политичка криза. А пред објавата во четврток, лидерите не се срамеа да и покажат на Унгарија кој е главен.
– На Унгарија и треба Европа. Треба да види и што добива Унгарија со припадноста кон Европа – рече естонската премиерка Каја Калас при влегувањето на состанокот.
