На 25 јули, руското Министерство за одбрана објави дека украинската морнарица извршила напад врз патролниот брод Сергеј Котов, тврдејќи дека нападот бил успешно запрен. Напад на непријателски воен брод среде војна не е новост. Сепак, овој напад го извршија поморски дронови, кои професионално се нарекуваат борбени беспилотни пловила.
Тоа не е прв ваков напад. Украинците на 24 мај годинава го нападнаа и рускиот патролен брод Иван Хурс. Неколку пати се обиделе да го нападнат пристаништето во Севастопол. Руски извори тврдат дека мостот Керч, кој ја поврзува Русија со Крим, бил оштетен на 17 јули од два брода без екипаж. Ако ова се покаже дека е вистина, тоа ќе биде најуспешната употреба на украинските борбени бродови без екипаж (УБВ) досега.
Овие садови се големо изненадување
За разлика од очекуваната масовна употреба на беспилотни летала, брзиот развој на Украина и употребата на бродови без екипаж е големо изненадување. Во услови кога руската Црноморска флота доминира во Црното Море, Украинците мораа да се свртат кон нови решенија. Така, за рекордно време развија брод што може да развие многу голема брзина, има големо едро и што е најважно, нема екипаж.
Тоа беше толку таен проект што и денес не се знае каква била украинската ознака за тој брод. Првата се појави на 21 октомври 2022 година, кога скршена копија се насука во непосредна близина на Севастопол. Осум дена подоцна, најмалку седум ББП нападнаа бродови закотвени во тоа пристаниште. Последователната анализа на снимката покажа дека најмалку два ББП успеале да стигнат до своите цели. Едниот удрил во руска фрегата, а другиот во миночистач. Но, тие не предизвикаа поголема штета.
Истото се случи и при нападот на Иван Хурс. Видеото од еден од ББП покажа директен удар, но бродот се врати во Севастопол неоштетен. Боевите глави на ББП очигледно не се многу ефикасни.
Една голема мана
Згора на тоа, тие имаат една голема мана. Иако можат да постигнат максимална брзина до 43 јазли (80 km/h), во исто време, поради таквата голема брзина, создаваат голема бразда. Така тие лесно се забележуваат не само оптички туку и со радари. Поради тоа, многу од нив не успеваат да стигнат до целта бидејќи екипажите на руските бродови успеваат да ги уништат.
Очигледно, идејата била да се направи релативно мал, многу брз и агилен брод што ќе се приближи до целта премногу брзо за да биде запрен. ББП е долг 5,5 метри со максимална зафатнина од 1000 килограми. Може да биде вооружен со боева глава тешка дури 200 килограми. Меѓутоа, кога се напаѓаат цели на многу долги растојанија, наместо голема боева глава мора да се стави дополнително гориво. Неговиот најдолг дострел е 800 километри.
Бродот има сателитска и инерцијална навигација, што значително ја олеснува работата на операторот. Тој управува со садот во последните моменти од нападот. Нападот на бродот Иван Хурс, кој се наоѓаше на 140 километри североисточно од Босфор (Истанбул), докажа дека ББП може да се управува на долги растојанија.
Украински дронови под морето
Со цел да се реши овој проблем, украинската компанија Brave1 разви семејство на беспилотни нуркачи наречени Толока. Најмалиот од нив, но и најблиску до борбена употреба е TLK 150. Долг е 2,5 метри и има домет од 100 километри. И боева глава од 50 килограми. Тоа не е многу. Сепак, нуркачот ја погодува целта под водената линија и дури и толку мала боева глава може да предизвика голема штета.
Бидејќи нуркачот се приближува до целта потопен, тоа е многу потешко да се открие. Единствениот дел што се наоѓа над површината на морето е мал јарбол на чиј врв има камера, GPS антена и радио антена за комуникација со операторот. Засега нема вести дека ТЛК-150 бил користен во борба.
Друг производ на компанијата Brave1 е беспилотниот нуркач TLK 400. Со должина од четири до шест метри ќе има домет од 1200 километри. Боевата глава ќе тежи 500 килограми, што е доволно за да потоне или барем да се оневозможи уништувач.
Brave1 го развива и TLK 1000. Со должина од 12 метри, тој ќе биде огромен автономен нуркач со домет до 1.200 километри. Украинците тврдат дека боевата глава ќе тежи дури 5.000 килограми. Со таа моќ ќе можат да уништат цели пристаништа.
Иако најавите од Brave1 изгледаат нереални, мора да се знае дека тоа е компанијата која ги развила сите украински BBP. И тоа за рекордно време од половина година. Затоа треба сериозно да се сфатат, пишува index.hr