Над половина милион гласачи, колку што се запишани во црногорскиот избирачки список, в недела од седум кандидати ќе го изберат новиот претседател на Црна Гора, а според проценките се очекува конечниот исход да биде познат во вториот круг.
Актуелниот шеф на државата и кандидат на неговата Демократска партија на социјалистите Мило Ѓукановиќ и лидерот на просрпскиот Демократски фронт (ДФ) Андрија Мандиќ, претставникот на Социјалдемократската партија (СДП) Драгиња Вуксановиќ Станковиќ, претседател на Демократите Алексе За петгодишен мандат се борат Бечиќ, Јаков Милатовиќ од Движењето Европа тажно (ПЕС), првиот човек на Обединета Црна Гора Горан Даниловиќ и инфлуенсерот Јован Радуловиќ.
Ситуацијата пред изборите дополнително ја искомплицираше вчерашната одлука на Ѓукановиќ за распуштање на црногорскиот парламент, по истекот на рокот и неуспешниот обид за формирање влада. Така, според законите на Црна Гора, парламентарните избори ќе треба да се одржат до крајот на мај. Се верува дека одлуката за распуштање нема значително да влијае на резултатите од изборите во недела.
Ѓукановиќ го избира противникот во вториот круг?
Според анкетите на јавното мислење, актуелниот претседател Мило Ѓукановиќ ќе влезе во вториот круг од изборите што ќе се одржи на 2 април, а шанса да му бидат ривали имаат тројца кандидати.
Андрија Мандиќ, лидерот на ДФ, кој некогаш имаше екстремни политички идеи, се бори да помине во вториот круг. „Време е да се работи на исцелување и да се изгради заедничка иднина. Не нови конфликти и стари разлики, туку помирување“, се изборните пораки на Андрија Мандиќ, кој претходно застапуваше просрпски и проруски позиции, се спротивстави на влезот на Црна Гора во НАТО и организираше насилни протести откако Црна Гора го призна Косово. Мандиќ, кој се декларира како Србин, ужива голема поддршка кај Србите во Црна Гора, кои според последниот попис од 2011 година се близу 30 отсто, а не ја негира блискоста со претседателот на Србија, Александар Вучиќ.
Во вториот круг според истражувањата би можел да стигне и Јаков Милатовиќ, поранешен министер за економски развој во претходната влада на премиерот Здравко Кривокапиќ. Неговата партија во моментов е растечка политичка сила во Црна Гора, а она што гласачите го ценат е фактот што за време на мандатот ја зголемија минималната плата во Црна Гора од 220 на 450 евра. Од друга страна, иако се претставува како кандидат на граѓанската опција, тој е критикуван за неговата блискост со СПЦ, која имаше силно влијание врз формирањето на владата во која тој беше министер.
Во трката за вториот круг се вклучи и лидерот на демократите и поранешен претседател на парламентот Алекса Бечиќ. Неговата политика на центарот му овозможи поддршка, како што истакна, на сите народи кои живеат во Црна Гора. Тој беше поддржан и од актуелниот премиер Дритан Абазовиќ, на чија влада во август и беше изгласана недоверба благодарение на гласовите на демократите на Бечиќ. Бечиќ, чија партија беше формирана од незадоволни членови на Социјалистичката народна партија на поранешниот лидер Момир Булатовиќ, во јавноста се претставува како „помирувач“ меѓу спротивставените процрногорски и просрпски опции.
Кој од тројцата ќе влезе во вториот круг со Ѓукановиќ може да се реши со неколку стотини гласови.
Од друга страна, проекциите покажуваат дека Ѓукановиќ има повеќе од десет проценти предност во однос на противниците во првиот круг, па се шпекулира дека би можел да покани дел од својот лојален електорат да гласа во недела за кандидатот што најлесно би го победил. во вториот круг.
Оценките на аналитичарите во текот на кампањата се дека тој кандидат би можел да биде Андрија Мандиќ од ДФ. Тие сомнежи се подгреаа откако Ѓукановиќ и Мандиќ одбија да дебатираат на Јавниот сервис со останатите кандидати, па тие двајцата во четвртокот си разменија расправии на приватни телевизии блиски до нивните политики, кои истовремено ја пренесуваа нивната дебата.
Партиите кои ги застапуваат политичките интереси на Бошњаците и Хрватите во Црна Гора ги повикаа своите гласачи да го поддржат Мило Ѓукановиќ на изборите, додека албанските партии беа поделени по ова прашање, па некои политички лидери на Албанците ги повикаа гласачите да гласаат за Алекса. Бечиќ.
Тројца претседатели за 34 години
Од воведувањето на повеќепартискиот систем во 1990 година, Црна Гора имаше осум претседателски избори и тројца претседатели.На првите избори во 1990 година победи Момир Булатовиќ, поранешен соработник на Ѓукановиќ и близок на Слободан Милошевиќ, кој исто така го консолидираше мандатот две години подоцна.
По разделбата меѓу Ѓукановиќ и Булатовиќ, двајцата учествуваа на најнеизвесните претседателски избори во 1997 година, на кои Ѓукановиќ победи во вториот круг со разлика од само пет илјади гласови.
Шест години подоцна за претседател на Црна Гора е избран Филип Вујановиќ, кандидатот на ДПС на Ѓукановиќ, кој таа функција ја извршуваше 15 години, до 2018. Таа година Мило Ѓукановиќ лесно победи на изборите и повторно седна во претседателската фотелја.
Изборите во недела ќе ги следат набљудувачи од мисијата на ОБСЕ, Советот на Европа и набљудувачката мисија на Европскиот парламент, предводени од известувачот за Црна Гора Тонино Пицула, како и набљудувачи од локални невладини организации.
Право на глас на претседателските избори во Црна Гора имаат 542.154 жители.
va.
