Инфекциите на уринарниот тракт вклучуваат циститис (инфекција на мочниот меур) и пиелонефритис (инфекција на бубрезите) и се предизвикани од бактерии, вируси или габи.
„Циститисот се јавува почесто кај жените, што се објаснува со пократкото растојание помеѓу анусот и уретрата и пократката уретра кај жените. Се проценува дека 20-40% од жените доживуваат барем една епизода на циститис во текот на нивниот живот. Циститис најчесто се јавува кај сексуално активни жени, но може да се појави и кај млади жени како и кај жени во менопауза. Кога станува збор за мажите, циститисот се јавува ретко и главно кај пациенти со коморбидитети (поврзани) болести на уринарниот тракт (присуство на камења, катетеризација на мочниот меур, зголемена простата и сл.)“, проф. д-р Рајко Хрвачевиќ, интернист. -нефролог, изјави за порталот N1.
Тој додава дека факторите на ризик за развој на циститис вклучуваат изложеност на студ, сексуален однос (особено со употреба на кондоми со спермицидна обвивка), употреба на дијафрагмата како метод на контрацепција, пливање во базени…
Што е циститис и како се јавува?
„Појавата на инфекции на уринарниот тракт започнува со колонизација на интроитусот на вагината и уретрата со патогени од фекалната флора и нивно ширење преку уретрата во мочниот меур и преку уретерот во бубрегот. Пиелонефритис може да биде предизвикан и од ширење на бактерии од крвта или преку лимфните садови“, вели соговорничката на порталот N1.
Проф. д-р Хрвачевиќ додава дека најчести причинители за уринарни инфекции се ешерихија коли (75-95% од случаите), ентеробактерии (Klebsiella, Proteus), Pseudomonas, Enterococci, Златен стафилокок и ретко сапрофитниот стафилокок кај млади, здрави жени.
Ретко, уринарните инфекции можат да бидат предизвикани од габи (Кандида) и вируси. Исто така, некои лекови како што се циклофосфамид и терапија со зрачење што се користат во третманот на рак на матката и простата може да доведат до воспаление на уринарниот меур (зрачен циститис). Интерстицијалниот циститис е хронично воспаление на мочниот меур и претставува посебен ентитет чија причина не е разјаснета, а дијагнозата се поставува со биопсија на слузницата на мочниот меур.
Често и болно мокрење
„Симптомите на циститис вклучуваат често и болно мокрење, болка или притисок во пределот на мочниот меур, хематурија (крв во урината) и заматена урина која понекогаш има различен мирис. Во случај на пиелонефритис, на овие тегоби се додаваат висока температура со морници и морници, болки во пределот на бубрезите, гадење и повраќање и општа слабост“, посочува тој.
Симптомите на циститис обично им претходат на симптомите на пиелонефритис, но понекогаш пиелонефритисот може да се развие без претходни симптоми на циститис. Кај мажите, покрај мочниот меур, воспалението може да ја зафати и простатата кога, покрај гореспоменатите симптоми, има ослабен млаз на урина со присуство на тапа болка во пределот на перинеумот (пределот под тестисите). нагласува соговорникот.
Дијагноза и третман
„Дијагнозата на акутниот циститис се поставува врз основа на клиничката слика, а се потврдува со урино преглед и уринокултура. За испитување на урина и уринокултура се зема среден прилив на првата утринска урина. Урината секогаш содржи присуство на леукоцити и бактерии и повремено свежи еритроцити“, објаснува проф.д-р Хрвачевиќ.
Тој наведува дека уринокултурата ја потврдува уринарната инфекција и го дефинира предизвикувачкиот агенс како и неговата чувствителност на антибиотици. Исто така, секогаш е потребно да се направи гинеколошки преглед со вагинални и цервикални брисеви, нагласува соговорникот.
Тој додава дека секогаш кога е можно, пред да се започне со антибиотска терапија, потребно е да се направи уринарен тест и да се остави примерок од урина за уринокултура. Ова е особено важно кога се работи за пациенти кај кои постои можност за комплицирана инфекција на уринарниот тракт (пациенти со дијабетес, камења во уринарниот тракт, пациенти со аномалии на уринарниот тракт).
„Антибиотската терапија може да се започне веднаш откако ќе се остави примерок од урина за уринокултура. Понатамошната терапија се координира според наодите од уринокултурата и антибиограмот. Третманот на акутен циститис трае 5-7 дена“, објаснува проф.Хрвачевиќ.
Соговорникот на порталот нагласува дека кога станува збор за комплицирани инфекции на уринарниот тракт, неопходно е пациентот да се лекува во болница со употреба на парентерални антибиотици (бета лактамски антибиотици, кинолони и сл.) заедно со рехидратација на пациентот со раствори за инфузија.
„Покрај антибиотската терапија, во лекувањето на циститисот може да помогне и зголемениот внес на течности, вклучително и уролошки чаеви (брусница, уво, магдонос, растевич, оригано…) и други природни препарати. За пациентите со чести повторувања на циститис предизвикан од E. coli, вакцините подготвени во Институтот за вирусологија Торлак можат да бидат корисни“, вели тој.
Превентивни мерки
Кај некои жени, циститисот може да биде многу чест, особено кога станува збор за ешерихија коли. Затоа, многу е важно да се применуваат превентивни мерки како земање на големи количини течности во текот на денот, вклучително и 2-3 шолји уролошки чај, одржување на хигиената на генито-аналниот регион… За жени во менопауза, поради сувост на вагината може да биде корисна локалната апликација на естроген за што треба да се консултира гинеколог.“ изјавува за порталот N1 проф.д-р Рајко Хрвачевиќ, интернист нефролог.
