По повод Светскиот ден на храната, Институтот за здравје и безбедност на храна (ИНЗ) во Зеница организираше средба на тема „Подобро производство, подобра исхрана, подобра животна средина и подобар живот“.
Предавачи беа д-р Јасмин Дурмишевиќ и д-р Вет. Русмир Голетиќ, а во име на домаќинот – Институтот раководителот на Заводот за заштита на растенијата Касим Велиќ и гостин доцент др. Ален Мујчиновиќ, професор од Факултетот за земјоделство и храна, Универзитетот во Сараево (УНСА).
Најголем дел од гладните се во земјоделските површини
Учесниците на средбата укажаа на важноста на производството на храна и иновациите во земјоделските и прехранбените технологии и пристапот до современо производство, како и продажбата на земјоделски производи.
Три години по пандемијата и месеци по воено-логистичката криза предизвикана од војната во Украина, две работи дојдоа до израз. Една од нив е колку се меѓусебно поврзани нашите економии и животи. Друга е тоа што премногу луѓе се оставени на патот кон закрепнување и не можат подеднакво да имаат корист од иновациите и просперитетот.
Во пресрет на Светскиот ден на храната на 16 октомври, потресен од конфликти, економска криза, нееднаквост, климатска криза и раст на цените на храната, денес 3,1 милијарди луѓе ширум светот сè уште не можат да си дозволат здрава исхрана.
Парадоксално, две од три лица кои живеат во екстремна сиромаштија живеат во рурални области и главно се потпираат на земјоделството за егзистенција. Соочени со глобална криза со глад, мораме да ја искористиме моќта на солидарноста и колективното дејствување за да изградиме одржлив свет каде секој има редовен пристап до доволно хранлива храна, беше истакнато на собирот.
„Треба да се работи на намалување на гладот и на проблемот со безбедноста на храната, односно на задоволување на сите аспекти на квалитетна храна и нејзина доволна количина. На семинарот успеавме да го доближиме до темата локално производство, квалитетна, безбедна и здрава храна. Имаме среќа што сме во „центарот“ на Европа, на рутите за храна, па немаме никаков недостиг, иако цените драстично скокаат, а особено треба да внимаваме на квалитетот и здравјето на храната. што ни е особено важно како здравствена установа.вели д-р Јасмин Дурмишевиќ (ИНЗ).
Она со што најчесто се среќава земјоделското производство и земјоделско-прехранбениот сектор во Босна и Херцеговина е тоа што нашите, особено малите и средните земјоделски производители, најчесто велат дека имаат добар производ.
Сепак, прашање е дали овој производ е доволно привлечен за пазарот. Во своето излагање со наслов „Иновативни бизнис модели во производството на храна според барањата на потрошувачите од 21 век“, доц. Ален Мујчиновиќ (ППФ УНСА) се обиде да подвлече дека земјоделските производители во БИХ произведуваат навистина добри производи, но потрошувачите бараат „нешто повеќе“.
„Дополнителен пакет на услуги“ за сè попребирливи клиенти
„Да се произведува производ што ги исполнува сите нутриционистички, физиолошки и здравствени критериуми само по себе не е доволно во современиот свет. Треба да се произведе тој „дополнителен пакет на услуги“, да се постигне интеракција со потрошувачите, да им се обезбеди на начин што ќе му обезбеди „супериорна вредност“ на потрошувачот. Ова може да биде да се „комуницира“ со потрошувачот кога производот ќе биде испорачан, квантитативно и квалитативно колку од тој производ е потребен, дали производот ги исполнува барањата што ги бара потрошувачот. Производителите во БиХ најмногу го занемаруваат овој елемент, бидејќи сметаат дека е доволно да се произведе здрав и правилен производ и тоа е „завршената приказна“. Сепак, ова е само „почеток на приказната“. Потрошувачите денес немаат доволно време да ги посетат малите земјоделски производители, малите фарми, но производителите треба да се наметнат и да го дистрибуираат својот производ до крајните, сè попребирливи клиенти“, рече д-р Мујчиновиќ.
На средбата беа промовирани и презентирани иновативни модели кои можат и треба да го подобрат земјоделскиот и прехранбениот сектор во Босна и Херцеговина, но беа истакнати и најчестите проблеми со кои се соочуваат земјоделските производители, како и беа посочени потенцијалните решенија кои се нудат и се веќе успешни во другите на државите.
