По одобрување на Обвинителниот акт за предметот „Синџир“, поднесен од Основното јавно обвинителство за гонење на организиран криминал и корупција, Основниот кривичен суд Скопје закажа рочиште за главна расправа за денеска (25.06.2024 година).
Истражната постапка против 26 сопственици и управители на 28 правни лица беше започната на 30 октомври 2023 година. Во меѓувреме истрагата беше проширена за уште две лица, а за едно лице кое при оценка на Обвинителниот акт почина е донесено Решение за запирање на истрагата.
Соочени со прибраните докази во текот на истрагата и периодот за оценување на Обвинителниот акт, шестмина осомничени и шест кривично одговорни правни лица поднесоа иницијативи за спогодување со обвинителството. Судијата на претходна постапка при Основниот кривичен суд Скопје ги прифати Предлог спогодбите и врз основа на истите донесе осудителни пресуди и тоа:
– на Д.И. за сторено кривично дело Злосторничко здружување од чл.394 став 2 вв став 1 и продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 2 вв став 1 вв чл.45 од Кривичниот законик му изрече единствена казна затвор во траење од 2 години која казна нема да се изврши доколку во период од 5 години од правосилноста на пресудата не стори друго кривично дело, воедно му изрече и споредна – парична казна во износ од 183.900 денари;
– на Ѓ.Л. за сторено кривично дело Злосторничко здружување од чл.394 став 2 вв став 1 и продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 2 вв став 1 вв чл.45 од Кривичниот законик му изрече условна осуда – казна затвор во траење од 1 година и 6 месеци која казна нема да се изврши доколку во период од 3 години од правосилноста на пресудата не стори друго кривично дело, како и парична казна во износ од 183.900 денари;
– на В.У. за сторено кривично дело Злосторничко здружување од чл.394 став 2 вв став 1, продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 2 вв став 1 вв чл.45 од Кривичниот законик и за помагање во сторување на кривичното дело Даночно затајување му изрече единствена казна затвор во траење од 1 година и парична казна во износ од 310.000 денари;
– на Р.П. за сторено кривично дело Злосторничко здружување од чл.394 став 2 вв став 1, продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 2 вв став 1 вв чл.45, помагање во сторување на кривичното дело Даночно затајување и за кривично дело Перење пари и други приноси од казниво дело од чл.273 став 1 од Кривичниот законик му изрече условна осуда – казна затвор во траење од 2 години, која казна нема да се изврши доколку во период од 5 години од правосилноста на пресудата не стори друго кривично дело, како и парична казна во износ од 306.500 денари и
– на Х.К. за сторено кривично дело Злосторничко здружување од чл.394 став 2 вв став 1, продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 2 вв став 1 вв чл.45 и за кривично дело Перење пари и други приноси од казниво дело од чл.273 став 1 од Кривичниот законик му изрече условна осуда – казна затвор во траење од 2 години, која казна нема да се изврши доколку во период од 4 години од правосилноста на пресудата не стори друго кривично дело и парична казна во износ од 183.900 денари.
Согласно одредбите од Кривичниот законик за кривични дела на правни лица како главна казна се изрекува парична казна, а за кривични дела за кои е пропишана казна затвор од најмалку три години, правното лице се казнува со парична казна до еден милион денари или ако делото е сторено од користољубие или е предизвикана штета од големи размери најмногу до петкратниот износ на предизвиканата штета или остварената корист. Така, на три правни лица за сторено продолжено кривично дело Даночно затајување од чл.279 став 4 вв став 2 вв став 1 вв чл.45 од Крвичниот законик судот им се изрече парични казни од по 500.000 денари, на едно правно лице за истото дело му е изречена парична казна од 1.000.000 денари и на две правни лица кои освен кривично дело Даночно затајување сториле и кривично дело Перење пари од член 273 став 12 вв став 1 им се изречени парични казни во износ од 1.000.000, односно 400.000,00 денари.
При одмерување на видот и определување на висината на санкциите при спогодувањето, обвинителството ги зеде предвид сите олеснителни и отежителни околности, а особено околноста што кривично одговорните правни лица пред склучување на спогодбите го платија целиот износ на данок што го затаиле во вредност од 50.646.400 денари или 823.519 евра. Две правни лица обвинети и за Перење пари, освен уплатениот данок, во текот на постапката уплатиле и средства во вредност од 3.760.068 денари или 61.139 евра, средства што ги пуштиле во оптек и на кои извршиле пренос со намера да се прикрие нивното движење. Заедно со пресудените казни во државниот буџет до сега се уплатени вкупно 59.658.568 денари или 970.058 евра.
Според содржината на диспозитивот на Обвинителниот акт обвинетите во својство на сопственици и управители на правни субјекти во периодот од 01.01.2019 година до 31.12.2021 година во име и за сметка на кривично одговорните правни лица во нивна сопственост и управување, не пресметале и не платиле данок – давачка на која биле законски обврзани. На овој начин, со намера за себе да се стекнат со противправна имотна корист, осомничените предизвикале штета на Буџетот на РС Македонија во вкупен износ од 490.808.618 денари или 7.980.627 евра. Парите што ги прибавиле со казниви дела во вкупен износ од 40.046.815 денари ги пуштиле во оптек, ги примиле и извршиле пренос на истите, по што ги подигнале во готово.
