Ако Северна Кореја бараше друг изговор за да ја продолжи својата програма за нуклеарно оружје, само го најде во руската инвазија на Украина.
Украина е една од ретките земји што доброволно се откажа од својот нуклеарен арсенал, а сега е нападната од истата земја на која и ги предаде боевите глави. Тоа нема да биде заборавено во Пјонгјанг, анализира Си-Ен-Ен.
Всушност, аналитичарите велат дека акциите на Москва ѝ дале на азиската нација совршена комбинација на услови за зајакнување на нејзината нуклеарна програма.
Не само што Северна Кореја ќе ја искористи ситуацијата во Украина за да го зајакне својот наратив дека нуклеарната бомба е гаранција за нејзиниот опстанок, туку лидерот Ким Џонг-Ун може да сфати дека може да ги постигне најдобрите можни услови додека сите очи се вперени во војната во Европа.
Поделена околу Украина, меѓународната заедница веројатно нема да има мал апетит за санкции против изолираната земја. Дури и единствената осуда на неодамнешниот севернокорејски тест на интерконтиненталната балистичка ракета остана неостварлива. Згора на тоа, бојкотот на руската нафта и гас може дури да ја отвори вратата за поповолни енергетски договори меѓу Пјонгјанг и Москва – идеолошки сојузници чие пријателство датира од Корејската војна во 1950-тите.
Дали е ова почеток на еден досега незамислив синџир на настани?
Во најлош случај, експертите дури се прашуваат дали ова е почеток на дотогаш незамислив синџир на настани кои би можеле да завршат со продолжување на меѓукорејскиот конфликт, можеби дури и со напад на Северот на Југот, иако повеќето сметаат дека тоа е малку веројатно.
Според професорот Андреј Ланков од Универзитетот Кукмин, лекцијата што Северна Кореја ја научи од руската војна во Украина е едноставна: „Никогаш, но никогаш не се откажувај од своето нуклеарно оружје“.
Инвазијата на Москва врз нејзините соседи ја засили идејата што кружи во Пјонгјанг со децении, рече Ланков. Додека Украина беше дел од СССР, имаше илјадници нуклеарни боеви глави. Таа доброволно и ги предаде на Русија по распадот на Советскиот Сојуз како дел од договорот од 1994 година со САД, Обединетото Кралство и Русија, кој требаше да ја гарантира безбедноста на Украина. Овој договор е познат како Будимпештански меморандум.
Украина сега е под брутален напад од истата земја што го потпиша договорот за заштита на нејзиниот суверенитет, кој сега постојано го повикува својот нуклеарен арсенал да го одврати Западот од интервенција.
Дали Москва би извршила инвазија доколку Украина ги чувала своите боеви глави?
Дали Москва би извршила инвазија доколку Украина ги чувала своите боеви глави? Повеќето експерти, најверојатно Пјонгјанг, сметаат дека тоа нема да се случи. „Сега Севернокорејците имаат уште една потврда за оваа лекција, по Ирак и Либија“, изјави Ланков за Си-Ен-Ен.
Пјонгјанг редовно ги користи искуствата на Садам Хусеин и Моамер Гадафи, поранешни лидери на Ирак и Либија, за да ја оправда својата нуклеарна програма, и пред својот народ и пред светот. И двајцата моќници ја загубија моќта, а на крајот и сопствениот живот, откако ги запреа сопствените нуклеарни амбиции.
Руската инвазија ќе го зајакне овој наратив, но на начин кој може да има многу негативно влијание врз умот на севернокорејскиот лидер, рече Ли Санг-Хјун, претседател и виш научен соработник во Институтот Сејонг. Тој вели дека Ким веројатно ќе реагира со тоа што ќе стане уште поопседнат со неговото нуклеарно оружје и ракетните способности.
Северна Кореја покажа знаци на зајакнување на своите нуклеарни амбиции уште пред руската инвазија на Украина. Во саботата, Северна Кореја го изврши своето 14-то лансирање ракета оваа година. Во текот на 2020 година имало само четири, а во 2021 година осум. Еден од проектилите тестирани оваа година се верува дека е интерконтиненталната балистичка ракета (ICBM), за која се верува дека може да го погоди копното на САД. Тоа беше првиот ICBM тест од 2017 година и се сметаше за најава за претстојните тестови.
На воената парада на 25 април, Ким јасно ја кажа својата намера да продолжи со полна брзина со својата нуклеарна програма. И комерцијалните сателитски снимки сугерираат дека Пјонгјанг се обидува повторно да пристапи до својата подземна полигон за тестирање Пунгје-ри.
Американските власти изјавија за Си-Ен-Ен дека Северна Кореја би можела да биде подготвена да продолжи со нуклеарно тестирање подоцна во мај.
Во тој контекст, руската инвазија и меѓународните санкции што следеа создадоа „совршена мешавина“ на услови во кои Пјонгјанг би можел да работи, велат аналитичарите.
„Има некои интересни, можеби несакани последици од одговорот на Западот против Русија, а тоа е дека Русија е целосно изолирана од глобалната економија и под огромен притисок. Затоа Русија има многу малку причини да воведе санкции кон Северна Кореја“, рече Анкит Панда, висок соработник во нуклеарната програма за политика на Карнеги фондацијата за меѓународен мир.
„Кина нема да биде среќна поради нуклеарните тестови, но ќе го проголта“
Јасна поделба меѓу постојаните членки на Советот за безбедност на Обединетите нации – Русите е Кина од една страна, Обединетото Кралство, САД и Франција од друга – што значи дека не е можна ниту една единствена одлука за казнување на Северна Кореја.
„Сосема е јасно дека Кина и Русија ќе блокираат дополнителни санкции. Искрено, не е сосема јасно што воопшто може да се санкционира“, рече Ланков.
Дури и седмиот нуклеарен тест можеби нема да го предизвика вообичаениот негативен одговор од Пекинг. „Кина нема да се радува на нуклеарните тестови, но ќе го проголта“, рече Ланков.
Ако ништо друго, Северна Кореја би можела дури и финансиски да има корист од меѓународниот бојкот на руската нафта и гас. Земја без пари би била повеќе од среќна да го искористи ќор-сокакот, потенцијално со одреден попуст, и да постигне договор со Русија кој повеќе не е ограничен со американските санкции против Северна Кореја.
„Мислам дека Русија ќе обезбеди поголема економска и енергетска поддршка на Северна Кореја. Тоа секако вклучува нафта и гас, но можеби храна и ѓубриво, се што сака Северна Кореја“, изјави за Си-Ен-Ен Рамон Пачеко Пардо од Институтот за европски студии на Универзитетот Врије во Брисел.
Не е изненадување што Пјонгјанг ќе застане на страната на Москва во новиот светски поредок. Односите меѓу двете земји беа создадени со Корејската војна од 1950-1953 година, и тие ја споделуваа комунистичката идеологија со децении.
Поранешниот Советски Сојуз беше голем добротвор на Северна Кореја, финансиски го поддржуваше режимот на Ким. Иако задачата оттогаш беше префрлена на Кина, враќањето на Русија на власт под претседателот Владимир Путин даде нов поттик на односите меѓу двете соседни земји.
„Пјонгјанг беше на некој начин згрозен од демократската и либерална или полудемократска и полулиберална Русија што некогаш постоеше. „Севернокорејците го поздравија Владимир Путин како лидер што ја води земјата во вистинската насока“, рече Ланков.
Краткотрајниот танц на Ким со САД – три средби со поранешниот претседател Доналд Трамп кои на крајот дадоа мали резултати – само го потсетија на неговата поприродна и попрофитабилна верност кон Кина и Русија.
Се промени реториката на Северна Кореја кон Јужна Кореја
Од своја страна, Пјонгјанг јасно стави до знаење кој е виновен за војната во Украина. „Основната причина за украинската криза целосно лежи во хегемонистичката политика на Соединетите Држави и Западот, кои се впуштаат во грубост и самоволие кон другите земји“, соопшти Министерството за надворешни работи.
Од почетокот на руската инвазија, реториката на Северна Кореја кон Јужна Кореја се промени. Во април, сестрата на Ким, Ким Јо Јонг, предупреди дека јужнокорејската војска „ќе се соочи со бедна судбина на работ на целосно уништување и пропаст“ во случај на пресметка со Северна Кореја.
Заканувачката реторика на Пјонгјанг не е ништо ново – еден американски официјален претставник ги опиша навредите на Северна Кореја како еден вид „чест“ што може да се носи со гордост.
Она што е ново е дека по почетокот на инвазијата, експертите како Ланков се прашуваат дали Северна Кореја ќе ја преиспита инвазијата на југот, повеќе од седум децении откако таквата инвазија во 1950 година ја поттикна Корејската војна.
Ова прашање со години не се зема предвид. Повеќето експерти сè уште ги гледаат промените како занемарливи, но вреди да се забележи фактот дека дури и се дискутира за нив.
„Севернокорејците веројатно повторно сонуваат за нешто што некогаш го сфатиле сериозно, но речиси заборавиле на тоа во последните децении. Тоа е освојување на Југот“, рече Ланков.
Засега идејата изгледа фантастична, но иднината може да донесе промени.
„Можеби, само можеби, американскиот претседател нема да го ризикува Сан Франциско во 2045 или 2055 година за да го спаси Сеул. Дотогаш, Севернокорејците можеа да ги користат ICBM, можеби подморници со нуклеарно вооружување, за да ги заплашат Американците и да ги уценуваат да избегнат конфликт“, изјави Ланков за Си-Ен-Ен.
