По повеќе од 20 години, Ана Монтес, една од најпознатите шпиони од студената војна, заробена од САД, излезе од затвор.Таа жена (65) шпионирала за кубанските власти речиси две децении додека работела како аналитичар во американската одбранбена разузнавачка агенција, пишува Би-Би-Си.
Откако беше уапсена во 2001 година, официјалните лица рекоа дека таа речиси целосно ги разоткрила американските разузнавачки операции на островот, додека еден рече дека е меѓу „најштетните шпиони“ што САД ги фатиле.
Шефот на контраразузнавачката служба, за време на претседателствувањето на Џорџ Буш, Мишел Ван Клив, во 2012 година изјави во Конгресот дека Монтес „компромитираше сè, речиси сè, што знаевме за Куба и како дејствуваме во Куба“.
„Значи, Кубанците беа добро свесни за се што знаевме за нив и можеа да го искористат тоа во своја полза. Покрај тоа, во разговорите со колегите, таа можеше да влијае на оценките за Куба и имаше можност информациите што ги добила да ги проследи до други сили“, рече Клив.
По нејзиното апсење, Монтес беше обвинета за откривање на идентитетот на четворица американски шпиони и огромна количина доверливи материјали. Таа беше осудена на 25 години затвор, а судијата за изрекување казна ја обвини дека ја загрозува „целата нација“.
Сепак, за разлика од другите шпиони од висок профил, фатени за време на Студената војна, Монтес беше мотивиран од идеологијата, а не од личниот напредок. Таа се согласи да работи за кубанското разузнавање делумно затоа што се спротивстави на активностите на администрацијата на Реган во Латинска Америка.
Главниот инспектор на Министерството за одбрана во извештајот навел дека верува оти таа била налутена од американската поддршка за никарагванската десничарска бунтовничка група Контрас, која е осомничена за воени и други злосторства во земјата, пишува Би-би-си.
Првпат и се обратил во 1984 година колега од Универзитетот Џон Хопкинс, откако таа го изразила своето неодобрување за американските акции во Никарагва, а подоцна била запознаена со агент на кубанската разузнавачка служба и на вечера во Њујорк таа „без двоумење се согласила да работи преку Кубанците. да ’помогне’ на Никарагва“, се вели во извештајот на главниот инспектор.
Една година по патувањето во Хавана на обука, таа се приклучи на Одбранбената разузнавачка агенција каде на крајот ќе стане висок аналитичар.
Речиси 20 години, на секои неколку недели, таа се среќаваше со кубански директори во ресторани во Вашингтон и, покрај тоа, испраќаше кодирани пораки со строго доверливи информации преку „пејџери“, односно мали безжични телекомуникациски приемници.
Таа на крајот беше уапсена во септември 2001 година, откако американските разузнавачки служби добија дојава дека владин вработен се чини дека е кубански шпион. Еден од агентите на ФБИ рекол дека таа изгледала стоичко за време на апсењето, пишува Би-би-си.
Монтес, по излегувањето од затвор, ќе биде под надзор пет години по ослободувањето и ќе се следи нејзиното користење на Интернет. Исто така, ќе и биде забрането да работи за владата или да контактира со странски агенти без дозвола.
Сепак, еден од агентите на ФБИ, Пит Лап, рече дека смета дека е малку веројатно дека таа ќе се обиде повторно да воспостави контакт со кубанските агенти.
„Тој дел од нејзиниот живот е завршен. Таа го направи она што го направи за нив. Не можам да замислам дека ја ризикува својата слобода“, изјави Лап.
