Сексуална дисфункција може да се појави и кај мажите, но и кај жените, иако помалку се зборува и знае за сексуалната дисфункција кај жените.
Овој термин се однесува на секаков вид проблем при постигнување или одржување на ерекција, но и потешкотии со оргазам и чувство на болка. Најчести компоненти на дисфункција кај мажите се состојбата на либидо, ерекција, ејакулација и оргазам, а тешкотии може да се појават со секоја компонента или само со една. Кај жените, во форма на сексуална дисфункција, може да се појави недостаток на желба за односи, неможност да се постигне оргазам, болка при сексуален однос и слично.
Причината за сексуалната дисфункција може да бидат различни фактори – физички, психолошки и емоционални. Покрај болестите како дијабетес, срцеви заболувања и хормонски проблеми, на сексуалната дисфункција може да влијае и стресот, траумата и незадоволството од емотивната врска.
И покрај некои јасни показатели, сексуалната дисфункција може да биде индивидуална и сложена за секој човек.
Сексуална дисфункција кај мажите
Сексуалната дисфункција кај мажите не е ретка појава. Податоците покажуваат дека околу 20 проценти од целата машка популација доживува проблеми со сексот во одреден момент од животот. Во Хрватска околу 40 отсто од мажите имаат некаков проблем со сексуалната дисфункција.
Овие тешкотии ја отежнуваат или ја намалуваат способноста за секс и често предизвикуваат дополнителни психолошки и физички проблеми. Како што е наведено претходно, најчести се проблемите со либидото, ерекцијата, ејакулацијата и оргазмот.
1. Проблеми со сексуалната желба или либидото
Либидото, сексуалната желба или сексуалниот нагон во голема мера влијае на сексуалните односи кај мажите и жените. Тоа е група на психолошки, биолошки и социјални фактори кои влијаат на желбата за сексуални односи, но и сексуално однесување. Со намалено либидо доаѓа до намалена фреквенција на сексуални мисли спонтано или со стимулација. Нивото во голема мера зависи од концентрацијата на хормонот тестостерон, општата здравствена состојба и исхраната. Употребата на одредени лекови, исто така, има влијание.
Нормално е либидото да варира од личност до личност, но здравото либидо е важно за физичкото и менталното здравје на една личност, додека намаленото либидо може да укажува на одредени психолошки или физички проблеми. Услови во кои често се јавува намалено либидо се дефицит на тестостерон или хипогонадизам, уремија или покачени нивоа на концентрација на уреа во крвта и депресија.
За да се подобри либидото, треба да се реши причината за сексуалната дисфункција и може да се користат одредени лекови како што се антипсихотици или антидепресиви.
2. Проблеми со ерекција или импотенција
Сексуалната дисфункција поврзана со ерекцијата се нарекува и еректилна дисфункција, што укажува на неможност да се постигне или одржи ерекција доволна за сексуален однос. Проблемот со овој тип на сексуална дисфункција ги погодува 30 до 50 проценти од мажите, а почест е кај луѓето на возраст од 40 до 70 години.
Појавата на ерекција кај мажот е под влијание на сложен психоневролошки процес со цел да се зголеми протокот на крв во пенисот. За луѓето кои имаат потешкотии во овој процес, може да се случи никогаш да не постигнале ерекција, да не можеле да ја одржат или претходно имале редовни ерекции, но веќе да не можат да ја постигнат. Кај некои луѓе кај некои партнери се појавува ерекција, додека кај други не е можна.
Причината за сексуалната дисфункција во однос на ерекцијата најчесто се хормонски, нервни и васкуларни нарушувања. Примери за такви нарушувања се атеросклероза на артериите на пенисот, дијабетес, последици од операција на простата, мултиплекс склероза, невропатии и повреди на ‘рбетниот мозок. Лекови, алкохолизам, пушење, нивоа на тестостерон или психолошки состојби како анксиозност, депресија, исто така, можат да влијаат на тешкотиите.
Третманот на еректилната дисфункција првично вклучува решавање на причината за проблемот, односно нарушување или болест. Дополнително, може да се користат лекови кои можат да предизвикаат привремена ерекција, прстени за затегнување на ерекцијата и слично, но секој од методите има дополнителни последици кои се индивидуални и зависат од методот на лекување.
3. Проблеми со ејакулација и оргазам
Оргазмот е чувство на големо задоволство кое се создава во мозокот, споредливо со ејакулацијата кај мажите. Станува збор за врвот на сексуалната возбуда што се јавува при сексуална активност. Се доживува како низа ритмички контракции на мускулите на гениталиите и другите делови од телото, проследени со чувство на задоволство и релаксација. Оргазам може да се постигне на различни начини, освен ако мажот нема сексуална дисфункција на оргазам. Аноргазмијата, или неможноста да се доживее оргазам, може да биде предизвикана од намалена чувствителност на пенисот поради болести кои влијаат на нервите, како што е невропатија.
Алергија на сперма: причина, симптоми и кога треба да побарате помош
Кај мажите, предвремената ејакулација може да се случи во рок од една минута од почетокот на пенетрацијата и пред мажот да го посака тоа. Тоа е најчеста сексуална дисфункција кај мажите и најчесто е предизвикана од емоционална или психолошка основа како стрес, анксиозност или неискуство.
Покрај тоа, може да има одложена ејакулација или целосен недостаток на ејакулација, што се јавува кај околу 15 до 30 проценти од постарите мажи. Во овој случај, по достигнувањето на кулминацијата, нема ејакулација, но има задоволство. Еден вид на сексуална дисфункција е ејакулаторна инсуфициенција, кога има намален волумен на сперма за време на оргазам и ејакулација.
За лекување или подобрување на сексуалната дисфункција на оргазам и ејакулација, се користат психотерапија, одредени лекови кои ги коригираат причините, а може да помогнат и сексуални играчки или други видови сексуални додатоци.
Сексуална дисфункција кај жените
Иако за сексуалната дисфункција кај жените помалку се зборува, таа е доста честа појава. Податоците покажуваат дека е многу почесто жената да има проблеми со сексот отколку мажот. Особено, околу 50 проценти од жените ширум светот имаат одредени тешкотии поврзани со сексот.
Една од социјалните психолошки причини е структурата на општеството во кое живееме и во кое жените пораснале. Ретко се случува жените да разговараат за сексуалната дисфункција со лекар и да побараат помош доколку не можат да постигнат вагинален оргазам со својот партнер. Постигнувањето на вагинален оргазам кај жените може да биде многу сложено прашање, а на многумина им е потребна стимулација на клиторисот за да го постигнат тоа. Се верува дека само околу 20 отсто од жените во светот можат да постигнат оргазам без дополнителна стимулација. Сепак, мал е бројот на жени кои се свесни за тоа и често се обвинуваат себеси, а тоа предизвикува дополнителни психолошки потешкотии во врската и дополнително одложување на оргазмот со партнерот.
Како и кај мажите, сексуалната дисфункција кај жените може да биде поврзана со либидото или недостаток на сексуална желба и возбуда, нарушувања на постигнувањето оргазам и чувство на болка за време на сексуалниот однос.
1. Проблеми со сексуалната желба кај жените
Либидото кај жените е под влијание на бројни физички, психолошки и емоционални фактори и се појавува кај околу 30 проценти од жените. Во оваа состојба жената не чувствува потреба или желба за сексуални активности сама или со партнерот и нема интерес за било каков вид на сексуална активност или стимулација. Со намалено либидо, жените може да избегнуваат секаква интимност, фантазирање, па дури и галење и бакнување. Крајната форма е сексуалната аверзија, кога секаков вид на интимни или сексуални односи стануваат одбивни за жената.
Причината за намалената желба за секс кај жените може да биде во психолошката и емоционалната состојба на личноста, а кај жените може многу да влијае и квалитетот на врската. Важно е да се знае дека мажите и жените немаат иста сексуална желба и дека тоа во голема мера зависи од концентрацијата на хормоните. Со оглед на тоа дека во текот на месечниот циклус кај жените се случуваат големи промени, не е невообичаено што во некои периоди од месецот има помала желба, а во други повеќе желба.
На сексуалната желба кај жените влијаат стресот, анксиозноста, немирот, анксиозноста и депресијата, дијабетесот, срцевите заболувања, проблемите со јајниците и одредени лекови. Третманот на оваа состојба е индивидуален и за почеток потребно е жената да сфати дека моменталната состојба не и се допаѓа и дека сака да си ја врати сексуалната желба.
2. Проблеми со доживување оргазам кај жените
Оваа сексуална дисфункција се јавува кај секоја четврта жена, а може да се манифестира како намален интензитет на оргазам, целосно отсуство на оргазам, ретки оргазми или неможност да се доживее оргазам без стимулација на клиторисот.
Сексуалната дисфункција во смисла на неможност за постигнување оргазам се однесува на сите видови на доживување на кулминација. Целосно отсуството на оргазми е состојба наречена аноргазмија и може да се појави од самиот почеток на сексуалните односи или со текот на времето. Сепак, тешкотиите во доживувањето оргазам не претставуваат сексуална дисфункција, туку се однесуваат на индивидуалните односи. За жената да доживее оргазам, централно место за да го постигне тоа е клиторисот. За време на бременоста, овој орган се развива од истото ткиво како и пенисот и не е само дел од надворешните гениталии. Клиторисот има разгранета структура која се протега во внатрешноста на телото и околу вагината. Тоа значи дека оргазам може да се доживее со соодветна стимулација, но за некои жени е тешко да се постигне оваа правилна стимулација.
Причините за тешкотиите во доживувањето на оргазам кај жените можат да бидат различни – од органски, кои најчесто вклучуваат проблеми со хормоналната рамнотежа, до психолошки, како што се анксиозност, стрес, нарушена слика за телото, депресија. Општата полоша здравствена состојба може да влијае и на тешкотиите во доживувањето оргазам.
3. Чувство на болка за време на сексот
Една од сексуалните дисфункции кај жените може да биде чувството на болка при пенетрација. На изгледот на ова може да се влијае и вагинизмус, чија причина обично има психолошка позадина. Покрај сексуалниот однос, чувството на болка при пенетрација може да предизвика проблеми и при гинеколошки прегледи. Во овој случај, постои неволен спазам на вагиналните мускули.
Некои жени може да доживеат диспареунија, што значи карлична болка која се јавува за време на пенетрација, оргазам или после оргазам. Ова може да се случи и со
мажи, но ова е многу ретко. Кај жените причината може да биде физичка, како што е хименот, модринки во пределот на гениталиите, вагинално воспаление или тумори, сувост на вагината поради недостаток на естроген и слично. Освен тоа, причините се и психолошки, најчесто тоа се страв, вознемиреност и одбивност кон партнерот.
Сите горенаведени се примери за сексуална дисфункција, а доколку ги забележите, треба да побарате барем разговор, па дури и помош од лекар. На сè може да се влијае, без разлика на причината.