Сè повеќе градови низ светот остануваат без вода. Одржување на водоводи, заштеда на вода или собирање на дождовница: кој од овие методи најдобро помага во снабдувањето со вода на растечката популација?
Без разлика дали станува збор за Делхи, Кејп Таун или Мексико Сити – се повеќе градови низ светот имаат проблеми со снабдувањето со вода на нивната популација која брзо расте, пишува Дојче веле.
Повеќе од четири милијарди луѓе веќе живеат во градовите. До 2050 година, според проценките, тој број треба да порасне на околу 6,5 милијарди.
Експертите на ОН пресметале дека повеќе од половина од населението во градот би можело да биде погодено од недостаток на вода. Климатските промени дополнително го влошуваат овој проблем.
Дневна потрошувачка на вода
Во случај на акутен недостиг на вода, често помагаат само ограничувањата. Долгорочно, градовите го преиспитуваат управувањето со водите за да го зачуваат скапоцениот ресурс, да ја прилагодат инфраструктурата и подобро да ги користат природните извори на вода. Кои решенија би можеле да функционираат?
Покрај индустријата и трговијата, на домаќинствата им требаат и големи количини вода. Во Германија дневната потрошувачка на вода по лице е околу 125 литри, додека во САД е дури 300 литри.
Туширањето (40%), испирање на тоалетот (30%) и перењето облека (13%) бележат најголема потрошувачка, додека само четири проценти од водата се троши за готвење и пиење.
Кампањите за подигање на свеста може да ги поттикнат луѓето да штедат вода. Исто така, тоалетите за заштеда на енергија, тушевите и ефикасните машини за перење често користат помалку од половина вода од претходните модели.
Кејп Таун, град кој со години се бори со големи проблеми со водата, се потпира на свеста и модернизацијата. Градот започна бесплатна поправка на водоводот за домаќинствата со ниски приходи и ги зголеми цените на водата за потрошувачите за да ги поттикне да штедат.
Во текот на сушната 2018 година, градот успеа да ја намали просечната потрошувачка на вода на само 50 литри дневно по лице. Канадскиот Ванкувер, исто така, се подготвува за зголемен воден стрес. За да се намали потрошувачката, цената на водата од градскиот систем во суво лето е за 25 отсто повисока отколку во дождливата зима.
Проблем и во Европа
Застарената водоводна мрежа доведува до големи загуби на вода. Во Европа на овој начин се губи повеќе од четвртина од водата за пиење. Во некои градови низ светот дури 60 отсто од водата не стигнува до чешмите. Поправката на цевките може значително да ги намали загубите на овој ресурс.
Токио, еден од најгусто населените градови во светот, до пред неколку децении имаше од 15 до 20 проценти од загубите на вода поради пукнатини на цевките. Сега овие загуби се помалку од три проценти.
Гасоводната мрежа, долга повеќе од 27.000 километри, постојано се следи, контролира и обновува. Ефективното управување со водите во градовите станува сè поважно за да се задоволат растечките потреби. За време на изградбата на нови згради, цевките може подобро да се планираат веднаш за да се избегнат загуби во преносот на вода.
Сепак, во многу градови, особено во населбите кои брзо се развиваат, сè уште недостасува соодветна инфраструктура за вода. Од друга страна, побогатите делови на градот обично се подобро снабдени со вода.
Наместо да се користи скапоцена вода за пиење за испирање на тоалетот, перење алишта или индустрија, собраната дождовница или прочистената отпадна вода може да се користи за овие цели. Во новите урбани области, на пример, во Мелбурн (Австралија) и Архус (Данска), дождовницата се исцеди од улиците и тротоарите, се филтрира и потоа се користи во околните згради.
Во многу градови во САД, Индија, Тајван, Шпанија и Турција, употребата на дождовница во новоизградените згради е веќе задолжителна.
Концептот на „сунѓерски град“
Наместо да се испуштаат отпадните води по филтрирањето во реките, многу градови ја поттикнуваат нејзината повторна употреба. На пример, една третина од водата во Пекинг е пречистена отпадна вода. Главно се користи за вегетација, чистење улици, миење автомобили и миење тоалети.
Исто така, во Мадрид градските паркови сега се наводнуваат со пречистена отпадна вода. Во Сингапур, пречистената отпадна вода дури се претвора во вода за пиење преку дополнителна фаза на прочистување.
Додека водата е оскудна во сушните периоди, се зголемува бројот на обилни дождови кои предизвикуваат поплави. Така, проблемот за градовите стануваат преоптоварени канализации и премногу непропустливи површини, кои не дозволуваат дождовницата да навлезе доволно длабоко во земјата.
Кинескиот град Вухан и градот-држава Сингапур станаа пионери на концептот „сунѓерски град“. Градовите најдоа места каде што може да се складира вишокот дождовница – од подземни резервоари до зелени површини и зелени покриви, од кои дождовницата може да навлезе во земјата. Пропустливите материјали за патишта и улици, исто така, помагаат водата да навлезе во почвата.
Собраната вода може повторно да се користи, а урбаното зеленило помага во системот за ладење. Сега има повеќе од 60 „сунѓерски градови“ само во Кина, а концептот се користи ширум светот за обнова на урбаните области. Во Европа вака се обновува главниот град на Данска, Копенхаген.
Од клучно значење е градовите да ги заштитат и обноват природните извори на вода во областа. На пример, колумбискиот главен град Богота се снабдува до 80 отсто од својата вода од околните планински области, од уникатен екосистем со мочуришта и езера.
Но, понудата е загрозена од прекумерното користење на земјиштето за земјоделство. Колумбиски снабдувач со вода се обидува да го намали овој тренд со купување земјиште и подигање на свеста за обновување на изворите на вода.
Отстранувањето на особено жедните растенија во сливното подрачје исто така може да помогне. Во Кејп Таун, на пример, многу борови и еукалиптус дрвја се заменети со поцврсти домашни грмушки.
