Градот Њујорк тоне, открија научниците. Не се виновни само облакодерите, туку колективната тежина на сите згради во градот. Ги има повеќе од еден милион, а заедно тежат добри 762 милијарди килограми, според една неодамнешна студија. Во климатската криза за која зборуваме, овие податоци се причина за загриженост, велат истражувачите, а Њујорк не е изолиран пример. Зошто високите згради на крајбрежните, речните и езерските површини се кријат за појава на поплави?
Неодамнешното истражување покажа дека погрешното претставување на градот Њујорк е последица на тежината на сите згради во четвртиот квартал на „големото јаболко“. Во просек, отстапува до два милиметри лето, а во некои области дури и до 4,5 милиметри лето, според научниците.
Напротив, морето дејствува во правец на местото на тоне. Нивото на морето околу Њујорк се зголемува повеќе од двојно побрзо од глобалното ниво, прогнозите покажуваат дека нивото на морето долж брегот на Њујорк ќе се зголеми од осум на 30 сантиметри до летото 2050 година.
Освен тоа, научниците се загрижени и за климатските промени кои во иднина ќе донесат почести и екстремни врнежи, а нивото на морето уште повеќе ќе се подигне.
„Во Њујорк имавме неколку големи урагани, меѓу кои и Сенди и Ајда, кои предизвикаа обилни дождови кои го поплавија градот. Приливот на вода во градот беше овозможен поради одредени ефекти на урбанизацијата“, вели Том Парсонс, автор на студијата и геофизичар во Геолошкиот институт на САД.
Ураганот Сенди во Њујорк, 2012 година Последиците од ураганот Сенди во Њујорк во летото 2012 година, кој особено го погоди соседството Стејтен Ајленд (ПРОФИМЕДИЈА)
Необјаснета мистерија
Во Њујорк, кој е познат по своите облакодери, има 1.084.954 згради. Кога би биле поставени на вагата, таа би покажала 762 милијарди килограми, што одговара на приближно 1,9 милиони целосно натоварени авиони Боинг 747-400. Ако оваа информација не ви го олеснува замислувањето колку е навистина тешка, само ја потврдува нејзината незамислива вредност.
Според горенаведената пресметка, научниците користеле симулација, со која ги пресметале ефектите од оваа тежина врз почвата и потоа ги споредиле со геологијата на местото, како што може да се види од сателитски снимки.
А целата одговорност за грешката не може да се препише на зградите, објасни Парсонс. „Постојат различни причини за влошување на тлото, на пример глацијална релаксација, која настана по последното ледено доба, пумпање на подземните води. Понекогаш е тешко да се објасни грешката“. Некои делови од градот, меѓу нив Менхетен, Бруклин и Квинс, паѓаат побрзо од просекот, а научниците не наоѓаат објаснување за овој феномен.
Њујорк тоне Поглед од траектот до областа Менхетен со облакодери (ПРОФИМЕДИЈА)
Има повеќе места за тонење
„Потопувањето“ на места значи поголем ризик од поплави отколку подигнувањето на нивото на морето, покажаа студиите. Пример за градот Њујорк, а не сам во тоа. „Тоа е глобален проблем. Колегите од Универзитетот во Род Ајленд испитуваа 99 места низ светот, не само крајбрежни, туку и во внатрешноста. Повеќето од нив имаат проблеми со седењето“, објасни авторот на една неодамнешна студија. Пример за такво место, додаде тој, е Џакарта, главниот град на Индонезија, кој, според неговите зборови, толку брзо тоне што локалната област планира да изгради нова престолнина во друга област.
Геофизичарката Софи Коулсон, истражувач во Националната лабораторија во Лос Аламос, ја забележала промената што ја нареди ова истражување во споредба со претходните. „Ова истражување се осврнува на важен човечки фактор во климатските промени кои неодамна се појавија во прв план – влијанието на градежните оптоварувања врз слегнувањето на земјиштето.
Њујорк е еден од најнаселените градови во светот, рече таа, „толку голем дел од критичната инфраструктура е изградена на ниски крајбрежни области“. Иако не можеме да избегаме од населувањето на местата и подигнувањето на морското ниво, според зборовите на геофизичарот, токму „да се разбере како и зошто се менува провинцијата и да се идентификуваат областите кои се најмногу изложени на поплави“, суштинско значење за ублажување на покачувањето на морското ниво во иднина.
