Клекнувањето повеќе не се смета за добра заштита од грмотевици, објави Националниот совет за заштита од гром на САД.
Сезоната на бури започнува. Веќе пишувавме за тоа што да направите ако ве фати грмотевици на отворено, што молњата му прави на човечкото тело и како да му помогнете на некој што е погоден од гром.
Упатствата за тоа што да направите ако ве зафати грмотевици обично вклучуваат совет да се клекнете ако немате соодветно засолниште, бидејќи тоа треба да ја намали површината на вашето тело, а со тоа и можноста да бидете погодени од гром.
Но сега, барем во САД, тоа повеќе не се препорачува. Како што пишува порталот „Популар Сајанс“, Американскиот национален совет за заштита од гром предупредува на застарени совети за безбедност.
„Клекнувањето само го зголемува времето на експозиција“
„Таканаречената поза на свиткување – кога некое лице клечи со рацете над главата – повеќе не се препорачува како најдобра заштита за време на грмотевици“, пишува порталот.
„Ако ве затече грмотевици на отворено, најдобро е што поскоро да се оддалечите на безбедно место“, рече Џон Јенсениус, експерт за заштита од гром од Националниот совет за заштита од гром, во соопштение за медиумите.
„Колку побрзо сте безбедни, толку е помал ризикот. Клекнувањето само го зголемува времето кога сте изложени на гром.“
Анализа од 2008 година спроведена од Националната метеоролошка служба и гореспоменатиот Национален совет покажа дека клекнувањето немало никакво влијание врз спречувањето на удари од гром.
Како што објаснуваат тие, свитканото гром само малку го намалува ризикот од удар од гром бидејќи ја намалува висината и ја намалува потенцијалната разлика во електричната струја во телото, но не штити од директен удар од гром. Ажурираната препорака е: „Кога грми, влези внатре!“
Што ако немаш каде да се скриеш?
Секако, постои и можност бура да ве затекне на поле каде што засолништето не е „на само неколку чекори“. Што да се прави во овој случај?
Првиот чекор треба да биде да се пронајде најниската точка на земјата – ров или вдлабнатина – каде што нема вода. Најдобро е суво речно корито или ров.
Во планините, ситуацијата е уште потешка и тешко се надминува. Во секој случај, треба веднаш да се повлечете од врвовите, гребените или изложените гребени кон пониските површини. Што е можно побрзо (исто така, обрнувајќи внимание на безбедноста при спуштање), треба да се спуштите во најблиската клисура или долина. Никогаш не треба да застанувате пред осамени дрвја или карпи или во подножјето на видиковците.
Во шумата, избегнувајте ги највисоките дрвја или рабовите на шумата. Ако ве фати бура додека пливате во езеро или море, отпливајте до брегот што е можно поскоро и побарајте засолниште таму.
Позиција на бура
Порталот „Скалар“ сè уште препорачува усогласување со мерките за намалување на ризикот од удари од гром, но нагласува дека ако бура нè затекне на отворено, треба да побараме најблиското безбедно засолниште. Ако имате ранец, перница или нешто слично, клекнете на него. Бидејќи бурата обично трае, можете да седнете и на земја, приближувајќи ги нозете што е можно поблиску до вас. Оваа позиција ја нарекуваме „позиција на бура“. Најважно е да биде што е можно пониско и да ја допира земјата со што е можно помала површина. Никогаш не лежиме на подот.
Како знаеш дека веројатноста да те удри гром е голема?
Ако косата ви се крева на глава, чувствувате пецкање на кожата или забележувате знаци на статички електрицитет, тоа значи дека во воздухот се насобира електричен полнеж – веднаш побарајте засолниште.
Други знаци дека молњата е близу вклучуваат звук на гром, метален мирис во воздухот и темни облаци. Кога сте внатре, не допирајте никакви уреди што се вклучени во струја. Избегнувајте водоводни инсталации, не користете уреди со кабел.
Не се приближувајте до надворешни врати и прозорци и не лежете на подот во гаражата, пишува N1 Словенија.
