Денес го славиме Светскиот ден на мочуриштата, незаменливи, но многу загрозени и деградирани екосистеми. Здравите мочуришта обезбедуваат висококвалитетна вода за пиење, ја регулираат микроклимата и климата, исто така се сметаат за исклучителни резерви на јаглерод и тампон од негативните ефекти од поплавите и сушите.
Денес го славиме Светскиот ден на мочуриштата, кој се одржува под слоганот Време е да се обноват мочуриштата!. Како што нагласуваат од Министерството за природни ресурси и вселена, мочуриштата се неопходни за опстанок на човекот и здрава планета, но во исто време тие се моментално еден од најзагрозените екосистеми на Земјата, кој е сериозно деградиран и уништен главно поради човечки акции.
Министерството работи на поништување на овој тренд на деградација на мочуриштата и се грижи за нивно обновување, рече министерот за природни ресурси и просторни работи Урош Брежан, додавајќи дека мочуриштата во голема мера се обновуваат преку проекти за областите Натура 2000, кои се кофинансирани од државниот буџет и разни европски финансиски механизми.
Како дел од проектите Натура Мура и заДрава, во моментов е во тек најобемната ренатурација на речните мочуришта во Словенија. „Ренатурациите на реките Мура и Драва вклучуваат обновување на поплавните шуми, мочуришни ливади, мочуришта и поголеми езерца, обновување на страничните краци на реките и обемна ревитализација на коритото на реката“, објасни Брежан.
Здравите мочуришта обезбедуваат основни екосистемски услуги како што се висококвалитетна вода за пиење, залихи на храна, ја регулираат микроклимата и климата, но исто така претставуваат ефективни мијалници и исклучителни резерви на јаглерод и ги ублажуваат негативните ефекти од екстремните климатски настани како што се сушата и поплавите. Станува збор и за природни акумулации за вода, кои квантитативно ги збогатуваат подземните води и обезбедуваат најголем дел од слатка вода, и природни станици за третман на вода, наречени и „бубрезите на регионите“, потенцираат од ресорното министерство.
Мочуриштата вклучуваат области кои трајно или повремено се наводнуваат, а најчесто се познати во нашата непосредна околина како мочуришта, ниски мочуришта, тресети, солени мочуришта, мочуришта во поплави, поплавни шуми, солени лагуни, поплави на реки и мочуришта.
Според Министерството, мочуриштата се предмет на три пати побрзо исчезнување од шумите. Повеќе од 80 отсто од нив исчезнале од 1700 година, а повеќе од 35 отсто од 1970-тите.
Како резултат на тоа, бројот на растителни и животински видови во внатрешните мочуришта се намали за 81 отсто, а во крајбрежните и морските мочуришта за 36 отсто. Меѓу причините за исчезнувањето на мочуриштата се човечките активности, како што се сушењето и полнењето на мочуриштата поради потребите на земјоделството и градежништвото, загадувањето на водите и сечењето на мочуришната вегетација, како и преголемата експлоатација на ресурсите, посочуваат од Министерството. , додавајќи дека во последните децении и тие се сè позагрозени климатските промени и ширењето на инвазивни вонземски видови.
Словенија има и неколку меѓународно важни мочуришта од Рамсарската конвенција. Меѓу нив се Сечовељске солин, Шкочјанските пештери и Цернишкото езеро со Крижна јама и Раков Шкочјан.
