Земјотресот што ги погоди Турција и Сирија на 6 февруари беше невидена катаклизма, најлошата во последните сто години, пишува Euronews.Јужниот турски град Антакија и неговите жители се меѓу најтешко погодените. И некогаш бил важен трговски центар и трет по големина град во Римската империја. Но, разорните земјотреси не поштедија речиси ништо.
Касим Гундуз е еден од жителите на градот. Неговото семејство било уништено од катастрофата. „Жена ми се вика Шефика, ја нареков гулум (роза). Викнав Шефик! Шефе! И ништо не слушнав. Бевме во брак 52 години“, рече тој.
Касим за Еуроњуз изјави дека сега најверојатно ги чека нејзините посмртни останки. Телото на неговиот син е извлечено од урнатините и е во пластична кеса во близина. Целиот свет му се сруши.
„Јас помагам. Го извлеков телото на мојата снаа. Беше без глава“, вели неговиот сограѓанин Мехмет Елмачи. „Мојот девер и нивната мала ќерка се уште се под урнатините.
Се влошуваат санитарните услови
Антакија, или античка Антиохија, е основана во 300 п.н.е. и доживеала доста катастрофи низ историјата. Неколку пати бил уништен и обновуван.
Но, кога земјотресот со јачина од 7,8 степени според Рихтеровата скала го погоди регионот, сите беа затекнати. Помошта полека пристигнуваше во првите денови по трагедијата.
Мехмет успеал да се спаси, но не се сеќава како излегол од урнатините. Тој рече дека од земјотресот морал да спие во својот автомобил со сопругата и седуммесечен син.
Без струја, вода и тоалети, преживеаните се во голем ризик. Заразните болести како шуга и колера брзо се шират, а секој ден се случуваат последователни потреси.
Во првите неколку часа по земјотресот, урнатините ги пребаруваа само преживеаните, шокирани, повредени и без никакво искуство во тоа.
Потоа дојдоа волонтерите. Ердем, градежник од Истанбул, веднаш се упатил кон Антакија штом слушнал за земјотресите.
„Се обидов да го направам она што требаше да се направи. Успеав да спасам една мајка. Успеав да спасам едно момче и неговата постара сестра“, рече Ердем, жалејќи се што не спасил повеќе од нив.
Да и се лутиш на Анкара
Турскиот претседател Реџеп Таип Ердоган изјави дека земјата не можела да се подготви за таква трагедија. Но, не сите во Антакија се согласуваат со тоа.
„Првиот ден кога дојдовме овде, сакавме да дупчиме, но не најдовме генератор или пневматска дупчалка. Овде немаше агенција за итни случаи или службеник“, рече жителот на Антакија, Ибрахим Халил.
„Вториот ден пристигнаа некои машини. Овие луѓе ми рекоа дека не можат веднаш да работат затоа што треба да добијат налог од „горе“. И тоа го чекаа. Работата не е организирана или извршена како што треба. Тука не дојде ниту еден експерт“, додаде тој.
Неколку дена по земјотресот изгледаше како властите да ја немаат ситуацијата под контрола и покрај пристигнувањето на меѓународната помош.
Луѓето не се согласуваат околу тоа кој е виновен за хаосот. Некои велат дека се виновни внатрешните поделби, додека други го обвинуваат лошото владеење.
„Одложувањето на помошта не е невнимание. Бидејќи овие багери, камиони и машини дојдоа од други региони, им требаше извесно време за да стигнат. И сега одлично работат“, изјави Џемал Гунгор.
„Единствената причина поради која локалните самоуправи не се справија добро е тоа што нивните овластувања се намалени. Никој не можеше да се движи ни без дозвола одозгора“, вели друг граѓанин.
Поради оваа катастрофа, централизираниот систем на владеење на Ердоган повторно е под очите на јавноста и опозицијата доби силен аргумент да му се спротивстави на овогодинешните претседателски избори, кои, според некои, тој може да се обиде да ги одложи доколку верува дека неговите шанси на освојување трет мандат се намалени.
Се повеќе мртви
Главните гробишта во Антакија ги откриваат вистинските размери на катастрофата. Нема доволно простор за погребување на мртвите, па властите одлучија да ископаат масовна гробница во предградието на градот.
Се земаат примероци од ДНК од неидентификувани тела за еден ден семејствата на соодветен начин да се простат од своите најблиски.
Потрагата по преживеани траеше многу подолго од она што се смета за можна временска рамка за преживување. И имаше преживеани во урнатините. Меѓу нив е и Фатма, 25-годишна бегалка од Сирија. Избегајќи од ужасите на војната во својата татковина, таа преживеала под урнатините 140 часа.
Сега таа доби нова шанса, како и целиот град, за нов живот.
